سرگردانی پسته خراسان

 استان خراسان رضوی با بیش از ۱۰۱ هزار هکتار باغ پسته رتبه دوم کشور را در زمینه تولید دارد. محصول تولیدی استان نیز کیفیت بالایی دارد اما فقدان تشکل‌های مشخص و فعال در عرصه صادرات، پسته این استان را مهجور و به محصولی ناآشنا برای جهانیان بدل کرده است. به گزارش ایرنا، پسته در کنار زعفران یکی از مهم‌ترین محصولات صادراتی بخش کشاورزی ایران محسوب می‌شود.

 این محصول به دلیل ارزآوری، اشتغال‌زایی، ایجاد ارزش افزوده و سایر جنبه‌های اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است و به همین دلیل اهمیت صادرات آن در قالب راهبردهای مشخص و برنامه‌‌ریزی شده ضرورت دارد اما به‌رغم جایگاه خراسان رضوی در کشت و تولید پسته دچار ضعف و کاستی محرزی است. 

این فقدان و کاستی تا بدان‌جاست که هنوز خراسان رضوی دارنده هیچ تشکل و اتحادیه تخصصی در زمینه خرید و صادرات پسته نیست و همین امر موجب شده است بخش اعظم پسته تولیدی در این استان به صورت خام یا فراوری شده به استان‌هایی مانند کرمان رفته و از آنجا به کشورهای خارجی صادر شود. این به معنای مهجور ماندن و ناشناخته ماندن محصول با کیفیت پسته در خطه خراسان رضوی است. 


رتبه دوم خراسان رضوی در سطح زیر کشت پسته در ایران 

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: هم‌اکنون ۱۰۱ هزار هکتار از باغ‌‌های استان زیر کشت محصول پسته است که پس از استان کرمان، رتبه دوم از آن خراسان رضوی است. «هاشم نقیبی» با بیان این‌که برداشت محصول از باغ‌های استان آغاز شده است، افزود: پیش‌بینی می‌شود امسال حدود ۵۵ هزار تن پسته از باغ‌های خراسان رضوی برداشت شود که در مقایسه با پارسال ۲۰ درصد افزایش دارد. 


وی با اشاره به این‌که سال گذشته به دلیل سرمازدگی بهاره و قرار داشتن در سال ناباروری پسته، محصول برداشتی کاهش چشمگیری داشت، گفت: امسال هم سال باروری پسته است و هم شاهد بارندگی خوب و شاهد آفات‌زدگی کمتری بودیم، ضمن این‌که درختان پسته استان، امسال سرمازدگی بهاره را تجربه نکردند، به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود امسال برداشت پسته خوبی داشته باشیم. 


 ابهام در رقم اصلی صادرات پسته 

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: سالانه بین 4 تا 4 هزار و ۵۰۰ تن پسته خشک از این استان به کشورهای دیگر به صورت مستقیم صادر می‌شود که این حدود ۱۰ درصد محصول تولیدی است. 

نقیبی افزود: معتقدیم میزان صادرات پسته استان خراسان رضوی بسیار بیشتر از این حجم است اما بخش اصلی صادرات پسته استان از استان‌های دیگر مانند کرمان انجام می‌شود. وی ادامه داد: علت این امر نبود اتحادیه و تشکل مشخص و تخصصی برای صادرات پسته در خراسان رضوی است. 

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: تشکل‌ها و اتحادیه‌های صادرات پسته در استان کرمان سابقه زیاد فعالیت دارند و نیز فعالیت دفاتر فروش این اتحادیه‌ها در کشورهای مختلف و فعالیت نمایندگی‌های آنان در راستای رایزنی، بازاریابی و شناسایی ظرفیت‌های فروش است، در حالی که خراسان رضوی هیچ‌کدام از این بخش‌ها را ندارد. 

نقیبی افزود: این در حالی است که در خراسان رضوی باغ‌های خوب و محصول با کیفیت عالی داریم اما در زمینه فراوری و نیز فعالیت تشکل‌های قوی در عرصه صادرات عقب هستیم. وی ادامه داد: این امر باعث شده است پسته تولیدی خراسان رضوی به صورت خام و یا فراوری شده به استان‌های دیگر برای صادرات می‌رود و همین امر عامل ناشناخته ماندن برند پسته خراسان رضوی در بازار جهانی شده است. 


بخش خصوصی پای کار بیاید

مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: باید در این زمینه بخش خصوصی پای کار بیاید و حمایت‌های لازم هم توسط جهاد کشاورزی استان صورت بگیرد. نقیبی افزود: باغداران، ترمینال‌داران پسته و تشکل‌های بخش خصوصی باید به صورت تخصصی وارد عرصه صادرات پسته شوند و در این زمینه حمایت‌های لازم نیز پیش‌بینی شده است. 

وی ادامه داد: ادامه روند موجود می‌تواند هرچه بیشتر به شناخت کیفیت پسته تولیدی خراسان رضوی ضربه بزند و به زمان زیادی برای معرفی و شناخته شدن این محصول در بازار و جهان نیاز خواهیم داشت.

 مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی با اشاره به ارزآوری و درآمدزایی صادرات پسته و اهمیت آن در رشد اقتصادی گفت: پارسال حدود 4 هزار و ۲۰۰ تن پسته این استان به ارزش ۳۶ میلیون دلار به خارج از کشور صادر شد.

 نقیبی با بیان این‌که صادرات این محصول در سال ۹۶ معادل 6 هزار و ۲۶۷ تن پسته به ارزش ۶۰ میلیون دلار بوده است، افزود: علت این کاهش صادرات در سال گذشته کاهش تولید ناشی از نوسانات دمای هوا بوده است و میزان صادرات از استان‌های دیگر قابل تفکیک و استخراج نیست. 

وی اضافه کرد: صادرات پسته تازه در زمان برداشت اغلب به کشورهای حاشیه خلیج فارس و صادرات پسته خشک به کشورهایی مانند روسیه، چین، مالزی، سنگاپور، آلمان، فرانسه و هلند انجام می‌شود. 


شفاف‌سازی قیمت پسته

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: به‌شدت به دنبال ایجاد و راه‌اندازی تشکل‌ها و اتحادیه‌های تخصصی در زمینه پسته و صادرات آن هستیم. «نجفقلی صالحی» افزود: علاوه بر این، راه‌اندازی بورس پسته در این استان برای نخستین بار در کشور در دستور کار قرار گرفته است و در آینده‌ای نزدیک شاهد این رخداد ویژه خواهیم بود.

 وی با بیان این‌که امید داریم همزمان با اولین برداشت محصول در استان خراسان رضوی طی امسال شاهد فعال شدن بورس پسته باشیم ادامه داد: زیرساخت‌های لازم در بورس کالای ایران ایجاد شده است و امیدواریم با راه‌اندازی خرید و فروش در این زمینه شاهد اتفاقات مبارکی در این حوزه باشیم. 

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: راه‌انداری بورس پسته به نفع تولید‌کننده و مصرف‌کننده به صورت مشترک است و موجب شفاف‌سازی قیمت می‌شود. صالحی افزود: با شفاف شدن قیمت این محصول در قالب بورس پسته تکلیف صادرات مشخص و تسهیل لازم در این عرصه ایجاد می‌شود، بنابراین شاهد افزایش تمایل بخش خصوصی برای ورود به این حوزه خواهیم بود. 

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به اهمیت جایگاه صادرات پسته گفت: باید شاهد حضور و فعالیت تشکل‌ها و اتحادیه‌های قوی و کارآمد در این رابطه باشیم تا با کار قوی بتوان کم‌کاری‌های سال‌های گذشته در این زمینه را جبران کرد. 

صالحی افزود: می‌توان برای محصول ارزشمند پسته نیز مانند زعفران بورس راه‌اندازی کرد و بازار آن را سامان داد.