شکست طرح آمریکا برای تنگه هرمز

جواد نصرتی ـ خبرنگار

پاسخ منفی آلمان، ژاپن و اسپانیا برای مشارکت در طرح آمریکا برای تامین امنیت تنگه هرمز، واشنگتن را برای همراه‌کردن متحدان قدیمی‌اش برای این طرح جنجالی ناکام گذاشته است.
آمریکا بعد از افزایش تنش‌ها در تنگه هرمز، پیشنهاد تشکیل یک ائتلاف برای تامین امنیت کشتیرانی تجاری در این آبراه حیاتی ارائه کرد و از متحدانش خواست به آن بپیوندند. این طرح در منطقه و فراتر از آن منتقدانی دارد؛ علاوه بر ایران، روسیه هم با این پیشنهاد واشنگتن مخالفت کرده است.
آمریکایی‌ها امید زیادی به مشارکت آلمان و ژاپن در این ائتلاف داشتند. آمریکا، پیشنهاد رسمی خود به آلمان برای حضور در این ائتلاف را از طریق سفارت خود در برلین به دولت آلمان منتقل کرد اما هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، صراحتا ضمن رد این پیشنهاد، اعلام کرد که آلمان در سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران، مشارکت نخواهد کرد. به گزارش دی‌پی‌ای، ماس گفته است: «دولت فدرال (آلمان) در ماموریت دریایی پیشنهادی آمریکا شرکت نخواهد کرد.»
یک سخنگوی وزارت امورخارجه آلمان هم گفته است که «مشارکت در استراتژی فشار حداکثری آمریکا برای ما مطرح نیست.»
در آلمان، مسئله یک ائتلاف اروپایی برای تامین امنیت در تنگه‌ هرمز، ‌حتی بدون حضور انگلیس مطرح است. بریتانیا، بعد از روی کار آمدن بوریس جانسون و افزایش تنش‌ها برای خروج از اتحادیه اروپا، احتمالا بیشتر از گذشته به آمریکا متمایل خواهد شد. فرانسه که معمولا در سیاست‌های خارجی‌اش هماهنگی بیشتری با آلمان دارد، ‌تردیدهای زیادی درباره طرح آمریکا دارد. فرانسه، برخلاف آلمان که عمده نفت خود را از مناطق دیگر تامین می‌کند، یکی از خریداران اصلی نفت خاورمیانه است و منافع زیادی در خلیج‌فارس دارد. با این حال، به‌نظر می‌رسد فرانسه، بیشتر از طرح آمریکا، علاقه‌مند به مشارکت در طرح اروپا برای تامین امنیت تنگه هرمز باشد.
همچون آلمان، اسپانیا و ژاپن هم با پیشنهاد واشنگتن مخالفت کرده‌اند. روزنامه ماینیچی ژاپن به نقل از مقامات دولت نوشته است که توکیو در این ائتلاف شرکت نخواهد کرد و مقامات اسپانیایی هم از مخالفت خود برای حضور در این ائتلاف به روزنامه ال‌کانفیدنسیال خبر داده‌اند.
به گزارش رویترز، آمریکا امید زیادی داشت تا ژاپن به‌عنوان متحد اصلی خود در آسیا و یکی از قدرت‌های دریایی منطقه در این طرح مشارکت کند. با این حال، چهارمین خریدار نفت دنیا، به آمریکا پاسخ منفی داده است. دولت ژاپن نگران مخالفت‌های شدید در خانه علیه اعزام نیروی نظامی به این ائتلاف خواهد بود. توکیو با وجود رد پیشنهاد آمریکا، ‌اعلام کرده است که گزینه اعزام مستقل ناوهای خود برای پشتیبانی از کشتی‌های تجاری‌اش را بررسی خواهد کرد.
در اسپانیا هم پیشنهاد آمریکا، با سرنوشت مشابهی مواجه شده است و مقامات ارشد دولت به روزنامه ال‌کانفیدنسیال گفته‌اند که اسپانیا تمایلی به مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا ندارد.
با توجه به شرایط پیش‌آمده، کارآمدی نشست بحرین با هدف اجماع نیروهای همسوی آمریکا علیه ایران در آینده نزدیک، با تردیدهای زیادی مواجه خواهد بود. قرار است بیش از 60کشور در نشست دریایی منامه، که عملا نشستی برای مقابله با فعالیت‌های دریایی ایران است، شرکت کنند. بحرین میزبان ناوگان پنجم آمریکا و پایگاه پشتیبانی دریایی نیروی دریایی انگلیس است.