مونتالبانو متهم میکند
به مناسبت درگذشت آندرهآ کامیلری؛ خالق شخصیت بازرس مونتالبانو
محمدناصر احدی ـ روزنامهنگار
گزارش یک: سینمای ایتالیا را میتوان با چیزهای زیادی به یاد آورد؛ از چینهچیتا گرفته تا نئورئالیسم، از کمدیا دلآرته گرفته تا وسترن اسپاگتی، از ژانر «جالو» گرفته تا غولهای سینمای مدرن چون آنتونیونی و فلینی، اما خیلی بعید است که کسی نامی از کارآگاهان و بازرسان مشهور این سینما شنیده باشد. ایتالیاییها در سینما و تلویزیون کارآگاهان مشهور و پرطرفداری مثل شرلوک هلمز، خانم مارپل، هرکول پوآرو، فلیپ مارلو، سم اسپِید، کُلُمبو و... که در جهان شناخته شده باشند ندارند و از این بابت چنتهشان خالی است؛ انگار خون و خونریزیها و وحشت و اضطراب مهلکِ فیلمهای ماریو باوا و داریو آرجنتو کفاف ماجراجوییهای آنها را داده و دیگر با کارآگاهی که سر صبر و حوصله، با پیگیری سرنخها و چیدن شواهد و ادله در کنار هم، رد قاتلی را میگیرد که قربانیانش را یکی پس از دیگری به مسلخ میبرد، میانهای ندارند.
البته، همیشه استثنایی هست که قاعده را نقض میکند؛ «بازرس مونتالبانو» نیز همان استثنایی است که از عالم ادبیات و از دل داستانهای نویسنده ایتالیایی، آندرهآ کامیلری، راه خود را به سوی تلویزیون باز کرده و از سال1999 تاکنون در شبکه رای، در حد و اندازه خودش، اسم و رسمی به هم زده است. هرچند سالوومونتالبانو، اشتهار همتایان انگلیسی، آمریکایی و بلژیکیاش را ندارد، اما شخصیتی است کاریزماتیک و حاضرجواب که در کار و مسئولیتی که برعهده دارد، به غایت جدی است ولی در عین حال در ملاطفت و همدلی با افرادی که میتواند به آنها اعتماد کند خست به خرج نمیدهد.
در پی موفقیت داستانهای پلیسی کامیلِری، شبکه رای ایتالیا در همکاری با شبکه تلویزیونی سوئدی SVT شروع به تولید سریال بازرس مونتالبانو کرد که هر قسمت آن تقریبا پیرنگ یکی از داستانهای کامیلری را دنبال میکند و گاهی بعضی قسمتها از ترکیب چند داستان کوتاه تشکیل شده است. ایفای نقش مونتالبانو برعهده لوکا زینگارتی گذاشته شد که متولد رم است و برای تقلید لهجه سیسیلیایی مونتالبانو که در شهر خیالی ویگاتا در جزیره سیسیل مشغول به خدمت است، چالش بزرگی را پیش رو داشته است. حتما این هم یکی از آن بازیهای روزگار بوده که وقتی زینگارتی در مدرسه ملی نمایش رم تحصیل میکرده، کامیلری نیز در این مرکز مشغول تدریس بوده است.
مونتالبانو در محدوه استحفاظیاش، به لطف هوش و ذکاوت خود و با کمک دستیارانش، گره از پروندههای مختلفی میگشاید. در ایستگاه پلیس، بازرس دومینکو میمی آگِلو، کارآگاه جوزپه فازیو، افسر گالوزو و پاسبان دستوپاچلفتی آگاتینو کاتارئلا حضور دارند که با مونتالبانو در حل پروندهها همکاری میکنند و طبعا هرکدام ویژگیهای شخصیتی و خردهداستانهای مختص بهخود را دارند.
با اینکه داستان کتابهای کامیلری در نسخه خیالی منطقه آگریجِنتو میگذرد، اما بیشتر سریال در منطقه راگوسا فیلمبرداری شده است. درضمن، زندگی عاطفی مونتالبانو و رابطه پرفراز و نشیبش با زنی که به او علاقهمند است، بخش دیگری از روایت این سریال است. کاتارینا بُم، بازیگر اتریشی و سپس لینا پِرْنِد، بازیگر سوئدی، که هر دو از مواهب صنعت دوبله قدرتمند ایتالیا بهرهمند شدهاند، نقش معشوقه مونتالبانو را ایفا کردهاند.
تاکنون 13فصل در قالب 34قسمت از این سریال پخش شده و برخلاف سریالهای آمریکایی که معمولا کارگردانی هر قسمت برعهده یک نفر است، البرتو سیرُنی یکتنه کارگردانی کل این سریال را انجام داده است.
اقبال به شخصیت بازرس مونتالبانو به قدری بود که در سال2012 پیشدرآمدی با عنوان «مونتالبانوی جوان» به نویسندگی فرانچسکو برونی و آندرهآ کامیلری ساخته شد و بازیگر جوان، میکله رینودینو، ایفای نقش دوران جوانی مونتالبانو را برعهده داشت.
همچون بسیاری از سریالهای خوشساخت و موفق که از مرزهای کشور سازنده فراتر میروند، این سریال نیز در انگلیس، استرالیا، فرانسه و آمریکا پخش شده است. فیلمبرداری 3قسمت جدید این سریال در آوریل سال2020 براساس 3 داستان از کامیلری که هیچکدام به انگلیسی ترجمه نشده آغاز خواهد شد.
بازیگر نقش مونتالبانو
ایفای نقش مونتالبانو بر عهده لوکا زینگارِتّی گذاشته شد که متولد رم است و برای تقلید لهجه سیسیلیایی مونتالبانو که در شهر خیالی «ویگاتا» در جزیره سیسیل مشغول به خدمت است، چالش بزرگی را پیش رو داشته
همکاران مونتالبانو
در ایستگاه پلیس، بازرس دومینکو «میمی» آگِلو، کارآگاه جوزپه فازیو، مأمور گالوزو و پاسبانِ دستوپاچلفتی آگاتینو کاتارئلا حضور دارند که با مونتالبانو در حل پروندهها همکاری میکنند و طبعاً هرکدام ویژگیهای شخصیتی و خردهداستانهای مختص به خود را دارند