بازار مسکن
کابوس اجاره‌نشینی در ایلام
ایلام با وجود کوچک و کم‌جمعیت بودن، یکی از گران‌ترین استان‌های کشور در حوزه مسکن محسوب می‌شود
رمضان نوری| ایلام –خبرنگار:
نرخ اجاره مسکن در شهرهای مختلف استان ایلام به شدت افزایش یافته و به قول برخی از شهروندان و حتی مشاوران املاک، خیال کوتاه آمدن نیز ندارد. رشد روزافزون نرخ رهن، اجاره پس از افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها در حوزه خرید و فروش آن، قصه پرغصه این روزهای مردم کم‌درآمد استانی محروم است که با وجود کوچک و کم‌جمعیت بودن، یکی از گران‌ترین استان‌های کشور محسوب می‌شود.
روند افزایشی اجاره مسکن در ایلام از ماه‌های آخر سال ۹۷ آغاز شده و بسیاری از خانواده‌ها را نگران کرده است؛ مشکلی که منحصر به استان ایلام نیست و مردم سراسر کشور به نوعی با آن دست به گریبان هستند. این روزها افزایش اجارهبها در کلان‌شهرها به شهرها و استان کوچکی مثل ایلام هم رسیده؛ استانی با ۵۸۰ هزار نفر جمعیت که سایه سنگین حباب قیمت‌ها بر ساختمان‌های آن سایه افکنده است.
اجاره سنگین
یکی از شهروندان ایلامی در این رابطه به خبرنگار همشهری می‌گوید: نرخ اجاره و خرید مسکن در همه مناطق استان، حتی روستاها، نسبت به سال گذشته 2 برابر شده است. «غلامحسین محمدی» اضافه می‌کند: میانگین اجاره‌بهای مسکن در شهر ایلام ۲۰ میلیون تومان پول پیش و ماهانه ۸۰۰ هزار تومان اجاره است.
وی می‌گوید: تازه این مبالغ برای یک منزل با امکانات حداقلی و در حاشیه شهر است. در مناطق خوب شهر اجارهبها خیلی بالاتر از این مبلغ است. محمدی بیان می‌کند: برای اجاره نشینی در برخی مناطق شهری ایلام باید حداقل ۸۰ میلیون تومان پول پیش و توان پرداخت یک میلیون تومان اجاره را داشته باشید.
اجاره‌نشینی با قیمت‌های نجومی
یکی دیگر از شهروندان ایلامی به خبرنگار همشهری می‌گوید: بنده مستاجر هستم و هم‌اکنون ماهانه ۵۰۰ هزار تومان اجاره پرداخت می‌کنم. «رضا کریمیان» ادامه می‌دهد: آخر تیرماه قراردادم تمام می‌شود و صاحبخانه اعلام کرده است در صورت تمدید باید ماهانه ۸۲۰ هزار تومان پرداخت کنم. من کارگرم و حقوقم کمتر از 2 میلیون تومان است، آن هم با این تورم افسارگسیخته و گرانی‌های سرسام‌آور.
وی می‌گوید: چرا روی نرخ اجاره‌ها و رهن مسکن در این استان، به خصوص شهر ایلام، هیچ نظارتی وجود ندارد؟ مگر توان مالی یک جوان چقدر است؟ مگر ما باید تمام عمر کار کنیم تا فقط از عهده پرداخت کرایه خانه بربیاییم؟ عمر و جوانی ما دارد می‌گذرد و از این زندگی هیچ متوجه نشدیم.
همیشه پای دلال‌ها در میان است
یکی دیگر از شهروندان نیز اظهار می‌کند: با مراجعه به مشاوران املاک در شهر ایلام مشاهده می‌کنید که ملک فروشی توسط آنها و دلالان قیمت‌گذاری می‌شود. «عباس غلامی» می‌افزاید: آنها با راضی کردن صاحب ملک به نرخ‌گذاری با قیمت بالا در ازای دریافت کمیسیون خارج از نرخ اتحادیه، معامله را انجام می‌دهند.
وی می‌گوید: علت این مساله هم نبود نظارت بر کار مشاوران املاک در استان است. بعضی از آنها باعث چند برابر شدن قیمت مسکن در این استان کم‌جمعیت و توسعه‌نیافته شده‌اند. غلامی ادامه می‌دهد: یک واحد آپارتمان ۱۱۰ متری در شهر ایلام تابستان سال قبل ۱۵۰ میلیون تومان (هر متر یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان) معامله می‌شد و همان ملک امسال به قیمت ۳۳۰ میلیون تومان (هر متر ۳ میلیون تومان) معامله می‌شود.
وی بیان می‌کند: به عنوان یک شهروند از مدعی‌العموم، یعنی دادستان استان، درخواست دارم از طریق اتحادیه مشاوران املاک استان و دیگر نهادهای نظارتی و بر اساس کارشناسی نرخ مسکن را تعیین کند چراکه مسکن هیچ ربطی به تحریم‌ها ندارد و این دلالان هستند که باعث بی‌ثباتی در بازار آن شده‌اند.
احتکار مسکن
اما یکی از مشاوران املاک در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری در پاسخ به دلیل گرانی اجارهبها و قیمت خرید و فروش می‌گوید: برخی افراد به منظور حفظ ارزش دارایی‌های خود اقدام به خرید تعداد زیادی مسکن در شهر ایلام کرده‌اند و فعلا هم قصد عرضه آنها را در بازار ندارند.
«احمد غزالی» ادامه می‌دهد: این افراد، به اصطلاح، دست به احتکار مسکن زده‌اند و همین اقدام از عوامل اصلی افزایش قیمت مسکن است، وگرنه ارزش واقعی مسکن پایین‌تر از قیمت‌هایی است که الان در بازار عنوان می‌شود.
وی اظهار می‌کند: در 2 ماه اخیر شاهد رشد غیرقابل باور قیمت مسکن بوده‌ایم و مالکان تاکنون چندین بار قیمت واحدهایی را که برای فروش گذاشته‌اند، افزایش داده‌اند. در این میان مشاوران املاک هیچ تقصیری ندارند. مالک قیمت می‌دهد و ما هم آن را ثبت می‌کنیم. شاید عده‌ای از مشاوران دست به سودجویی بزنند، اما آنها قطعا عامل گرانی مسکن نیستند.
وی ادامه می‌دهد: البته رشد افسار گسیخته قیمت مسکن در کشور موجب شد که هم اکنون در اغلب کلان‌شهرها از جمله تهران شاهد ورود به دوران رکود باشیم که به‌زودی ایلام نیز به تبعیت از سایر شهرهای کشور وارد این دوران خواهد شد. اما نکته آنجاست که خروج تعداد زیادی از متقاضیان اصلی مسکن از این بازار موجب شده است که تقاضا برای رهن و اجاره بالا باشد و صاحبخانه ها نیز حالا می خواهند از خانه‌هایی که گران خریده اند و یا خانه‌هایی که داشته اند اما به نظرشان گران شده است، اجاره بها و رهن بالاتری بگیرند.
راه کاهش قیمت مسکن
با دستور «افشار خسروی‌زاد» دادستان مرکز استان ایلام مقرر شده است دلالان بازار مسکن که اقدام به اخلال در نظام اقتصادی می‌کنند یا متخلف مالیاتی هستند، پس از شناسایی، خیلی زود و قاطعانه تحت تعقیب کیفری قرار گیرند.
در این میان عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم دهلران، دره‌شهر و آبدانان در مجلس شورای اسلامی نیز می‌گوید: متاسفانه در چند سال اخیر برنامه مشخص و اجرایی در حوزه مسکن استان ایلام برای تامین نیاز بازار وجود نداشته است. «شادمهر کاظم‌زاده» می‌افزاید: امروز عرضه و تقاضا در بازار مسکن کل کشور و استان ایلام تعادل ندارد زیرا دولت برنامه مدونی را که در چهارچوب برنامه ششم و برنامه‌های سالانه باشد، اجرا نکرده است.
تخصیص تسهیلات
این نماینده مجلس اظهار می‌کند: بعد از طرح مسکن مهر که یک طرح بزرگ بود، همه هم و غم دولت به اصلاح نواقص و تکمیل زیرساخت‌های آن معطوف بوده و اگر هم کار جدیدی انجام داده در خصوص باز آفرینی بافت‌های فرسوده بوده است، ولی در کلان‌شهرها به‌ویژه برنامه اجرایی مشخصی نداشته است.
وی ادامه می‌دهد: شاید بهترین راهکار برای ساماندهی بازار مسکن در کشور و استان ایلام تامین زمین به شکل رایگان باشد که بتواند قیمت مسکن را پایین بیاورد.کاظم‌زاده می‌گوید: وظیفه دولت و مجلس برای رفع مشکلات بازار مسکن این است که تسهیلات مورد نیاز این بازار را تامین کنند. اما تخصیص تسهیلات باید به صورتی باشد که وام‌گیرندگان توان بازپرداخت آن را داشته باشند، بنابراین ضرورت دارد که این معضل هرچه سریع‌تر حل شود.
***
معضل نرخ سرسام‌آور اجاره و خرید مسکن امروز به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جامعه تبدیل شده و ورود قاطع و سریع نهادهای نظارتی و اجرایی به این مهم امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
