آسیا
هنگکنگ، کارت بازی بزرگان
همزمان با افزایش احتمال برخورد نظامی، دونالد ترامپ از چین خواسته صدای معترضان هنگ‌کنگی را بشنود
جواد نصرتی ـ خبرنگار
دونالد ترامپ، اعتراض‌ها در هنگکنگ را به مذاکرات تجاری با پکن گره زده و از رئیس‌جمهور خواسته است صدای اعتراض‌ها را بشنود.
دولت آمریکا در 11هفته‌ای که از شروع اعتراض‌های عظیم مردمی در هنگکنگ گذشته است، هرگز این‌چنین صریح در این‌باره موضعگیری نکرده بود. به‌گزارش گاردین، ترامپ، دیروز در جمع خبرنگاران در نیوجرسی ضمن ابراز نگرانی درباره شرایط در هنگکنگ گفت: «حاضرم شرط ببندم که اگر او (رئیس‌جمهور چین) با معترضان بنشیند... کار را در 15دقیقه تمام خواهد کرد. اما می‌دانم که این از آن کارها نیست که او انجام بدهد.»
یک روز پیش از این، ترامپ در صحبت‌هایی بسیار هجومی، توافق تجاری احتمالی با چین را به یافتن راه‌حل صلح‌آمیز برای نارضایتی سیاسی در هنگکنگ گره زده و از چین خواسته بود با مردم «به‌صورت انسانی» برخورد کند.
ترامپ در حالی چنین آشکارا درباره اعتراض‌ها در هنگکنگ موضعگیری کرده که تنش‌های بین معترضان و پلیس هنگکنگ به‌شدت بالا گرفته و احتمال دخالت نظامی چین بیش از پیش تقویت شده است. نیروهای ارتش آزادیبخش خلق چین در هفته‌های اخیر در مرز با منطقه خودمختار هنگکنگ تجمع کرده‌اند و پنجشنبه خبرگزاری فرانسه گزارش داد که هزاران نفر از آنها، در آن‌سوی مرز هنگکنگ در شنزن در یک رژه نظامی شرکت کرده‌اند. ده‌ها نفربر زرهی در کنار ورزشگاهی که رژه در آن صورت گرفت، پارک شده بود.
پنجشنبه‌شب، سفیر چین در انگلیس هم یکی از جدی‌ترین تهدیدهای پکن علیه اعتراض‌ها را مطرح کرد و هشدار داد که چین، «راه‌حل‌ها و قدرت کافی برای اینکه به سرعت به نارآمی‌ها پایان بدهد» را در اختیار دارد. پکن از شروع اعتراض‌ها، به‌شدت نسبت به موضعگیری خارجی در این‌باره حساس بوده و آن را امری داخلی می‌خواند.
میلیون‌ها نفر از مردم در هنگکنگ، ابتدا علیه قانون استرداد مجرمان به چین به خیابان‌ها ریختند و بزرگ‌ترین راهپیمایی اعتراضی تاریخ این منطقه را ثبت کردند. در 10هفته دیگری که معترضان به خیابان‌ها ریخته‌اند، خواستار برکناری کری لام، فرماندار هنگکنگ و تحقیق درباره خشونت پلیس شده‌اند. این اعتراض‌ها، به نماد اعتراض مردم هنگکنگ به نفوذ روزافزون چین در این منطقه تبدیل شده است.
موضعگیری در آمریکا علیه چین، تنها به ترامپ مربوط نمی‌شود و جان بولتون، مشاور امنیتی او در گفت‌وگو با صدای آمریکا با اشاره به سرکوب عظیم تظاهرات صلح‌آمیز مردم در میدان تیان‌آنمن در سال1989 به چین هشدار داده است که خلق یک رویداد دیگر مانند آن، اشتباه بزرگی خواهد بود.
صحبت‌های بولتون، با واکنش بسیار شدید رسانه‌های چینی مواجه شده و برخی رسانه‌ها، این موضعگیری را مصداق دخالت آمریکا در امور داخلی چین خوانده‌اند.
هنگکنگ تا سال1997 مستعمره بریتانیا بود اما در این سال، براساس اصل «یک کشور 2سیستم» به چین بازگردانده شد. براساس این اصل، هنگکنگ مجلس، قوه قضاییه و قانون اساسی مستقلی دارد و تنها امور خارجی و دفاعی آن به‌عهده سرزمین مادر است.
به‌گزارش فایننشیال تایمز، قوانین خاصی برای حضور نیروهای نظامی چین در هنگکنگ وجود دارد اما به‌گفته لیندا لی، استاد دانشگاه سیتی در هنگکنگ، پکن خود را برای این کار آماده می‌کند؛ «پکن فکر نمی‌کند که دخالت نظامی اصل یک کشور 2سیستم را نقض می‌کند. آنها می‌خواهند جامعه جهانی را برای این کار آماده کنند. آنها می‌خواهند این پیام را بفرستند که این کار یک گزینه برای آنهاست.»
اما چنین کاری می‌تواند به جایگاه ویژه هنگکنگ در دنیای تجارت لطمات جبران‌ناپذیری بزند و به‌نفع مناطق رقیب آن در منطقه، مانند سنگاپور تمام شود. به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، یکی از پیامدهای اعتراض‌های مردمی در هنگکنگ، وارد‌شدن لطمه به اقتصاد چین بوده است. با افزایش خشونت‌ها در این اعتراض‌ها، بازارها لطمات بیشتری متحمل شده‌اند و خطوط هوایی و بخش املاک شاهد کاهش شدید فروش بوده است.
لی کا شینگ، ثروتمندترین مرد هنگکنگ، در این شرایط از همه اطراف خواسته است «به خاطر عشق به چین و به‌خاطر عشق به هنگکنگ» از خشونت بپرهیزند.
این شرایط به گفته دیوید روش، استراتژیست ارشد مؤسسه «ایندیپندنت استراتژی» پایدار نخواهد ماند و احتمالا چین به‌زودی، به هر وسیله ممکن، اعتراض‌ها را جمع خواهد کرد. او در این‌باره به سی‌ان‌بی‌سی گفته است که احتمالا تا اول اکتبر، هفتادمین سالروز روز ملی این کشور، این اعتراض‌ها، مهار یا سرکوب خواهد شد. او گفته است: «من قبول نمی‌کنم که این یک مسئله کوچک در اقتصاد بزرگ چین خواهد بود (و چندان اهمیت نخواهد داشت). دلیل اینکه این مسئله را قبول نمی‌کنم، این است که معتقدم هرگونه دخالتی (از سوی پکن) در هنگکنگ، تأثیرات آنی و عمیقی بر مذاکرات تجاری (با آمریکا) و روابط بین‌الملل خواهد داشت.»
