تغییر زمین بازی در بازار جهانی نفت

آمریکا، عربستان یا روسیه؛ کدامیک جایگاه نخست را در بازار جهانی نفت به‌دست می‌گیرند؟ تازه‌ترین گزارش شبکه خبری بلومبرگ نشان می‌دهد آمریکا در رتبه نخست جدول صادرکنندگان نفت جهان قرار گرفته، حالا همه منتظر تصمیم احتمالی دیگر بازیگران عمده بازار نفت هستند که آیا به افزایش تولید روی می‌آورند یا همچنان بر پایبندی به توافق اوپک و اوپک پلاس اصرار دارند.

براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، صادرات روزانه نفت آمریکا در‌ماه گذشته میلادی از مرز 9میلیون بشکه فراتر رفت؛ و این کشور را در جایگاه نخست فهرست کشورهای صادرکننده نفت قرار داده، جایگاهی که البته هنوز چندان تثبیت نشده است. با این حال همچنان نگاه‌ها به عربستان سعودی است که به تازگی خالد الفالح از وزارت انرژی این کشور کنار گذاشته شده و یکی از برادران محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، جای او را گرفته است. فریدون برکشلی از کارشناسان ایرانی و شناخته شده بازار جهانی نفت معتقد است: تغییرات اخیر در سطوح بالای وزارت نفت عربستان و شرکت آرامکو، می‌تواند به شرایط کنونی بازار نفت و روابط مابین عربستان و روسیه مربوط باشد. عربستان ظاهرا فعلا با وجود رشد صادرات نفت آمریکا، سیاست حفظ سهم بازار را، فدای هماهنگی با اوپک و اوپک پلاس کرده تا قیمت دست‌کم بیش از این کاهش نیابد، چنان که عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی عربستان در تازه‌ترین اظهارنظر خود گفته ریاض داوطلبانه به اجرای فراتر از تعهدات خود در کاهش تولید، براساس توافق کاهش تولید اوپک پلاس ادامه خواهد داد.

فریدون برکشلی، رئیس دفتر مطالعات انرژی وین، با اشاره به اینکه از نیمه دوم ۲۰۱۸ میلادی تا پایان نیمه اول ۲۰۱۹میلادی قیمت جهانی نفت طیف ۵۰ تا ۷۰ دلار در بشکه در نوسان بوده، در تحلیل سیاست تازه عربستان می‌گوید: با گذشت زمان قیمت نفت به سمت کف این طیف قیمت، نزدیک شده؛ البته این قیمت برای روسیه قابل‌قبول است ولی عربستان به قیمت‌های بالاتری تمایل دارد. او می‌گوید: میزان کاهش کنونی حامی قیمت مورد نظر اوپک و عربستان نیست؛ در نتیجه اوپک پلاس باید یک میلیون بشکه در روز به حجم کاهش تولید نفت مورد توافق در  دوم جولای اضافه کند.

اعضای اوپک و غیراوپکی‌ها به فرماندهی روسیه همچنان امیدوارند که نبض بازار نفت را در دست خود نگه‌دارند، البته اختلاف نظر‌ها جدی است، ایران به‌عنوان بنیانگذار اوپک، درگیر تحریم‌های آمریکاست و ونزوئلا هم با مشکلات زیادی مواجه شده با این حال ثامر الغضبان، وزیر نفت عراق پیام داده کشورهای اوپک پلاس باید قبول کنند و با این حقیقت کنار بیایند که ایران و ونزوئلا از «راه عادی » به بازار نفت بازخواهند گشت.
پنجشنبه شانزدهمین نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک در ابوظبی امارات برگزار شد و حاضران بر حمایت از ثبات بازار نفت تأکید کردند. آن‌هم در شرایطی که برآوردها نشان می‌دهد پایبندی اوپک پلاسی‌ها در رعایت توافق کاهش تولید از 136درصد عبور کرده، با این تفاوت که برخی کشورها ازجمله عربستان، امارات و عراق از سهمیه ایران و ونزوئلا برای جبران کمبود نفت حداکثر استفاده را می‌برند، به همین دلیل کمیته وزارتی نظارت بر توافق کاهش تولید نفت اوپک و غیراوپک، از همه تولیدکنندگان خواسته تلاش‌ خود را برای پایبندی کامل و به‌موقع به توافق کاهش داوطلبانه تولید افزایش دهند.