«هردک» بلوچی؛ زیبا و جذاب برای گردشگران

سنجاب بلوچی یا نخلی که در زبان محلی به آن «هِردِک» گفته می‌شود و نزد مردم بومی منطقه بلوچستان از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است، به سبب زیبایی به‌ویژه هنگام جنب و جوش در میان نخلستان‌ها، جذابیت زیادی برای گردشگران دارد. 

به گزارش ایرنا، جثه کوچک، دم بلند پشمالو، پنجه‌های ظریف و زیبا و نگاه مهربان، سنجاب بلوچی را به یکی از جذابیت‌های سیستان و بلوچستان تبدیل کرده که هنگام جست‌وخیز در میان نخلستان‌های این استان نظر هر رهگذر و گردشگری را به خود جلب می‌کند.
 
این سنجاب از گونه‌های نادر حیات وحش است که به سبب زیبایی خاص خود می‌تواند یکی از عوامل جذب گردشگر در منطقه بلوچستان باشد. 

از مشخصه‌های سنجاب نخلی یا بلوچی که مردم محلی به آن «هِردِک» می‌گویند جثه کوچک‌تر از سنجاب ایرانی، گوش‌های متوسط و دم بلند و پشمالو است. 


ویژگی‌های ظاهری سنجاب بلوچی

طول سر و بدن این حیوان ۱۳۳ تا ۱۴۳ میلی‌متر، طول دم ۱۴۶ تا ۱۵۵ میلی‌متر، طول کف پای عقب ۳۲ تا ۳۷ میلی‌متر، طول گوش ۱۳ تا ۱۸ میلی‌متر و وزن آن ۵۰ تا ۱۲۳ گرم است. 

یکی از نشانه‌های بارز این سنجاب 4 نوار پهن و سیاه‌رنگ در زمینه سفید پشت بدن است. رنگ سطح پایین بدن سفید چرک و دم پرمو و از موهای سیاه و سفید پوشیده شده است. 

در سطح پشتی دم، رنگ سیاه و در سطح شکمی رنگ خاکستری غالب است. 


ویژگی‌های زیستی

هردک روزها فعال است و در فصل زمستان در تمام ساعات روز مشاهده می‌شود. 

سنجاب بلوچی جونده‌ای نیمه‌درخت‌زی است که روی درختان زندگی می‌کند و لانه خود را در میان شاخه‌های انبوه درختان، داخل شکاف دیوارها و صخره‌ها می‌سازد و داخل آن را با علف‌های نرم می‌پوشاند. صدای سنجاب بلوچی سوت مانند و شبیه صدای پرندگان است. 


تغذیه

این سنجاب برای خوردن غذا از درخت پایین می‌آید و اغلب روی زمین در حال تغذیه دیده می‌شود. از دانه، میوه، جوانه، برگ، پوست درختان و همچنین حشرات و تخم پرندگان تغذیه می‌کند. 


تولید مثل

به علت مناسب بودن هوا و فراوانی غذا در تمام فصول سال قادر به جفت‌گیری است و سنجاب ماده ممکن است با چند نر جفت‌گیری کند. 

دوره بارداری این حیوان حدود ۶ هفته است و ۲ تا 4 بچه کور و بدون مو می‌زاید. 

احتمالاً ۲ بار در سال جفت‌گیری می‌کند و نوزادان تا یک ماهگی شیر می‌خورند و نوزاد ماده در ۶ تا 8 ماهگی بالغ می‌شود. 

سنجاب بلوچی بیشتر طعمه طبیعی خدنگ بزرگ، گربه اهلی و پرندگان شکاری است. 


زیستگاه، پراکندگی و فراوانی

مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: سنجاب بلوچی در درخت‌زارها، باغ‌های شهری و روستایی و نخلستان‌های مناطق بلوچستان زندگی می‌کند. 

 «وحید پورمردان» افزود: این سنجاب در ایران فقط در نواحی جنوب سیستان و بلوچستان مشاهده شده و در حال حاضر جمعیت به نسبت مناسبی از آن در باغ‌های اطراف چابهار، دره سرباز و منطقه حفاظت‌شده باهوکلات دیده می‌شود. 

وی افزود: سنجاب بلوچی به دلیل پراکندگی وسیع، احتمال داشتن جمعیت‌های بزرگ و تحمل‌پذیری بالا نسبت به تغییرات زیستگاه در طبقه «کمترین نگرانی»  (LC) فهرست سرخ IUCN قرار دارد. 

مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: با توجه به اهمیت این گونه نزد مردم بومی، خطر چندانی نسل این حیوان را تهدید نمی‌کند. 

وی افزود: جست و خیزهای این حیوان زیبا برای بسیاری از مردم به‌ویژه گردشگران غیر بومی جذاب و دیدنی است و برخی افراد برای دیدن آن از نخلستانی به نخلستان دیگر می‌روند و ضمن استفاده از هوای پاک و طبیعت بکر بلوچستان چست و چالاکی هردک را تماشا می‌کنند.