مدیریت مساجد اروپا با چهکسی است و کدام جریانات نیازهای مالی آن را تأمین میکنند؟ آیا نظارتی بر فعالیت این مساجد وجود دارد؟ اینها سؤالات عمدهای بود که بعد از آغاز حملات تروریستی داعش به پایتختهای اروپایی، بدنه افکار عمومی ساکن این کشورها را بهخود مشغول کرد. سخنان کارشناسان امنیتی و همچنین تحقیقات اولیه رسانههای اروپایی کافی بود تا افکار عمومی بهتدریج با کلیدواژههایی همچون جریانات سلفی، شبکه مالی سازمان ارتباطات اسلامی و برخی کشورهای عربی خلیجفارس (مخصوصا عربستان سعودی) در پرونده تروریسم در اروپا آشنا شده و حساسیتها در این زمینه تشدید شود.
براساس گزارش رویترز، مدیریت مالی و دینی بخش عمده مساجد اروپا برعهده عربستان سعودی و سازمان ارتباطات اسلامی است که روابط تنگاتنگی با برخی پایتختهای عربی خلیجفارس، ازجمله کویت، ریاض، دوحه و منامه دارند. بهنظر میرسد زمان تغییر این معادله، از دید نیروهای سیاسی و امنیتی اروپایی فرا رسیده و نقطه آغاز این تغییر، مسجد جامع بروکسل در پایتخت بلژیک است.
دولت بلژیک از سال1969 با مدیریت عربستان سعودی بر امور مالی و اداری این مسجد بزرگ، در ازای تخفیف برای خرید نفت موافقت کرده بود. حالا و براساس تأیید وزارت خارجه عربستان، هرگونه ارتباط مالی و سازمانی سعودیها با این مسجد، پس از گذشت 5دهه به خواست دولت بلژیک متوقف میشود. این اقدام دولت بلژیک، در پی گزارشی رخ داد که کمیته امنیتی پارلمان بلژیک، درباره نفوذ جریانات سلفی در مسجد جامع و تهدید آن برای امنیت بلژیک طی سال گذشته تدوین کرده است.
به گفته یان یامبون، وزیر کشور بلژیک، مذاکره با دولت عربستان سعودی در سطوح عالی برای بازپسگیری مدیریت مسجد جامع بروکسل طی چند ماه جریان داشته و قرار است بعد از عربستان سعودی، مدیریت این مسجد به اقلیت مسلمان مقیم بلژیک واگذار شود. رویترز در بخش پایانی گزارش خود به نقل از یک منبع آگاه در اتحادیه اروپا خبر داده که سایر پایتختهای اروپایی نیز همچون بلژیک خواهان توقف ارتباط عربستان سعودی با مساجد این کشورها هستند. شبکه الجزیره در این زمینه نوشته است: رفتار دولتهای اروپایی نشان میدهد عصر سیطره خاموش عربستان بر مساجد اروپایی به پایان رسیده است.
در طرف مقابل، تنها مقام مطرح سعودی که مستقیما به این اخبار واکنش نشان داده، عبدالرحمن راشد، مدیر پیشین شبکه العربیه و مشاور رسانهای محمد بنسلمان است. او در صفحه توییتر خود نوشته عربستان با موافقت برای اعطای مدیریت مسجد بروکسل به دولت بلژیک، حسن نیت خود در زمینه مبارزه با تررویسم را ثابت کرده است.