سایه‌روشن‌های دو زندگی
مقایسه دو فیلم زندگینامه‌ای بوهمین راپسودی و راکت‌من
محمد ناصر احدی/روزنامه نگار
برخلاف سینمای ما که به‌ندرت در آن فیلم‌های زندگینامه‌ای ساخته می‌شود و درصورت ساخته شدن هم چندان مورد استقبال تماشاگران قرار نمی‌گیرد (شکست سخت «غلامرضا تختی» ساخته بهرام توکلی در اکران عید نوروز امسال هنوز فراموش نشده است)، این فیلم‌ها به قدری در هالیوود متداول و باب میل تماشاگران هستند که حتی کتاب‌های تحقیقی‌ای درباره آنها نوشته شده و در برخی از این کتاب‌ها این فیلم‌ها به‌عنوان ژانری مستقل مورد مطالعه قرار گرفته است. فیلم‌های زندگینامه‌ای همانطور که از نامشان پیداست، زندگی یک شخصیت تاریخی را به تصویر می‌کشند و معمولا نیز نام شخصیت اصلی به‌عنوان نام فیلم انتخاب می‌شود. سیاستمداران، بازیگران، ورزشکاران، خوانندگان، موسیقی‌دانان، هنرمندان، شخصیت‌های مذهبی، شخصیت‌های نظامی، مخترعان، تاجران و حتی جنایتکاران در مرکز این فیلم‌ها قرار دارند و اشتیاق مردم به سردرآوردن از تاریک و روشن‌های زندگی چهره‌های شناخته‌شده باعث دوام این ژانر از دوران استودیویی (1960-1920) تا امروز شده است. اینکه می‌گوییم این فیلم‌ها سال‌هاست که روی بورس هستند، اغراق ژورنالیستی نیست؛ همین سال گذشته بود که فیلم «بوهمین راپسودی» که به زندگی فِردی مرکوری- رهبر گروه کویین- می‌پردازد، برای رامی ملک جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را به ارمغان آورد. در صفحه امروز، به مقایسه دو فیلم بوهمین راپسودی و «راکت‌من» که به تازگی اکران شده و روایتی از زندگی التون جان- خواننده و آهنگساز- است، پرداخته‌ایم و جنبه‌های مختلف این دو فیلم را برابر هم قرار داده‌ایم.
ماجرا از چه قرار است؟
بوهمین راپسودی فیلمی است درباره مسیری که فردی مرکوری از قعر گمنامی تا اوج شهرت طی می‌کند و موانع و مشکلاتی را که پیش روی او و گروه کویین وجود داشته به تصویر می‌کشد. گروه کویین در دهه‌های 70 و 80میلادی یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های راکاندرول بود و عنوان فیلم نیز به نام معروف‌ترین آهنگ این گروه اشاره دارد که پس از تولید و پخش آن زندگی اعضای این گروه را کاملا زیرورو کرد. راکت‌من نیز داستان زندگی پرفراز و نشیب التون جان در 3موومان (بخش) است. بخش اول کودکی تا شهرت، بخش دوم انزوا و رو آوردن به مواد‌مخدر و الکل و بخش سوم رهایی از مشکلات.
مقایسه دو فیلم زندگینامه‌ای بوهمین راپسودی و راکت‌من
بازیگران
نقش فردی مرکوری در فیلم بوهمین راپسودی بر عهده رامی ملک، بازیگر 38ساله مصری- آمریکایی است. با اینکه ملک تا پیش از این فیلم در آثاری مانند مجموعه فیلم‌های «شب در موزه»، «گرگ‌ومیش: سپیدهدم- قسمت دوم» و «استاد» (ساخته پل توماس اندرسون) بازی کرده بود، اما با سریال «آقای روبات» بود که به شهرت رسید و نگاه‌ها را به سوی خود جلب کرد. او در این سریال نقش الیوت آلدرسون ـ هکر و مهندس امنیت رایانه- را بازی می‌کند که دچار افسردگی شدید است. بازی در این سریال واکنش مثبت منتقدان و تماشاگران را در پی داشت و او را نامزد کسب جوایزی همچون گلدن گلوب، انجمن بازیگران فیلم و جایزه ستلایت کرد. در سال2016، بالاخره مزد نقش‌آفرینی خوب خود را با کسب جایزه اِمی برای بازی در فصل دوم این سریال گرفت. در سال2018، بخت به ملک رو کرد و او برای بازی در فیلم بوهمین راپسودی، برنده جوایز زیادی ازجمله جایزه اسکار، جایزه گلدن‌گلوب و جایزه بفتا شد. در فیلم راکت‌من، ایفاگر نقش التون جان بازیگر 29ساله ولزی، تِیرون اگرتون است که نخستین بار در سال 2014 با فیلم نخست مجموعه فیلم‌های «کینگزمن» اسمش سر زبان‌ها افتاد و پس از آن با فیلم زندگینامه‌ای «ادی عقاب» در سال2016 توانایی‌هایش را اثبات کرد. فیلم بعدی کینگزمن در سال2017 نیز تثبیت جایگاه این بازیگر تازهکار بود. در سال 2018، در نقش قهرمان افسانه‌ای، رابین‌هود، ظاهر شد که نه فیلم و نه بازی او چندان توجهی را برانگیخت. اگرتون امسال با بازی در فیلم راکت‌من توانست به خوبی از عهده نقش التون جان برآید و احساسات، سرخوردگی‌ها و شور و هیجان‌های او را در مقاطع مختلف حرفه و زندگی‌اش ترسیم کند.
قهر سینگر، موفقیت فلچر
در آخرین ماه‌های فیلمبرداری فیلم «بوهمین راپسودی»، شایعه تنش بین تهیه‌کنندگان و کارگردان فیلم ـ برایان سینگر ـ بالا گرفت. علاوه بر آن، اخبار ناخوشایندی درباره درگیری سینگر و رامی ملک به رسانه‌ها درز کرد. سینگر در میانه فیلمبرداری، بدون هماهنگی قبلی و به بهانه مریضی مادرش، صحنه را ترک کرد و غیبش زد. تهیه‌کنندگان فیلم که بعد از چند سال کش‌و‌قوس بر سر فیلمنامه و انبوهی تبلیغات و هزینه با این معضل مواجه شده بودند، به سراغ دکسترفلچر رفتند تا سکانس‌های باقیمانده فیلم را کامل کند.
فلچر 51ساله که پیش‌تر به‌عنوان هنرپیشه شناخته شده بود و چند سالی بیشتر نیست که پا به حرفه کارگردانی گذاشته، وظیفه به پایان رساندن فیلم را به‌عهده گرفت. به گواه عوامل فیلم، با ورود فلچر، فیلمبرداری جان تازه‌ای گرفت و رابطه خوب فلچر با بازیگران، به‌خصوص ملک که نقش بسزایی در ورود فلچر به پروژه داشت، کمک کرد تا فیلم به اتمام برسد و از تاریخ اکران جهانی‌اش عقب نیفتد.
فلچر که در سال 2013و پیش از آنکه نام برایان سینگر برای کارگردانی بوهمین راپسودی مطرح شود، با کمپانی فاکس برای کارگردانی این فیلم مذاکره کرده و به نتیجه نرسیده بود، پشت دوربین «راکت‌من» قرار گرفت که مانند بوهمین راپسودی فیلمی زندگینامه‌ای است و در مورد موسیقی‌دان بریتانیایی، التون جان
است.
مشابهت‌های ناگریز
شباهت‌های انکارناپذیر زندگی شخصی و حرفه‌ای التون جان و فردی مرکوری، به اشتراکات تماتیکی در هر دو اثر منجر شده است
