باغ جهانی رنگ خزان گرفت
چندسالی از ثبت جهانی باغ پهلوانپور میگذرد، اما این باغ گرفتار کجسلیقگیها و بیمهری مسئولان شده است
باغ پهلوانپور مهریز، متعلق به دوره زندیه- قاجاریه، یکی از ۹ باغ تاریخی است که توسط یونسکو ثبت جهانی شد اما این باغ این روزها رنگ و نمای جهانی ندارد و در سایه بیتوجهی مسئولان گرفتار خزان زودرس شده است.
به گزارش مهر، چند سالی است از ثبت جهانی این باغ تاریخی زیبا میگذرد. این باغ از سرسبزی و خرمی و چشماندازهای زیبا چیزی کم ندارد اما گرفتار کجسلیقگیها شده و به همین دلیل گردشگران بهویژه گردشگران خارجی، وقتی این باغ را با تصاویری که از آن دیدهاند، مقایسه میکنند، یکه میخورند.
خبری از نظافت و بهداشت در سرویسهای بهداشتی باغ جهانی نیست
حتی در بهار که این باغ در اوج زیباییست، سرویسهای بهداشتی آن حتی در حد مجتمعهای بین راهی دورافتادهترین راههای ایران پاکیزگی ندارد، خبری از بهداشت و نظافت نیست و هرکه برای استفاده از سرویس بهداشتی مراجعه میکند، منصرف میشود و مسیری را که تا انتهای باغ آمده باز میگردد؛ این شرایط بهار و تابستان نمیشناسد و همیشگی است.
حالا تابستان است و هوا گرم، درختان چنار سر به فلک کشیده این باغ جهانی از کیلومترها دورتر خودنمایی میکنند. نزدیکتر اما، خبری از شادابی در باغ نیست، علفهای هرز قد کشیدهاند و زیبایی باغ را تحت تاثیر قرار دادهاند.
نشانی از زندگی در باغ جهانی پهلوانپور نیست، چوبهای خشک شده در گوشه و کنار باغ روی هم جمع شده، برگهای خشک در باغ و باغچه طراوت را از تن باغ گرفته، حتی آب هم دیگر زلال نیست.
شگفتزدگی توریستها از نابسامانی باغ جهانی
چند توریست خارجی با مترجم خود در باغ پرسه میزنند و از این همه نابسامانی در شگفت هستند زیرا تصور آنها از یک باغ جهانی چیز دیگری بوده است.
پارکینگ ورودی هم سالهاست به شکل خاکی به حال خود رها شده و به ظاهر، این نهایت اتفاقی است که قرار بوده برای این فضا بیفتد.
تمام گلدانهایی که در اطراف باغ بهویژه در اطراف سوئیتهای اقامتی جاگذاری شده، خشک شده و حتی سوختهاند و همه این اتفاقات، باغ جهانی پهلوانپور مهریز که به حق یکی از باغهای زیبای ایرانی است را به باغی متروکه تبدیل کرده است.
تغییر سیستم فروش بلیت ورودی
تنها پیشرفتی که این باغ طی این سالها داشته، تغییر سیستم فروش بلیت ورودی است، وگرنه حتی برخورد بیتفاوت متصدی فروش بلیت هم هیچ تغییری نکرده است.
توریستی که از اسپانیا به یزد سفر کرده و برای تماشای این باغ تاریخی، تور مهریزگردی را انتخاب کرده و با لیدر خود به باغ آمده میگوید: تصاویری که از باغ پهلوانپور در سایتهای مختلف منتشر شده، برایم بسیار جذاب بود، بهویژه عمارتی که در ابتدای باغ واقع شده و چشماندازی بسیار زیبا و رویایی خلق کرده اما اکنون احساس میکنم به باغ دیگری آمدهام و اینجا هیچ شباهتی به یک باغ جهانی ندارد.
«مارتا گارسیا» معتقد است باغی که اکنون میبیند شبیه به معمولیترین باغهایی است که تاکنون دیده و تنها نکته جذاب آن عمارت خشتی است که در باغ وجود دارد.
وی میگوید: انتظارم به هیچ وجه برآورده نشد و احساس میکنم زمان زیادی که از یزد تا مهریز صرف کردم، میتوانستم جاذبههای دیگری را ببینم، این باغ پژمرده است و علفهای هرز آن نشان میدهد مدتهاست کسی به آن رسیدگی نکرده است.
گارسیا از اینکه حتی تابلوی معرفی این باغ خاک گرفته، متعجب است و میگوید: به سادگی با یک قاب شیشهای میشد از این معرفینامه محافظت کرد.
تعطیلی کافیشاپ و رستوران
کافیشاپ و رستوران باغ هم تعطیل است و گردشگرانی که فاصله ۳۰ کیلومتری از مرکز استان را برای تماشای یک باغ خیالانگیز طی میکنند، حتی آبی برای نوشیدن در گرمای تابستان نمییابند.
یکی از فعالان و دوستداران میراث فرهنگی یزد در این زمینه میگوید: یکی از مهمترین مشکلات باغ جهانی پهلوانپور مهریز به عنوان یکی از ۹ باغ ایرانی که ثبت جهانی شده، رها شدن این باغ و تعرضات آشکار و پنهانی است که مدام گریبانگیر آن است.
«امیر ترقی نژاد» میافزاید: در این باغ رویدادهایی برگزار میشود که به لحاظ گردشگری بسیار خوب است اما به لحاظ میراثی در تعارض با پروتکلهای نگهداری از ابنیه تاریخی جهانی است؛ به عنوان نمونه در این باغ جشنوارههایی نظیر جشنواره گلابگیری، جشنواره غذا و... برگزار میشود که این برنامهها بدون کوچکترین توجه و نظارت بر حفاظت از ابنیه داخل باغ اجرا میشود و این مصداق واقعی تعرضات آشکار است.
باغ پهلوانپور مهریز از تعرضات آشکار و پنهان رنج میبرد
وی اضافه میکند: این باغ از تعرضات پنهان نیز رنج میبرد، به عنوان نمونه رها شدن باغ به حال خود بهویژه در فصولی از سال که گردشگر کمتری برای بازدید مراجعه میکند، یا مرمتهای اصولی که باید انجام شود اما دستخوش مرور زمان و غفلت مسئولان شده است.
ترقینژاد یکی از اصلیترین مشکلات باغ پهلوانپور را عدم معرفی درست این باغ و حساس نکردن اذهان عمومی، حتی حساس نبودن خود مسئولان و ایجاد حس مسئولیت بیشتر در آنها برای نگهداری از باغ دانست.
وی عنوان میکند: یزد بیشترین آثار ثبت شده جهانی را دارد اما تاکنون نشده مراسمی برگزار شود یا مسئولی از مقامات کشور در این مراسم حضور پیدا کند تا به واسطه این برنامهها، معرفی بناهای جهانی با گستردگی بیشتری انجام شود.
نورپردازیهای نادرست و استفاده از تجهیزات نامتناسب
ترقینژاد تصریح میکند: نورپردازیهای نادرست، استفاده از تجهیزات نامتناسب با باغ جهانی و بسیاری از موارد دیگر در کنار نابسامانی وضعیت باغ، گردشگران را از یک باغ جهانی دلزده میکند و به نظر میرسد مسئولان باید کمی خوشسلیقهتر و با ذوق بیشتر کار کنند یا کار را به دست کاربلد بسپارند.
به نظر میرسد حضور پارهوقت دو یا سه نیرو در هفته، بتواند تمام مشکلات این باغ را حل کند، حضور هفتهای سه چهار ساعته باغبان و نیروی خدماتی، تمام مشکلات این باغ را حل میکند اما مسئولان میراث فرهنگی حتی در این حد نیز به این باغ جهانی توجه ندارند.