توسعه گلخانه‌ها در البرز

فتانه احدی | البرز- خبرنگار


کشاورزی البرز یکی از قطب‌های مهم اقتصادی در استان به شمار می‌رود، اما این قطب مهم پیش‌نیازهایی برای تولید و بهره‌وری دارد که باید به صورت زیرساختی مورد توجه قرار گیرد. بحران آب، تحریم‌ها و شرایط اقتصادی از مواردی هستند که بخش کشاورزی البرز را هم مانند استان‌های دیگر با خطر مواجه کرده است.
البرز در بسیاری از حوزه‌های صنعت کشاورزی در کشور حرف اول را می‌زند، با وجود این به دلیل تغییرات آب و هوا و خاک که در سال‌های اخیر همه استان‌های کشور را با چالش مواجه کرده است، فعالان و متولیان این صنعت به دنبال راهکارهایی برای بهبود وضعیت یا نجات‌ بخش کشاورزی هستند.


توسعه گلخانه‌ها 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: ما اعتقاد داریم به دلیل پایداری تولید، باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم و اگر این کار انجام نشود، تولیدی در آینده صورت نخواهد گرفت.
«سیدمجید موسوی» می‌افزاید: کاهش مصرف آب، استفاده بهینه از آب کشاورزی و اجرای سیستم‌های آبیاری قطره‌ای از اموری است که جهاد کشاورزی البرز آن را دنبال می‌کند.
وی می‌گوید: توسعه گلخانه‌ها با توجه به چالش‌های موجود در بحث آب از مسائل دیگری است که جهاد کشاورزی به دلیل تولید در محیط‌های بسته و استفاده بهینه از آب کشاورزی آن را در دستور کار دارد.

موسوی اضافه می‌کند: اتفاق نظر جهاد کشاورزی و آب و فاضلاب باعث خواهد شد که اقدامات پیشرفت خوبی داشته باشد و تصمیماتی خوب در این خصوص گرفته شود که در استان قابلیت اجرایی داشته باشند. وی می‌افزاید: باید مزارعی را که از آب به‌درستی استفاده نمی‌کنند به سمت و سویی هدایت کنیم تا بیشترین بهره‌وری از این نعمت را داشته باشیم و بنابراین راهکارهای مناسب در این زمینه به کشاورزان باید داده شود، به طوری که تولیدکنندگان واقعی در استان مشکلاتشان حل شود.
رئیس جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: اکنون اجرای ۳۰۰ هکتار گلخانه بر‌عهده جهاد کشاورزی استان گذاشته شده است که امیدواریم با همکاری سایر دستگاه‌ها بتوانیم به تعهداتمان عمل کنیم. باید جهاد کشاورزی و آب و فاضلاب روستایی در بحث تولید در کنار همدیگر قرار گیرند.
رونق تولید و کاهش مهاجرت روستاییان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی البرز با تاکید بر این‌که بخش کشاورزی می‌تواند سایر بخش‌ها را به حرکت درآورد، می‌گوید: با رونق تولید از مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهرها جلوگیری خواهد شد و وقتی بتوانیم در روستاها، جوانان و مردم را ساکن کنیم، جمعیت مولد ما در روستا خواهد ماند و از حاشیه‌نشینی در شهرها جلوگیری خواهد شد و در نتیجه معضلات اجتماعی کمتری خواهیم داشت.
موسوی می‌افزاید: یکی از ضروریات برای رونق تولید، راه‌اندازی زیرساخت‌های بخش کشاورزی است که این زیرساخت‌ها می‌توانند شامل آبیاری تحت فشار، تسطیح، تجهیز و نوسازی اراضی باشند که شرایطی فراهم می‌شود تا تولید در استان نسبت به قبل افزایش داشته باشد. 

وی با تاکید بر اهمیت استفاده از توان سمن‌ها در بخش کشاورزی می‌گوید: فعال‌سازی ستاد گلخانه‌ها در استان یکی دیگر از برنامه‌ها برای رونق تولید است و سیاست ما این است که این کار در همه شهرستان‌های استان پیگیری و اجرا شود.
وی با تاکید بر این‌که یکی از دستاوردهای رونق در تولید کشاورزی توسعه صادرات است، می‌افزاید: زمانی که در استان تولید افزایش یابد، شاهد مازاد مصرف خواهیم بود که در این زمان موضوع صادرات نیز به میان می‌آید. در این زمینه برای توسعه صادرات نیز هماهنگی‌های لازم انجام شده تا از طریق فرودگاه پیام و گمرک استان تولیدکنندگانی که تمایل به صادرات محصولاتشان دارند، بتوانند به‌راحتی اقدام به این کار کنند.
موسوی با بیان این‌که سال گذشته بیش از ۱۰ هزار کانتینر سبزی و صیفی از استان به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر شد، می‌گوید: با توجه به وضعیتی که برای رونق تولید وجود دارد، پیش‌بینی می‌کنیم امسال بیش از این مقدار بتوانیم صادرات داشته باشیم.


اولین شهرک گلخانه‌ای مدرن

مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی البرز می‌گوید: اولین شهرک گلخانه‌ای مدرن در نظرآباد البرز در مساحت 50 هکتاری ایجاد، به 65 واحد تقسیم و به سرمایه‌گذاران واگذار شده است.
«مجید توده‌کشت» با بیان این‌که زیرساخت‌های این شهرک در حال اجراست، می‌افزاید: استخر ذخیره‌سازی، تامین آب، برق و گاز انجام شده و در حال انتخاب پیمانکار برای این طرح هستیم.
وی می‌گوید: اکنون پیگیر تسهیلات این شهرک هستیم و برای تسهیل شرایط سرمایه‌گذاران، رایزنی‌هایی انجام داده‌ایم تا طبق سیاست‌های کلان تاکیدشده، بانک برای سرمایه‌گذاران سختگیری‌های زیادی نداشته باشد و بتوانیم به توافق‌هایی با مسئولان امر برسیم. البته هنوز توفیقی به دست نیامده، اما امیدواریم این امر محقق شود تا مشکلات سرمایه‌ای این طرح مانع اجرای به‌موقع آن نشود. وی اظهار می‌کند: سعی شده در این بخش از افرادی که سرمایه و تخصص لازم را دارند استفاده شود تا برای پیشرفت و توسعه شهرک به نتایج بهتری برسیم. 15 درصد سرمایه توسط سرمایه‌گذاران و 85 درصد تسهیلات به آنها پرداخت می‌شود.
مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی البرز می‌گوید: به محض حل مسائل مربوط به تسهیلات بانکی اقدامات تکمیلی شهرک انجام و پیش‌بینی می‌شود تا یک سال آینده این شهرک به بهره‌برداری برسد.
توده‌کشت با اشاره به این‌که الگوی کشت این شهرک سبزی و صیفی است ادامه می‌دهد: بنا داریم در استان حداقل 200 هکتار دیگر شهرک گلخانه‌ای ایجاد شود که ساخت یک شهرک 50 هکتاری در شهرستان کرج در دستور کار است و بعد از قطعیت و مشخص شدن شرایط آن، اخبار آن را اعلام خواهیم کرد.
 

مزایا و معایب کشت گلخانه‌ای

یک کارشناس کشاورزی با بیان این‌که کشت گلخانه‌ای سبزی و صیفی مزایای بسیاری دارد، می‌گوید: به دلیل استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار در کشت گلخانه‌ای، در مصرف آب صرفه‌جویی می‌شود.
به گزارش همشهری«محمد صدری» با بیان این‌که اشتغال‌زایی از دیگر مزایای کشت گلخانه‌ای است می‌افزاید: در شرایط فعلی که کشور ما با بحران بیکاری مواجه است، گسترش این نوع کشت می‌تواند در کاهش بیکاری موثر باشد. وی می‌گوید: با توجه به این‌که محصولاتی که از این طریق تولید می‌شوند به صورت نوبرانه به بازار عرضه می‌شوند، بنابراین از قیمت قابل توجهی برخوردارند و درآمد بیشتری را نصیب تولیدکنندگان می‌کنند. این امر زمینه‌ساز توسعه کشاورزی و به طبع آن توسعه اقتصادی می‌شود.
صدری تاکید می‌کند: محصولات به‌دست‌آمده از کشت در گلخانه به دلیل کنترل عوامل موثر در تولید دارای کیفیت بالاتری هستند. کیفیت مطلوب محصول امکان صادرات به خارج از کشور را هم فراهم کرده و از این طریق باعث افزایش صادرات غیرنفتی می‌شود.

این کارشناس کشاورزی می‌افزاید: امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری‌ها و آفات در محیط گلخانه نسبت به فضای آزاد آسان‌تر و راحت‌تر است.
صدری با بیان این‌که گلخانه‌ها علاوه بر مزایا، معایب و مشکلاتی نیز دارند می‌گوید: مساحت گلخانه هر‌چه بیشتر باشد، کنترل دما و تهویه در آن مشکل‌تر می‌شود. تقسیم زمین به قطعات کوچک بین 300 تا 500 متر و ساختن گلخانه برای هر قطعه باعث کنترل دما و سهولت تهویه می‌شود. وی ادامه می‌دهد: چون گلخانه محیط کنترل‌شده‌ای است، معمولا رطوبت زیادی در داخل آن جمع می‌شود، بنابراین باید سیستم‌های لازم برای تهویه و خروج رطوبت اضافی در نظر گرفته شود.
صدری می‌گوید: همچنین در مدیریت گلخانه انتخاب ارقام مقاوم به برخی از آفات و بیماری‌ها، استفاده از شیوه‌های نو آبیاری تحت فشار به منظور صرفه‌جویی حداکثری در مصرف آب، رعایت فواصل کشت، استفاده از نشای مناسب، استفاده بیشتر از دی‌اکسیدکربن از طریق تامین مصنوعی آن، استفاده به‌موقع از سیستم گرم‌کننده و سردکننده در صورت نیاز، استفاده از سیستم کامپیوتری برای تنظیم برنامه آبیاری و کنترل شرایط جوی داخل گلخانه مفید به نظر می‌رسد.