17هزار میلیاردتومان سهام روی دست دولت ماند

سهام 7 شرکت دولتی به ارزش 17 هزار و 256 میلیارد تومان، معادل 1.5 میلیارد دلار، که از اوایل تیرعرضه شده، بدون مشتری ماند.

به گزارش همشهری، شکست تازه‌ای درخصوصی‌سازی و فروش سهام دولتی رقم خورد. دولت خرداد امسال تصمیم گرفت 52 هزار میلیارد تومان از سهامش را در 18شرکت مطابق مصوبه هیأت عالی واگذاری بفروشد تا بخشی از منابع مالی مورد نیازش را تامین کند. از این تعداد سهام 6 پالایشگاه و یک شرکت بیمه، از تیرماه از طریق بورس و مزایده عرضه شده اما هیچ کدام از این شرکت‌ها خریدار نداشته است. به‌نظر می‌رسد تغییر در روش واگذاری سهام، یکی از دلایلی است که موجب شده سهام این شرکت‌ها خریدار نداشته باشد.

 قبلا سهام شرکت‌های دولتی به روش نقد و اقساط فروخته می‌شد؛ به‌طوری که 30 درصد مبلغ به‌صورت نقد و بقیه به‌صورت اقساط دریافت می‌شد اما هیأت عالی واگذاری در مصوبه خرداد‌ماه برای نخستین بار در تاریخ خصوصی‌سازی تصمیم گرفت سهام 18 شرکت دولتی را به‌طور کامل به‌صورت نقد بفروشد. به این معنا که خریدار باید همه مبلغ را به‌صورت نقد پرداخت کند. ارزش کل سهام این 18 شرکت دولتی 52 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.  سهام 7شرکتی که تاکنون عرضه شده برابر با 17 هزارو 256 میلیارد تومان بوده است.

ضعف در تأمین منابع به‌نظر می‌رسد یکی از دلایل اصلی فروخته نشدن سهام شرکت‌های دولتی تغییر در روش عرضه باشد اما برآورد‌ها نشان می‌دهد یک مشکل قدیمی دیگر هم در فروخته نشدن سهام شرکت‌های دولتی اثر‌گذار بوده است. 6شرکت از 7شرکت عرضه شده پالایشگاه‌ها بوده‌اند که اتفاقا از روند سود آوری مناسبی برخوردارند و ازجمله بهترین شرکت‌های دولتی هستند و به‌نظر می‌رسد چنانچه بازاریابی مناسبی برای تامین منابع لازم برای فروش سهام این شرکت‌ها انجام می‌شد احتمالا سهام این شرکت‌ها فروخته می‌شد.

قبلا فرهاد دژ پسند، وزیر اقتصاد اعلام کرده بود دولت درنظر دارد سهام این شرکت‌ها را در قالب کنسرسیوم‌هایی ابتدا به تعاونی‌ها و اگر نشد به صندوق‌های سرمایه‌گذاری بفروشد. اما از همان ابتدا مشخص بود که این ایده وزیر اقتصاد با شکست مواجه خواهد شد؛ زیرا به‌طور عام تجربه جدی برای فروش سهام شرکت‌های دولتی در تعاونی‌ها وجود ندارد و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز منابع‌شان به‌دلیل محدودیت‌های بانک مرکزی محدود شده است.

جدی‌ترین گزینه برای خرید سهام 18 شرکت دولتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند، به شرط آنکه اجازه تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید صادر شود؛ زیرا منابع مالی موجود در 200 صندوق سرمایه‌گذاری هم‌اکنون 163 هزار میلیارد تومان است که همه این منابع مالی صرف خرید اوراق بدهی و سهام شرکت‌های حاضر در بورس و فرابورس شده است.

بنابراین چنانچه قرار باشد صندوق‌های سرمایه‌گذاری قادر باشند سهام شرکت‌های دولتی را بخرند باید صندوق‌های جدید با منابع مالی جدید تاسیس شود اما به‌دلیل آنکه بانک مرکزی از 3 سال پیش جلوی تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید را گرفته به‌نظر می‌رسد امکانی برای تامین منابع مالی لازم برای خرید سهام شرکت‌های دولتی وجود ندارد، مگر آنکه وزارت اقتصاد چالش تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری جدید را که با مانع بزرگ بانک مرکزی مواجه شده حل کند.

موضوع در دست بررسی است
جعفر سبحانی، سخنگوی سازمان خصوصی‌سازی‌ به همشهری گفت:آسیب‌شناسی دلایل فروخته نشدن سهام این 7شرکت در سازمان خصوصی آغاز شده و همه گزینه‌های محتمل در دست بررسی است. او در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال دارد که تغییر در روش واگذاری از اقساط به‌صورت نقد دلیل فروخته نشدن سهام شرکت‌ها بوده باشد،گفت: این احتمال وجود دارد، ضمن اینکه احتمال‌های دیگر ازجمله واگذاری به‌صورت بلوکی و سایر محدودیت‌ها هم ازجمله گزینه‌های محتمل است که همه این موارد در گزارش آسیب‌شناسی سازمان خصوصی‌سازی‌ درنظر گرفته خواهد شد.به گفته سبحانی، به‌زودی گزارش آسیب شناسی سازمان خصوصی‌سازی‌ به هیأت عالی واگذاری ارائه خواهد شد تا متناسب با آن تصمیم گرفته شود.
او در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال دارد هیأت عالی واگذاری روش واگذاری را تغییر دهد،گفت: هیأت واگذاری قطعا تصمیم مناسب را خواهد گرفت. امیدواریم تصمیمی گرفته شود که به نفع بازارسرمایه و بخش خصوصی باشد.