تحریم میکنیم، چون دوستتان داریم
جزئیات سیاست جدید دولت آمریکا برای مخاطب قرار دادن مردم ایران
مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا، پنجشنبه، بهصورت غافلگیرکنندهای گفت که آماده است به ایران سفر کند. او پیشتر با سفر به کرهشمالی خبرساز شده بود. در آن سفر، پمپئو مستقیما با مقامات ارشد کرهشمالی ازجمله رهبر این کشور دیدار کرد. اینبار اما پمپئو گفته است، میخواهد مستقیما با مردم ایران صحبت کند.
دلیل این تفاوت، سیاست جدیدی است که وزارت خارجه آمریکا در پیش گرفته و میخواهد با مخاطب قراردادن مردم ایران، تقصیر تحریمهای فلجکننده اقتصادی علیه مردم ایران را، به گردن حکومت ایران بیندازد.
به گزارش والاستریت ژورنال، برخلاف رویکرد سخت سیاست فشار حداکثری دولت آمریکا علیه ایران، به این بخش از استراتژی جدید وزارت خارجه آمریکا کمتر پرداخته میشود. هدف این کارزار جلب حمایت عمومی جامعه ایران با استفاده از هشتگ، ویدئوهای یوتیوب و رسانههای حامی آمریکا در خاورمیانه است.
این روزنامه آمریکایی نوشت: از آنجا که نظرسنجیهایی در اینباره در ایران صورت نگرفته، مشخصکردن میزان تأثیرگذاری این کارزار تبلیغاتی سخت است اما بهنظر میرسد بیشتر ایرانیها تأثیرگذاری آن را رد میکنند.
هشتگسازی علیه انقلاب ایران در چهلمین سالگرد آن و مقصر نشاندادن دولت بهخاطر راهافتادن سیلهای مرگبار (در ابتدای سال) بخشی از همین کارزار است. در همین راستا، برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، ویدئویی را در سفارت ایران در واشنگتن ضبط کرده که در آن وعده میدهد این ساختمان را به نمایندگان واقعی مردم ایران تحویل دهد.
کسی که بهصورت چشمگیری در این کارزار فعالیت میکند، لن خودروفسکی، یکی از مدیران سابق ستاد انتخاباتی دونالد ترامپ است. او حالا یکی از مقامات روابط عمومی کاخ سفید است. خودروفسکی همچنین در توییتر هم رویکردی هجومی علیه حکومت ایران دارد.
همچنین، دولت آمریکا توانسته است با فشار روی شبکههای اجتماعی، حسابهای کاربری حامی دولت ایران را هم مسدود کند. در یکی از این موارد، فیسبوک بهخاطر فشار آمریکا برخی حسابهای گروههای حامی ایران ازجمله شبهنظامیان عراقی نزدیک به تهران را مسدود کرده است. اینستاگرام هم حساب کاربری منسوب به قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس را، بعد از آنکه آمریکا سپاه پاسداران را در لیست گروههای تروریستی قرار داد، تعلیق کرد.
یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا، در گفتوگو با والاستریت ژورنال از این کارزار حمایت کرده و هدف آن را کمک به مردم ایران خوانده است.
علیرضا میریوسفی، سخنگوی هیأت ایران در سازمان ملل اما در اینباره گفته است: «شواهد کاملا آشکار هستند. درحالیکه مردم ایران از تروریسم اقتصادی آمریکا رنج میبرند، اکثر آنها مقصر را دولت ترامپ میدانند.»
این ابتکارها البته باعث نشده است تا جنبشی علیه ایران شکل بگیرد. کریم سجادپور، کارشناس ایران در اندیشکده کارنگی معتقد است «میلیونها دلار پولی که وزارت خارجه آمریکا روی دیپلماسی عمومی» هزینه کرده، عملا زیر سایه توییتهای ترامپ قرار میگیرند؛ «توییتهای ترامپ درباره ایران کاملا غیرمنسجم بوده و از تقاضا برای مذاکره تا تهدید به حمله نظامی را دربرمیگیرد.»
با این حال، مقامات وزارت خارجه آمریکا معتقدند که توییتهای رئیسجمهوری این کشور مؤثر و عموما هماهنگ با واحد زیرنظر برایان هوک در وزارت خارجه هستند. آنها به توییت «تحریمها در راه هستند» اشاره میکنند و آن را «مهمترین پیامی که توانست دنیا را متوجه سیاست خارجی آمریکا در یک زمینه خاص کند» میدانند. ترامپ با الهامگرفتن از تم سریال محبوب بازی تاج و تخت، بازگشت تحریمها علیه ایران را اعلام کرد.
این توییت البته بهصورت گسترده برای دستانداختن و مخالفت با ترامپ مورد استفاده قرار گرفت و جورج آر آر مارتین، نویسنده سریال بازی تاج و تخت با اشاره به آن از مردم آمریکا خواست در انتخابات میاندوره کنگره در سال2018 علیه جمهوریخواهان رأی بدهند.
به گزارش والاستریت ژورنال، بیشتر مردم ایران به این تلاشهای آمریکا با سوءظن و خشم نگاه میکنند. از نظر بسیاری از ایرانیها، این تلاشها نتیجه عکس دارند چون آمریکا برای انتشار آنها، به ایرانیان در تبعید وابسته است. بسیاری در ایران همچنین ارتباط بین دولت آمریکا و منافقین (سازمان مجاهدین خلق) را تشخیص میدهند. این گروه که در حاشیه حیات سیاسی ایران قرار دارد، خواستار تغییر رژیم در ایران است و با جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا ارتباط دارد. این سازمان بهخاطر حمایتش از عراق در جنگ 8ساله با ایران، بهشدت مورد تنفر ایرانیهاست.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است که دولت در پی کسب نظرات ایرانیهای خارج از کشور است اما برای انتقال پیامش به ایران، صرفا به این گروه از ایرانیها وابسته نیست.
اخیرا، فعالیتهای ضدایرانی دولت آمریکا در عرصه دیپلماسی عمومی بهخاطر افشای فعالیتهای یک پروژه زیرنظر وزارت خارجه ضربات سنگینی خورده است؛ «پروژه ضداطلاعاتی ایران» بهخاطر تحت فشار قراردادن و حمله به روزنامهنگاران و چهرههای دانشگاهی ایرانی در آمریکا و اروپا و اتهامزدن به آنها بهعنوان حامیان ایران حاشیهساز شد و انتقادهای زیادی به همراه داشت. در نهایت دولت آمریکا مجبور شد بودجه 1.5میلیون دلاری آن را قطع و پروژه را تعلیق کند.
تصور اصلاح نشدنی پمپئو
در سال 94 و در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری در ایران، مایک پمپئو که در آن زمان نماینده کنگره آمریکا بود به همراه 2 نماینده جمهوریخواه دیگر – لی زلدین نماینده نیویورک و فرانک لوبی یندو، نماینده ایالت نیوجرسی- با طرح این ادعا که دیپلماتهای ایرانی به راحتی به آمریکا میروند؛ درخواست سفر به تهران را مطرح کردند. در آن زمان دفتر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در پاسخ به درخواست پمپئو و این دو نماینده دیگر به یکی از مصوبات کنگره آمریکا اشاره و اعلام کرد، بسیار تمسخرآمیز است که شما میپندارید که رفتن به ایران شهروندان را افراطی کرده و در عین حال بر این باورید که سفر به ایران بر خود شما تأثیر منفی ندارد. در بخش دیگری از پاسخ دفتر ظریف به درخواست 3سال و نیم پیش پمپئو و 2 نماینده کنگره آمده بود؛ «برخلاف ادعای شما، از سال 1359مقامات ایرانی اغلب از ورود به آمریکا منع شدهاند. مقامات ما تنها حسب مورد و بعد از یک فرایند طولانی و دشوار برای حضور در نشستهای سازمانهای بینالمللی مستقر در آمریکا به این کشور وارد میشوند. این وضعیت بهرغم آن است که دولت آمریکا به لحاظ حقوقی و براساس تعهدات بینالمللی که به موجب موافقتنامههای چندجانبه مربوط دارد، متعهد به اعطای روادید و دسترسی بدون مانع شده است؛ همچنین برخلاف تصور شما، دیپلماتها و اتباع ایرانی که در سازمان ملل متحد فعالیت کرده یا به آمریکا میآیند، همگی محدود به یک فاصله 25مایلی در منهتن نیویورک هستند. این تمام لطفی است که شما در نامه خود به رخ کشیدهاید.»