رخت سیاه بر تن طبیعت سبز قزوین

وحید مروتی| قزوین - خبرنگار:


باز هم تابستان و قصه پرسوز و گداز افتادن آتش به جان باغ‌ها و مراتع. تابستان و آتشی که به جان جنگل‌ها و مراتع می‌افتد و بدون هیچ ترحمی خاکستر می‌کند و پیش می‌رود.

در میانه فصل گرما، شعله‌های آتش گاه و بی‌گاه در مراتع و جنگل‌ها سمفونی مرگ گیاهان را می‌نوازند و در این میان عامل انسانی عمده‌ترین دلیل این خسارت بزرگ در عرصه‌های طبیعی است. نبود تجهیزات اطفای حریق و امکانات امدادرسانی هوایی در مواقع آتش‌سوزی نیز باعث شده است میزان خسارات حاصل از آتش‌سوزی در استان‌های مختلف بیشتر شود. 

زبانه‌های سرخ آتش خشک و ‌تر نمی‌شناسد و هر سال سطح وسیعی از جنگل‌ها و مراتع را تخریب می‌کند و باعث خسارت‌های جبران‌ناپذیر در طبیعت و نابودی ‌زیست‌بوم‌های جانوری می‌شود. مراتع و جنگل‌ها سرمایه‌های عظیم ملی هستند و هر فرد به نوبه خود در حفظ و حراست از آنها نقشی مهم دارد. 

مراتع و عرصه‌های طبیعی و پوشش گیاهی آن در اقتصاد و توسعه پایدار هر منطقه نقش اثرگذار دارد. در استان قزوین که از دیرباز یکی از مراکز تامین پروتئین در کشور بوده و معیشت بسیاری از خانواده‌ها از دل مراتع تامین می‌شود، آتش‌سوزی‌ها گاه و بی‌گاه می‌تواند بخشی از اقتصاد دامپروران منطقه را به شدت تحت‌تاثیر قرار دهد. 


 شناسایی مناطق پرخطر

قائم‌مقام سازمان آتش‌نشانی و معاون عملیات استان قزوین بیان کرد: ایستگاه‌های هشت‌گانه مستقر در ایستگاه‌های استحفاظی آتش‌نشانی اواخر اردیبهشت‌ماه نقاط حساس و پرخطری را که در سال‌های گذشته دچار آتش‌سوزی‌ شده بودند شناسایی کردند و برای آنها تدابیر ویژه‌ای اندیشیدند. این نقاط به سازمان فضای سبز و سازمان باغستان اعلام شد و آنها اقدام به علف‌زنی کردند. 

قدیر موسی‌خانی با بیان این‌که بیشترین آتش‌سوزی‌ها به علت عامل انسانی و بی‌مبالاتی مردم رخ می‌دهد، گفت: یکی از علل آتش‌سوزی انداختن بطری‌های شیشه‌ای یا ظروف آب در مراتع و بیابان‌هاست. این زباله‌ها به صورت ذره‌بین عمل می‌کند و سبب وقوع آتش‌سوزی‌ شود. مردم هنگامی که برای گشت‌وگذار به دامان طبیعت می‌روند، اگر آتش روشن می‌کنند باید حتما آتش را خاموش و با خاک مدفون کنند، زیرا کوچک‌ترین ذره باقیمانده از این آتش و وزش باد می‌تواند باعث آتش‌سوزی‌ شود. 

وی ادامه داد: باغداران و کشاورزان به دلیل این‌که علف هرز باغ، مزرعه و اطراف آن را از بین ببرند این علف‌ها را می‌سوزانند در این مواقع به دلیل وزش باد کنترل آتش از دست آنها خارج می‌شود و آتش‌‌ گسترش پیدا می‌کند و خسارت زیادی به وجود می‌آورد. از باغداران و کشاورزان می‌خواهیم به هیچ عنوان برای از بین بردن علوفه و علف‌های زائد از آتش استفاده نکنند. 


 آمار آتش‌سوزی‌ها

قائم‌مقام سازمان آتش‌نشانی و معاون عملیات قزوین اظهار کرد: امسال فقط در خرداد حدود 539 مورد حریق رخ داده که نسبت به سال گذشته رشد قابل توجهی داشته است. از یکم تا بیستم تیرماه در حوزه علف‌های هرز باغ‌ها و گندمزار 229 آتش‌سوزی‌ رخ داده که تقریباً 100 تا 150 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. 

وی گفت: برخی باغ‌ها و مراتع در مکان‌هایی قرار دارند که نمی‌شود با خودرو آتش‌نشانی به راحتی وارد آن شد. همکاران بنده تا جایی که می‌توانند ورود پیدا می‌کنند، حتی بعضا به صورت دستی، آتش‌کوب یا پمپ‌های دستی یا کوله‌ای را در مسافت طولانی حمل می‌کنند تا به منشا آتش‌سوزی‌ برسند و آن را خاموش کنند. 

موسی‌خانی با بیان این‌که آتش‌نشانی اقدام به آموزش نحوه اطفای حریق به باغداران کرده است، ادامه داد: پیامک‌هایی در این زمینه به صورت هشدار برای باغداران و شهروندان ارسال و مجموعه بنرهایی در شهر کار شده است. در برنامه‌های مختلف رادیویی، تلویزیونی نیز موارد ایمنی را به صورت گزارش و هشدار اعلام کرده‌ایم. 


 آتش‌سوزی در مراتع

فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قزوین از وقوع آتش‌سوزی در ۱۱۵ هکتار از مراتع استان در 3 ماه اول سال جاری خبر داد. بهرام ترکاشوند با اعلام این خبر گفت: در این مدت بیشتر اراضی ملی و مستثنیات دچار آتش‌سوزی شده‌اند که با حضور تیم‌های عملیاتی یگان حفاظت با همکاری نیروهای مردمی برای خاموش‌سازی آنها اقدام شد. 

وی با بیان این‌که مراتع دشت بویین‌زهرا، آوج، قزوین، آبیک و کوهین در استان قزوین طعمه آتش شده‌اند، افزود: طبق بررسی‌های انجام‌شده بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها به علت خطا و سهل‌انگاری انسان از جمله بی‌احتیاطی چوپانان محلی یا گردشگران و مسافران به وقوع پیوسته است. 

ترکاشوند با بیان این‌که آتش‌سوزی‌های امسال زودتر از سال گذشته آغاز شد، تصریح کرد: سال گذشته آتش‌سوزی مراتع استان از دهم تیرماه شروع شد، ولی امسال به دلیل گرمای هوا وقوع آتش‌سوزی‌ها را از اواخر اردیبهشت‌ماه شاهد هستیم. 


 حفظ عرصه‌های منابع طبیعی

فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قزوین با تأکید بر مراقبت از اراضی طبیعی دشت قزوین گفت: با توجه به بارندگی‌های ابتدای سال و رشد فزاینده علف‌ها که گاهی ارتفاع آنها به ۸۰ سانتی‌متر می‌رسد، هرگونه روشن کردن آتش، پرتاب کردن ته‌سیگار و اعمال مخاطره‌آمیز به شعله‌ورشدن مراتع منجر شده و باعث خسارات به مراتع طبیعی می‌شود. وی توضیح داد: مراتع طبیعی در چرای حیوانات نقش مؤثری دارند و هرگونه تخریب آنها موجب محرومیت حیوانات از عرصه‌های منابع طبیعی می‌شود. 

ترکاشوند افزود: تجهیزات انفرادی و اطفای حریق خوبی داریم ولی با توجه به استاندارد جهانی با کمبود نیرو مواجهیم، البته با تمام توان در حال خدمت‌رسانی هستیم. 

فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری قزوین خاطرنشان کرد: آتش‌سوزی علاوه بر نابودی درختان جنگل و پوشش مرتعی سبب بر هم خوردن اکوسیستم می‌شود و حیات جانوران را نیز به مخاطره می‌اندازد. ترکیب گونه‌های گیاهی عرصه منابع طبیعی را مختل می‌کند و سبب تضعیف پایداری گـونه‌های نادر و ذخایر ژنتیکی می‌شود. همچنین آتش‌سوزی سبب بر هم خوردن میزان همسالی درختان و نابودی نهال‌های جوان و فقیر شدن خاک و دفرمه شدن شکل ظاهری درختان می‌شود. 


تلفن‌های گزارش مردمی
قائم‌مقام سازمان آتش‌نشانی و عملیات استان قزوین گفت: اگر مردم در شهر و اطراف شهر آتش‌سوزی‌‌ دیدند از طریق شماره 125 به آتش‌نشانی اطلاع دهند. اگر آتش‌سوزی‌‌ در مراتع، منابع طبیعی و مناطق کوهستانی و روستایی مشاهده شد با شماره تلفن 1504 منابع طبیعی استان تماس بگیرند تا همکاران ما سریعا اعزام شوند و آتش را خاموش کنند.