یار مهربان در روستای مرزی اردبیل

زمانی که در و دیوار شهر از اعلانات برگزاری برنامه‌های کلیشه‌ای پر شده، نبوغ جوانان یکی از مساجد روستاهای اردبیل کاری کرده کارستان تا این بار تاکسی‌ها یاران مهربانی را جابه‌جا کنند. به گزارش مهر، میل به مطالعه در جوار دشت سرسبز هزاررنگ مغان و در یکی از دورافتاده‌ترین روستاهای کشور بیداد می‌کند. 

گویا در روستایی به نام «فولادلوقویی بیله‌سوار» نهادینه شدن فرهنگ مطالعه برای دستیابی به آینده‌ای بهتر به یک رسم و سنت تبدیل شده است. تفاوت در علاقه نوجوانان این روستا به کتاب با دیگر مناطق شاید بدون برخورداری از ایده‌های جذاب مردان خوش‌فکر و دغدغه‌مند امکان‌پذیر نمی‌شد. 


با یک تماس صاحب کتاب شوید

«امامعلی اسدی» یکی از همان نیک‌مردان روستایی است که عشق خود به زادگاهش را در عمل نشان داده و ایجاد انقلابی در مطالعه را با محور قرار دادن مسجد معنای دیگری بخشیده است. زمانی که پای صحبت این فرد که خود را مسئول کانون فرهنگی هنری شهید علایی مسجدجامع روستای فولادلو معرفی می‌کند، می‌نشینیم از ده‌ها طرح خاص منحصر به فرد برای ترویج فرهنگ مطالعه ویژه بچه‌های مسجد با خبر می‌شویم که برخی از آنان به دلیل عدم حمایت لازم امکان اجرایی شدن نداشتند. 

هرچند بسیاری از طرح‌ها نیز با استقبال مناسب همراه شده و نتایج آن هم‌اکنون در گوشه‌گوشه مناطق مختلف این روستای دیدنی به وضوح دیده می‌شود. اسدی می‌گوید: با محوریت مسجد و بهره‌گیری از نوجوانان و جوانان دغدغه‌مندی که در مساجد رشد و تربیت یافته‌اند، طرح نوینی با عنوان «با یک تماس صاحب کتاب شوید» در منطقه اجرا می‌شود. 

به گفته وی با اجرای این طرح کافی است هر یک از اهالی ساکن در منطقه با کتابخانه کانون فرهنگی‌هنری روستا تماس بگیرند و در هر آدرسی که می‌خواهند کتاب مورد نظر خود را با مشارکت بچه‌های مسجد دریافت کنند. اسدی تسهیل در دریافت کتاب و افزایش علاقه‌مندی به کتاب‌خوانی در بین اهالی روستا را از اهداف اجرای این طرح معرفی می‌کند.  طرحی که با استقبال روستاییان نیز همراه شده تا دیگر هیچ فردی دوری مسیر و نبود وقت کافی برای مراجعه به کتابخانه را بهانه‌ای برای دوری گزیدن از این یار مهربان نداشته باشند. 


نذری از جنس فرهنگ

اقدامات فرهنگی مسجد این روستا فقط به اجرای طرح آژانس کتاب خلاصه نمی‌شود؛ توسعه نذر فرهنگی یکی دیگر از اساسی‌ترین برنامه‌هایی است که در روستای فولادلوقویی با جدیت دنبال می‌شود. نذر فرهنگی، نذری ماندگار و صدالبته متفاوت از سایر نذرهاست. 

نذری که مهارت‌های اجتماعی و توانایی‌های جامعه را ارتقا می‌بخشد و راهی روشن برای تحول‌آفرینی مثبت در زندگی فردی و گروهی را می‌آفریند و اثرگذاری آن محدود به یک لحظه یا روز خاص نیست. اقدامی که در این روستا نه‌تنها فراموش نشده بلکه پررنگ‌تر از دیگر مناطق اجرا می‌شود. 

یکی از کارشناسان دینی، نذر فرهنگی را نذری ماندگار برای تمامی عرصه‌ها عنوان می‌کند و می‌گوید: نذرهایی که پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، رشد فرهنگ مطالعه و اعتلای ارزش‌های اخلاقی را در جامعه فراگیر سازد، نگهدارنده شیرازه و چارچوب اجتماع و عامل مصون ماندن از ناهنجاری‌های اجتماعی خواهد بود.  

حجت‌الاسلام «محمدعلی یوسفی‌زاده» فعالیت‌هایی را که مبتنی بر ترویج فرهنگ مطالعه کتاب باشد، بسیار ارزشمند می‌داند و تاکید می‌کند: این‌که در یکی از روستاهای دورافتاده استان اردبیل با محوریت مسجد شاهد فعالیت‌هایی ماندگار در عرصه کتاب و کتاب‌خوانی و توسعه نذر فرهنگی هستیم، بسیار ارزشمند است و تقویت چنین روحیه‌ای در جای‌جای کشور می‌تواند برکات ارزشمندی به دنبال داشته باشد.  به گفته وی تقویت روحیه نوع‌دوستی، افزایش مشارکت عمومی و توجه به نیازهای فرهنگی و روحی باید به اولویت اساسی مساجد تبدیل شود. 


نشست کتاب‌خوانی دانش‌آموزان 

در برنامه‌های فرهنگی این روستا، نشست‌های کتاب‌خوانی در مدارس و مساجد نیز با ارتباط تنگاتنگ و مستقیم دانش‌آموزان گنجانده شده است. نشست‌هایی که در دل خود آشتی والدین و فرزندان با کتاب را در پی‌دارد تا این یار مهربان به معنای واقعی کلمه مأنوس و همدم آینده‌سازان جامعه شود.  

مسئول کانون فرهنگی‌هنری شهید علایی مسجدجامع روستای فولادلوقویی به تشریح دیگر برنامه‌های فرهنگی این روستا می‌پردازد. به گفته اسدی برنامه‌های مرتبط با شبکه ترویج کتاب‌خوانی کشور با عنوان جام باشگاه‌های کتاب‌خوانی کودک و نوجوان با دقت و کیفیت مناسبی در روستا در حال اجراست. 

وی به انتخاب تسهیلگرانی از روستا، مهدکودک یا مدارسی که عمدتاً همکاری تنگاتنگی با مساجد فعال روستا دارند، اشاره می‌کند تا در نهایت با تامین کتاب‌های مورد نیاز و ارائه مشاوره‌های لازم برای نوجوانان زیر ۱۳ سال تشویق بدون وقفه به کتاب‌خوانی امکان‌پذیر شود. 


جشن گلریزان کتاب

جشن گلریزان کتاب با محوریت مساجد و کانون فرهنگی‌هنری این روستا روایتی از مهر و فرهنگ را بازگو می‌کند. این بار بچه‌های مسجد دور هم جمع می‌شوند تا یک کار ارزشمند دیگری را در کنار هم تجربه کنند و برای پر کردن سبد فرهنگی همنوعان خود آستین‌های همت را بالا زنند. 

«علیرضا حسینی»، از اعضای کانون فرهنگی روستای فولادلوقویی، جشن گلریزان کتاب را طرحی برای جمع‌آوری کتاب برای بچه‌های نیازمند و ایجاد کتابخانه شخصی برای آنان معرفی می‌کند. کاروان سفیران کتاب و کتاب‌خوانی این روستا با حضور پیشکسوتان و فعالان حوزه فرهنگ تشکیل شده تا فعالیت‌های ترویجی با ایجاد گروه‌های کتاب‌خوانی در شهرها و روستاهای منطقه پیگیری شود. طرحی که با وجود قدمت و سابقه خود از تأثیرگذاری خوبی برخوردار است تا با حضور در محافل مختلف زنگ خطر دوری از مطالعه را به صدا درآورد. 


کتاب‌خوانی کودکان برای پدران 

فعال فرهنگی روستای فولادلوقویی بیله‌سوار از اجرای طرح دیگری در این منطقه خبر می‌دهد که با حضور امیدبخش بچه‌های مسجد برای افرادی که آشنایی کافی به زبان رسمی کشور ندارند یا بی‌سواد و کم‌سواد هستند، اجرا می‌شود. در این طرح نشست‌های کتاب‌خوانی و معرفی کتاب به گویش محلی اجرا می‌شود و برای افرادی که شرایط لازم برای مطالعه را ندارند، مقدمات بهره‌مندی از کتاب فراهم می‌شود.  

اسدی به ایجاد گروه‌های پدر و فرزندی و طراحی مسابقات مختلف فرهنگی بین آنان نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: به دلیل این‌که پدران و سرپرستان خانواده‌های روستایی به خاطر مشغله کاری مشارکت چندانی در فعالیت‌های آموزشی و تربیتی فرزندان خود ندارند، برنامه‌های کتاب‌خوانی فرزندان با پدران با ارائه طرح‌های تشویقی در طول سال در نظر گرفته شده تا در افزایش سرانه مطالعه و تشویق خانواده‌ها برای انس‌گیری با کتاب موفق‌تر از گذشته عمل کرد.