دنیای اجاره‌نشین‌ها

شبنم سیدمجیدی

هشتگ «صاحبخانه خوب» چند وقتی است که در توییتر و بقیه شبکه‌های اجتماعی ترند شده است؛ هشتگی که بعضی‌ها با آن موافقند و بعضی ساز مخالفش را می‌زنند. موافقان درباره صاحبخانه‌های خوب خود می‌نویسند؛ مثلاً صاحبخانه‌ای که از یک عروس و تازه‌داماد یک سال اجاره خانه نگرفته است یا صاحبخانه‌ای که به مناسبت بچه‌دارشدن مستأجرش از او یک‌ماه اجاره‌خانه نگرفته. صاحبخانه‌ای که سال‌ها اجاره‌خانه مستأجرش را زیاد نکرده و بعد از 10سال مستأجر توانسته خودش خانه بخرد.

محبوب من: اجاره‌خانه
اما واقعیت این است که صاحبخانه خوب آن قدرها هم که در توییت‌ها تبلیغ می‌شود، همه جا موجود نیست.
نیما 35سال دارد و 6سال است که ازدواج کرده، می‌گوید: صاحبخانه خوب هم حتماً شانسی است. چون شانس با ما هیچ وقت یار نبوده است. الان مستأجری یک نوع برده‌داری نوین است. ماهی 44ساعت کار می‌کنی، تا آخر سر دودستی همه‌اش را تقدیم صاحبخانه کنی. بهتر است هشتگ صاحبخانه بی‌انصاف ترند شود. از پیام که 38 سال دارد می‌پرسم چطور وقتی صاحبخانه می‌خواهد کرایه را بالا ببرد، با او مذاکره می‌کنید. پاسخ می‌دهد: صاحبخانه‌مان به هیچ صراطی مستقیم نیست. گاهی وقتی می‌بینم باید هزینه و زحمت اثاث‌کشی و پیداکردن یک خانه با قیمت مناسب را داشته باشم، مجبورم با حرف صاحبخانه کنار بیایم و اجاره را به همان مبلغی که او می‌خواهد، اضافه کنم. اما این بار مجبورم به محله پایین‌تری بروم چون هزینه‌های اجاره در محله خودمان دیگر برایم قابل پرداخت نیست.

مستأجر بی‌آزاری باش
پروانه 39سال دارد. او می‌گوید: صاحبخانه من یک خانم شصت‌ساله و عالی است. شعور و درک بالایی دارد و بسیار مهربان است. در طول 3سالی که اینجا ساکن بوده‌ام هرگز کرایه خانه من را زیاد نکرده و همیشه با من راه می‌آید. می‌گوید می‌دانم زندگی در تهران چقدر سخت و پرهزینه است. پروانه ادامه می‌دهد: البته من هم مستأجر خوبی‌ام. برای اینکه صاحبخانه با تو راه بیاید تو هم باید مستأجر بی‌آزاری باشی. من کم سر و صدا هستم و رفت‌وآمد زیادی ندارم. کرایه را هم به موقع پرداخت می‌کنم. اینطور شده که هر دو به شکل مسالمت‌آمیزی با هم کنار می‌آییم.  فرهاد هم که پسر جوانی است و یک سال است با همسرش اجاره‌نشین هستند، می‌گوید: صاحبخانه خوب ما از آنهایی است که با آدم‌ها بد راه می‌آید. یک خانم حدودا پنجاه‌ساله است و همیشه حرف هم حرف خودش است. اما من از سیاست پسر خوب و مظلوم وارد شدم تا بالاخره توانستم روی مهربان او را ببینم! البته در مورد اجاره‌خانه شوخی ندارد و امسال هم 10درصد روی مبلغ اجاره گذاشت. اما حداقل اینکه حالا به من اعتماد دارد و اگر اجاره خانه‌ام کمی دیر و زود شود، سریع سراغش را نمی‌گیرد. یک جوری داریم با هم کنار می‌آییم. آزاده 3سال است که در خانه فعلی‌شان ساکن است. او می‌گوید: صاحبخانه ما یک پیرمرد بازاری و مدیر یک هتل بزرگ است. جز اجاره‌خانه هیچ محبوب دیگری ندارد و نمی‌توان هیچ‌طوره ذهن او را نرم کرد. به هر حال بازاری است و فقط پول را می‌شناسد. امسال هم اجاره 6ماه را جلوتر گرفت.  صاحبخانه‌های خوب هم وجود دارند، اما نکته اینجاست که واقعاً تعدادشان کم است و شاید اصلاً یک نفر در طول زندگی اجاره‌نشینی‌اش یک‌بار هم به پست چنین صاحبخانه‌ای نخورد.