زیست بوم
ساماندهی پسماندهای صنعتی چهارمحال وبختیاری
مکان پیشنهادی سایت پسماند صنعتی و ویژه که باید در کنار شهرک‌های صنعتی فعال شود در شهرستان بروجن تعیین شده است
رهاسازی زباله‌ها در محیط‌های پیرامون شهرها و روستاها علاوه بر آلوده کردن محیط زیست، گونه‌های گیاهی و جانوری را با خطر مواجه و زندگی را برای مردم شهرها و روستاها دشوار می‌کند.
به گزارش ایسنا، امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروری‌ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می‌شود و باتوجه به این‌که تولید انواع پسماند در زندگی انسان‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است، بی‌شک عدم توجه کافی به این موضوع می‌تواند تاثیر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد. مدیریت پسماندهای شهری به عواملی همچون تولید زوائد، جمع‌آوری، حمل‌ونقل، دفن زباله و بازیافت آن بستگی دارد، بنابراین محدوده مدیریت این مقوله بسیار وسیع و متغیر است.
آلودگی آب‌های زیرزمینی
«رسول زمانی»، عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه شهرکرد، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مسائل در خصوص زباله‌ها، شیرابه ناشی از آنهاست که می‌تواند منجر به آلودگی آب‌های زیرزمینی شود. وی افزود: ممکن است شیرابه‌ها حاوی فلزات سنگین و سموم باشند که در این صورت می‌تواند آثار منفی جبران‌ناپذیری برای انسان و جانوران داشته باشد.
زمانی گفت: مهم‌ترین راهکار به منظور پخش نشدن شیرابه‌ها، دفن اصولی و بهداشتی زباله است که برای دفن بهداشتی زباله باید معیارهایی طبق اصول علمی از جمله رعایت فاصله مناسب با منابع آب سطحی و زیرزمینی، فاصله مناسب با مکان‌های مسکونی شهری و روستایی، در نظر گرفتن ارتفاع مناسب، میزان فرسایش‌پذیری خاک، روند توسعه شهری و جهت باد غالب منطقه در نظر گرفته شود.
وی بیان کرد: برای مثال اگر باد غالب منطقه به سمت نقاط شهری باشد، به راحتی بوی نامطبوع زباله‌ها با وزش باد به شهر منتقل می‌شود، همچنین اگر روند توسعه شهری را در نظر نگیریم قطعا در سال‌های آتی با افزایش جمعیت، امکان دارد شهر به سمت محل دفن زباله پیش رود، بنابراین از جمله مهم‌ترین اقدامات در این زمینه مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله‌ها است.
مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله‌ها
عضو هیات علمی گروه محیط‌زیست دانشگاه شهرکرد ادامه داد: امروزه با پیشرفت علم و با به‌کارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی و... مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله‌ها با در نظر گرفتن متغیرهای بیان شده صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به این‌که کیفیت منابع آب استان بیشتر تحت تاثیر میزان نیترات است، تصریح کرد: در نقاطی که کیفیت آب با توجه به نتایج شاخص کیفیت منابع آب زیرزمینی مطلوب بوده میزان نیترات در آن نقاط پایین بوده است و بالعکس.
زمانی تاکید کرد: طبق مطالعات انجام شده نتایج نشان می‌دهد از میان کاربری‌های مرتع، کشاورزی و مسکونی، کیفیت آب در مراتع بهتر از دو کاربری دیگر بوده، همچنین کیفیت آب در بخش‌هایی از شهرستان شهرکرد، بروجن و لردگان پایین‌تر از سایر نقاط استان است.
وی با اشاره به این‌که 14 آذرماه هر سال روز جهانی خاک نامگذاری شده است، بیان کرد: این نامگذاری نشان‌دهنده اهمیت بالای مسائل حوزه خاک است که آلودگی خاک مانند آلودگی آب و هوا مشهود و مشخص نیست، بنابراین کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
عضو هیات علمی گروه محیط‌زیست دانشگاه شهرکرد افزود: آلودگی خاک با امنیت غذایی مردم گره خورده است، به طوری که آلودگی‌ها به راحتی از خاک آلوده می‌توانند به مدار غذایی انسان منتقل شوند و منشا بروز انواع بیماری‌ها از جمله انواع سرطان‌ها شوند، بنابراین مصرف بی‌رویه سموم و کودهای شیمیایی و در نظر نگرفتن اصول توسعه پایدار منجر به آلوده شدن هرچه بیشتر منابع آب و خاک خواهد شد.
دفن غیراصولی زباله
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری روزانه بیش از ۷۰۰ تن زباله در استان تولید می‌شود. جدای از این‌که این زباله‌ها به صورت تفکیک نشده دفن می‌شود، در برخی شهرها و روستاها نحوه دفن این زباله‌ها نیز غیراصولی است که محیط زیست را با خطر مواجه کرده است.
«شهرام احمدی»، زباله‌ها را یکی از معضلات زیست‌محیطی استان عنوان کرد و گفت: با توجه به این‌که روزانه در حدود ۷۲۵ تن زباله در استان تولید می‌شود، دفن غیراصولی این پسماندها خطرات زیست‌محیطی استان را افزایش می‌دهد.
وی تصریح کرد: کارگروه‌های مدیریت پسماند و مکان‌یابی پسماند در شهرستان‌های استان تشکیل شده و بر نحوه دفن پسماندها و مکان‌یابی‌های دفن نظارت می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری افزود: سال گذشته ۲۴ دهیار و شهردار متخلف در حوزه دفن غیراصولی پسماند در استان به مراجع قضایی معرفی شدند.
احمدی همچنین از ساماندهی پسماندهای صنعتی استان خبر داد و گفت: مکان پیشنهادی سایت پسماند صنعتی و ویژه که باید در کنار شهرک‌های صنعتی فعال شود در شهرستان بروجن تعیین شد و مورد تایید قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: گزارش ارزیابی زیست‌محیطی در چارچوب قانونی و مصوب تهیه و گزارش نهایی برای ارائه در کارگروه ارزیابی زیست‌محیطی مورد تاکید قرار گرفت.
احمدی با بیان این‌که مدیریت پسماند بر عهده واحد و مرکز صنعتی فعال است، افزود: برخی کارخانه‌ها و مراکز صنعتی پسماند تولیدی خود را بدون مدیریت رها می‌کنند که این امر یک تهدید زیست‌محیطی است.
وی افزود: وضعیت زباله در استان نسبت به متوسط کشوری مطلوب است ولی در تابستان به دلیل توریست‌پذیر بودن استان، باید مراقبت بیشتری در زمینه جمع‌آوری و آلوده نکردن مکان تفریحی انجام شود. این اداره کل بر مراکز تفریحی و توریستی نظارت دارد و مدیریت در این زمینه به خوبی انجام می‌شود، اما هرکجا این امر رعایت نشود ورود می‌کنیم و برخورد جدی صورت می‌گیرد.
احمدی درباره زباله‌های رها شده در طبیعت تصریح کرد: اگر زباله‌ها به روش اصولی دفن نشوند، قاطعانه برخورد صورت می‌گیرد و افراد خاطی به مراجع قضایی معرفی می‌شوند، همچنین در برخی موارد با تشخیص مراجع ذی‌صلاح افراد به حبس نیز محکوم می‌شوند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گفت: منابع آب و خاک می‌تواند تحت تاثیر شیرابه‌های زباله‌ها قرار گیرد، یعنی زمانی که زباله‌ها به صورت غیر اصولی دفن شوند شیرابه آنها ممکن است آب را آلوده کند.
وی خاطرنشان کرد: در مناطق مختلف استان نمونه‌برداری‌هایی از آب و خاک انجام شده که خوشبختانه مشکلی وجود ندارد و شیرابه‌ها نتوانسته منابع آبی و خاکی را آلوده کند.
احمدی تاکید کرد: مراقبت لازم و نظارت کافی صورت می‌گیرد تا منابع آب و خاک استان آلوده نشوند.
