پای کم آبی به خانه اصفهانی‌ها باز شد

شیرین شفیعی|اصفهان- خبرنگار: 


  تنها تصفیه‌خانه آب شرب اصفهان   در هر ثانیه 3 متر مکعب کمتر از نیاز مصرف‌کنندگان 5 میلیونی خود آب تصفیه و وارد شبکه خانگی می‌کند؛ این کمبود در گرم‌ترین روزهای سال، پای بحران آب را به خانه اصفهانی‌ها باز کرده است.
«خانه ما آب ندارد»؛ این گلایه‌ای بسیاری از ساکنان محله‌های شمال، شرق، مرکز و حتی شهرهای اطراف اصفهان از افت فشار، قطعی و گاهی طعم بد آب است که در یک ماه گذشته از فصل تابستان، اهالی گوشه و کنار اصفهان سعی کرده‌اند آن را به شکل‌های مختلف به گوش مسئولان برسانند، غافل از آن‌که مشکل کمبود آب شرب در کلان‌شهر اصفهان، به دلیل وابستگی زندگی میلیون‌ها نفر به یک تصفیه‌خانه، به سادگی قابل حل نیست.


زخمی که هر تابستان سرباز می‌کند
یکی از ساکنان شهرک ملک شهر در شمال اصفهان با انتقاد از این موضوع می‌گوید: دو سه هفته‌ای است که وضع ما همین است. تابستان پارسال هم اهالی این منطقه مشکل قطعی آب داشتند و بارها اعتراضمان را با حضور در اداره آب ملک‌شهر نشان دادیم اما امسال وضع به حدی وخیم است که مجبور شدیم یک بطری از آبی که آخر شب وارد مخزن‌های آب می‌شود را برای مسئولان اداره آب ببریم و از آنها بپرسیم آیا کیفیت آبی که برای فروش آن از مردم پول می‌گیرند، باید این باشد؟
«فرهاد نثارعلی» که در خیابان کاوه و شمال اصفهان زندگی می‌کند نیز با اشاره به فشار بسیار ضعیف آب که در ساعت‌های اوج گرما به قطعی هم می‌رسد، می‌افزاید: چند هفته است که ما در طول روز اصلا آب نداریم، افت فشار از ساعت 9 صبح شروع می‌شود و تا 5 و 6 عصر ادامه دارد.

 شهروند دیگری که در خیابان جابر انصاری ساکن است، می‌گوید: سال‌های قبل گفتند خشکسالی است و باید پمپ و تانکر بخریم تا آب به طبقه‌های بالایی برسد اما امسال که بارندگی‌ها هم خوب بود و خیلی جاها سیل جاری شد، همین تانکرهای آب هم در طول شبانه‌روز پر نمی‌شوند و این چند هفته، آبی برای شست‌وشو و پخت‌وپز و حتی کولرهای آبی نداشته‌ایم.
«سعیده درستکار» که در یکی از محله‌های غرب اصفهان و خیابان 22 بهمن ساکن است نیز با انتقاد از فشار بسیار کم و قطعی آب در فصل تابستان می‌گوید: چهار پنج سال است که وضع ما در تابستان همین است، دو بچه 3 و 6 ساله دارم که حتی گاهی برای حمام کردن آنها، آبی در تانکر آب جمع نمی‌شود.
تماس‌های پی در پی بسیاری از ساکنان محله‌های بزرگمهر، برازنده، فروغی، رباط، طوقچی، بهارستان و حتی شهرهای نائین، اردستان، شاهین‌شهر و میمه با رسانه‌ها نیز حکایت از قطعی 4 تا 12 ساعته یا افت فشار آب در این مناطق دارد.


آب داریم اما تصفیه‌خانه، نه

نزدیک به یک ماه از شروع فصل تابستان و افت فلج‌کننده فشار آب در خانه اصفهانی‌ها و شهرهای اطراف آن می‌گذرد؛ موضوعی که به نیمه‌تمام ماندن یک طرح حیاتی برای تامین آب شرب یک جمعیت چند میلیونی برمی‌گردد اما امسال به دلیل خالی شدن چاه‌های آب که در روزهای اوج مصرف به شبکه تزریق می‌شدند، کمبود آب در اصفهان بیشتر از همیشه رخ می‌نماید.


پاسخ به انتقاد شهروندان

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در واکنش به انتقادات شهروندان از افت فشار آب می‌گوید: در حال حاضر مخازن شمال، جنوب و شرق شهر رو به صفر شدن هستند و این شرایط نشان می‌دهد که هم مصرف بالاست و هم در بعضی از نقاط شهر افت فشار و حتی قطعی آب داریم. «هاشم امینی» با اشاره به بارش‌های مناسب در فصل‌های گذشته، یادآور می‌شود: آب داریم اما آب خام است و حتما باید تصفیه شود. تاسیسات ما جوابگوی تامین این نیاز آبی نیست، به این دلیل که نیاز آبی استان در شرایط پیک به 15مترمکعب بر ثانیه می‌رسد در حالی که تنها سامانه تصفیه و آب‌رسانی باباشیخ‌علی، توان تامین 8/12 متر مکعب در ثانیه آب شرب را دارد.

او از پایداری شرایط آبی در بخش‌های کشاورزی و صنعت نسبت به سال گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: با تدابیر اندیشیده شده، شرق و غرب اصفهان از آب کشاورزی استفاده کردند. در حوزه صنعت هم شرایط پایدار است، اما در حوزه شرب مشکل داریم چون سامانه دوم آب‌رسانی که قرار بوده از سال ۸۶ کمبود آب اصفهان را تأمین و جبران کند، هنوز به اتمام نرسیده و همکاران شرکت آب منطقه‌ای مشغول تکمیل این طرح هستند. تا زمانی که این سامانه وارد مدار نشود، افت فشار و قطع آب در برخی مناطق در زمان پیک مصرف ادامه خواهد یافت. 
امینی چاه‌های متفرقه را نیز تامین‌کننده بخشی از نیاز آب شرب می‌داند و می‌افزاید: در سال‌هایی که بارش نرمال بود، آبدهی چاه‌های فلمن به بیش از 3 هزار لیتر بر ثانیه می‌رسید اما در یک دهه گذشته به دلیل وقوع خشکسالی، اکنون آبدهی این چاه‌ها حدود 300 لیتر بر ثانیه است. 


    شوری آب صحت ندارد

مدیر روابط عمومی و سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان با بیان این‌که به دلیل محدودیت ظرفیت منابع تامین آب، ناچار به افت فشار و قطعی آب در برخی مناطق اصفهان هستیم، می‌گوید: تنها راهکار جلوگیری از قطعی آب، تسریع در اتمام سامانه دوم آب‌رسانی اصفهان است.
«سید اکبر بنی‌طبا» گرما و دمای ۳۷ درجه را دلیل اصلی کمبود آب می‌داند و می‌افزاید: حدود یک متر مکعب از آب شرب اصفهان از چاه آب و حدود 5/11 متر مکعب نیز از تصفیه‌خانه باباشیخ‌علی تامین می‌شود. منابع تامین آب شرب اصفهان بزرگ که جمعیتی بالغ بر 4 میلیون و ۲۰۰ هزار نفر را تحت پوشش دارد با تمام ظرفیت در حال بهره‌برداری است اما در شرایط اوج مصرف پاسخگوی نیاز مشترکان نیست.

او راه‌اندازی سامانه دوم آب‌رسانی به اصفهان را باعث افزودن 6 تا 9/6 متر مکعب آب در ثانیه به ظرفیت شبکه خانگی می‌داند و می‌گوید: اگر گزارشی درباره شوری آب در بعضی مناطق اصفهان بوده به دلیل تغییر در منابع تامین آب است، استفاده از منابع محلی و چاه‌های متفرقه برای رفع کمبود آبی که از تصفیه‌خانه باباشیخ‌علی وارد مدار شده تغییر ذائقه مردم را به دنبال دارد که این تغییر ذائقه در بیشتر موارد به شوری تعبیر می‌شود.



اخطار به مجلس و دولت

نماینده شاهین شهر، میمه و برخوار   درباره افت فشار و قطعی آب شرب در استان به همشهری می‌گوید: چند روز قبل در قالب یک اخطار و تذکر به رئیس مجلس و دولت، این موضوع را مطرح کردم که مردم اصفهان و شهرها و شهرستان‌های اطراف آن برای تامین آب شرب خود در فصل تابستان با مشکل روبه‌رو هستند و جالب است که برخی نمایندگان از شنیدن این موضوع تعجب کردند.

«حسینعلی حاجی‌دلیگانی» با انتقاد از بی‌توجهی وزارت نیرو به تکمیل سامانه دوم آب‌رسانی اصفهان بزرگ، یادآور می‌شود: حرف من این است که باید مشکل مردم را به گوش دولت و مجلس برسانیم، سال‌هاست که ظرفیت تصفیه‌خانه باباشیخ علی تمام شده و دومین سامانه آب‌رسانی باید 12 سال قبل به بهره‌برداری می‌رسید اما متاسفانه برخی کوتاهی‌های وزارت نیرو، این طرح حیاتی را تاکنون عقب انداخته و هرگاه قدمی برای به جریان افتادن این طرح برداشته می‌شود با مخالفت نمایندگان برخی استان‌ها روبه‌رو می‌شود.
او خواستار توجه بیشتر مسئولان وزارت نیرو به مشکل تامین آب شرب جمعیت نزدیک به 5 میلیون نفری که در کلان‌شهر اصفهان و 14 شهرستان و 65 شهر و 300 روستای اطراف آن زندگی می‌کنند، شده و می‌گوید: بارها این هشدار داده شده که از نظر پدافند غیرعامل هم اگر مشکلی در تصفیه‌خانه باباشیخ‌علی پیش بیاید و آن را از مدار خارج کنند، تصفیه آب شرب این جمعیت بزرگ با مشکل روبه‌رو می‌شود اما متاسفانه همه این بایدها و ضرورت‌ها تاکنون نادیده گرفته شده است.


مشکل بزرگی که باور نشد

نماینده شاهین‌شهر، میمه و برخوار با اشاره به کسری 3 متر مکعب برثانیه آب شرب در استان اصفهان تاکید می‌کند: با وجود این‌که گفته می‌شود دلیل عقب افتادن تکمیل سامانه دوم آب‌رسانی اصفهان، کمبود بودجه بوده اما به نظر من مشکل اصلی اینجاست که وزارت نیرو اهمیت این موضوع را باور نکرده است.

حاجی‌دلیگانی از پیشنهاد ایجاد 70 کیلومتر خط انتقال آب به اصفهان خبر می‌دهد و می‌افزاید: این مشکل بزرگ نیز قابل حل خواهد بود به شرط این‌که مسئولان اجرایی استان مشکل را دنبال کنند و وزارت نیرو اهمیت موضوع را بپذیرد.
حجت‌الاسلام «سید ناصر موسوی لارگانی»، رئیس مجمع نمایندگان استان نیز با اشاره به این‌که سامانه فعلی آب‌رسانی برای جمعیت یک میلیون و 300 هزار نفر پیش‌بینی شده است، می‌گوید: در شرایط کنونی ساخت سامانه دوم آب‌رسانی برای جمعیت 5 میلیونی استان ضروری است چراکه در برخی مناطق شهر اصفهان و چند شهرستان دیگر با مشکل اساسی روبه‌رو هستیم.

پیشرفت 25 درصدی سامانه دوم آب‌رسانی اصفهان

امیر سیامک نیکبخت |معاون طرح و توسعه آب‌ منطقه‌ای اصفهان : 


 پروژه سامانه دوم آب‌رسانی اصفهان شامل تونل انتقال آب و تصفیه‌خانه موسوم به «گلاب 2» است که به عنوان طرح توسعه آب‌رسانی به 14شهرستان استان به طول 27 کیلومتر، آب دریاچه سد زاینده‌رود را به تصفیه‌خانه انتقال می‌دهد و تکمیل آن در مجموع حدود هزار و 300 میلیارد تومان هزینه در بردارد.  اکنون حداکثر ظرفیت آب انتقالی از طریق سامانه کنونی آب‌رسانی اصفهان (باباشیخ‌علی) حدود 5/10 متر مکعب بر ثانیه است اما در صورت تکمیل و بهره‌برداری از پروژه تصفیه‌خانه «گلاب 2 »، زمینه انتقال 16 مترمکعب بر ثانیه آب شرب برای شهرها و روستاهای اصفهان فراهم خواهد شد. هدف از اجرای سامانه دوم آب‌رسانی نیز تامین کمبود آب شرب جمعیت بیش از 6 میلیون نفری تحت پوشش این طرح بوده است چراکه سامانه آب‌رسانی موجود اصفهان به تنهایی قابلیت تأمین آن را نداشته‌ است. هدف دیگر طرح تامین پدافند غیرعامل نیز هست، این طرح شامل یک تونل انتقال آب، تصفیه‌خانه، خطوط لوله و مخازن ذخیره است. عملیات اجرایی طرح اضطراری پروژه طبق یک برنامه زمانی سه‌ساله پیش‌بینی شده است و به صورت فازبندی شده با انتخاب پیمانکار واجد صلاحیت در بخش‌های تصفیه‌خانه و خطوط اصلی انتقال، پیشرفت فیزیکی 25 درصدی داشته است. مسئولیت مطالعات طرح در سال 1386 به مهندس مشاور واجد صلاحیت واگذار شد که در حال حاضر مطالعات مرحله اول و دوم طرح به پایان رسیده و با به‌روزرسانی انجام شده کل هزینه اجرای طرح براساس فهرست بهای سال 97 نزدیک به 2 هزار میلیارد تومان برآورد شده است. خشک شدن زاینده‌رود در چند سال گذشته، تأمین آب شرب 14 شهرستان زیر پوشش شبکه اصفهان بزرگ را با مخاطره جدی روبه‌رو کرده است، این چالش بزرگ که جمعیت تحت پوشش را در شرایط فعلی تحت تاثیر قرار می‌دهد ناشی از این است که عملا در حال حاضر تاسیسات موجود قادر به تامین آب مورد نیاز جمعیت هدف نیست.با این اوصاف به نظر می‌رسد در کنار تلاش برای تکمیل سامانه دوم آبرسانی، باید با اعمال سیاست‌ها و اجرای نسبی برنامه‌های صرفه‌جویانه و کاهش تلفات شبکه، کمبود آب شرب شهروندان را در تابستان برطرف کرد.