ترسالی با پاییز پرباران

پاییز پرباران یکی از احتمالاتی است که براساس برخی مدل‌های پیش‌بینی هواشناسی می‌تواند در فصل آینده تجربه شود که در این صورت می‌توان همچنان به تداوم ترسالی در اقلیم ایران امیدوار بود. سحر تاج‌بخش ‌مسلمان، رئیس سازمان هواشناسی می‌گوید: پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که پاییز امسال از نظر بارش وضعیت نرمالی داشته باشد اما برخی مدل‌ها به‌ویژه برای‌ماه نوامبر (آبان و آذر) شرایط بارندگی را بیش از نرمال نشان می‌دهد.

به گزارش همشهری، آخرین آمارهای وزارت نیرو حاکی از این است که از ابتدای سال آبی جاری تاکنون (از ابتدای مهر97 تا شامگاه 25 مرداد 98) ارتفاع کل ریزش‌های جوی در سرزمین ایران به 339 میلی‌متر رسیده که این میزان بارندگی نسبت به‌مدت مشابه در سال آبی گذشته 101 درصد و نسبت به میانگین 50 سال اخیر 40 درصد افزایش دارد.

تحلیل کارشناسی
در شرایطی که 35روز تا اتمام سال آبی 98-97 باقی‌مانده، آمارها از تداوم ترسالی حکایت دارند و درصورت تحقق پیش‌بینی‌های رئیس سازمان هواشناسی می‌توان امیدوار بود در سال آبی آینده نیز وضعیت مطلوب بارندگی در کشور ادامه پیدا کند. احد وظیفه، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع هواشناسی در گفت‌وگو با همشهری، احتمال وقوع پاییز پرباران را رد نمی‌کند اما می‌گوید: پیش‌بینی‌های انجام‌شده براساس مدل‌های هواشناسی بلندمدت دقت پایین‌تری دارند و نمی‌توان با استناد به آنها، حکمی قاطع صادر کرد.

وظیفه با اشاره به اینکه مدل‌های هواشناسی مدل‌های جهانی هستند و پیش‌بینی اقلیمی عمدتا براساس شبیه‌سازی مدل‌های عددی انجام می‌شود، می‌افزاید: وقتی دوره پیش‌بینی هواشناسی بلندمدت باشد، از مدل‌های عددی اقلیمی استفاده می‌شود که در آنها عوامل مختلفی اعم از تخمین میزان دی‌اکسید کربن موجود در جو، دمای آب روی اقیانوس‌ها و میزان یخ موجود در قطب بررسی و براساس داده‌های حاصل از آن وضعیت آب و هوایی زمان موردنظر شبیه‌سازی می‌شود. مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع هواشناسی می‌گوید: وقتی همه کمیت‌های بزرگ‌مقیاس کره زمین در کنار هم قرار می‌گیرد، ملغمه‌ای از پیچیدگی‌های بزرگ به‌وجود می‌آید که با استفاده از مدل‌های جهانی می‌توان تخمین‌هایی از وضعیت جو در آینده به دست آورد اما دقت این تخمین‌ها می‌تواند 50 تا 60 درصد باشد و هر چه دوره تخمین بلندتر شود، احتمال خطا بیشتر خواهد بود.

در پاییز پرباران سیل به‌راه می‌افتد؟
در نوروز 98، وقتی ابرهای متراکم شروع به بارش کردند، در چهارگوشه کشور سیل‌های ویرانگری به راه افتاد، مخازن سدها پر شد و با سرریز‌شدن آنها آب به شهرها و روستاهای مناطق پایین‌دست به راه افتاد. اما حالا، اگر براساس پیش‌بینی‌های هواشناسی قرار باشد فصل پاییز نیز به کردار فصل بهار، پرباران باشد، آیا دوباره سیل و خرابی به بار خواهد آمد؟
مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع هواشناسی در پاسخ به این پرسش ابتدا به تفاوت ماهیت و کیفیت باران در این دو فصل اشاره می‌کند و می‌گوید: در بهار عمدتا باران تند و رگباری و در پاییز آرام و پیوسته می‌بارد. احد وظیفه می‌افزاید: جدا از کیفیت بارندگی و اینکه باران در کجا ببارد، وضع سدها، خاک و دبی رودخانه نیز در تبدیل بارندگی به سیل یا هر اتفاق دیگری مؤثر هستند.

او می‌گوید: به‌دلیل اینکه تابستان‌های ایران کم‌باران است، عمدتا در زمان بارش‌های پاییزی مخازن سدها در کمترین سطح پرشدگی قرار دارد و زمین نیز سیراب نیست، ضمن اینکه دبی آب رودخانه‌ها نیز در سطح پایینی قرار دارد، پس احتمال بروز سیلاب‌هایی نظیر سیل نوروز98 به حداقل می‌رسد؛ هرچند اگر بارش‌های بیش از نرمال باشد، احتمال وقوع سیلاب خصوصا در اقلیم‌های کوهستانی و مسیل‌هایی که حریم آنها از بین رفته، نسبت به وضعیت نرمال بیشتر خواهد بود.

ترسالی ادامه پیدا می‌کند؟
فعلا آمارها از اختلاف 100 درصدی بارش‌های امسال نسبت به پارسال حکایت دارد. احد وظیفه، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع هواشناسی هم معتقد است به‌واسطه اینکه در نیمه دوم تابستان به‌جز باران‌های شهریورماهی شمال کشور، بارندگی قابل‌توجهی در اقلیم ایران وجود ندارد، آمارهای مربوط به بارش‌ها در این دوره تغییر محسوسی نخواهد کرد و آمارهای موجود تقریبا بدون تغییر تا پایان سال آبی ادامه می‌یابد.

وظیفه می‌افزاید: ازنظر مدل‌های هواشناسی احتمال تداوم وضعیت فعلی بارندگی در سال آبی آینده نیز وجود دارد و از منظر هواشناسی می‌توان گفت ترسالی در سال آبی پیش‌رو نیز تکرار خواهد شد. او با اشاره به اینکه تعریف ترسالی در رژیم‌های مختلف یکسان نیست، ادامه می‌دهد: در هواشناسی رشد بارندگی می‌تواند به ترسالی تعبیر شود درحالی‌که این رشد بارندگی مثلا در محیط‌زیست نمی‌تواند به مفهوم ترسالی باشد، زیرا در طول دوره‌های مختلف سطح آب‌های روان و زیرزمینی به‌شدت تغییر کرده و صرفا با این بهبود بارندگی وضعیت محیط‌زیست تغییر نمی‌کند. وظیفه با اشاره به پیوستگی بارش‌های پاییزی، می‌گوید: بارش‌های فصل آینده نفوذ بیشتری در خاک خواهد داشت و می‌تواند به ترمیم منابع آب زیرزمینی کمک کند، اما به‌واسطه اینکه سال‌ها به این منابع آسیب وارد شده، کسری آنها صرفا با چند سال بهبود بارندگی رفع نمی‌شود.

سحر تاج‌بخش ‌مسلمان، رئیس سازمان هواشناسی: پیش‌بینی‌ می‌شود پاییز امسال ازنظر بارش وضعیت نرمالی داشته باشد اما برخی مدل‌ها به‌ویژه برای آبان و آذر شرایط بارندگی را بیش از نرمال نشان می‌دهد

احد وظیفه، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع هواشناسی: بارش‌های فصل آینده نفوذ بیشتری در خاک خواهد داشت و می‌تواند به ترمیم منابع آب زیرزمینی کمک کند