کمک 8 خوشه صنعتی به اقتصاد قزوین

سمیه بابایی / قزوین - خبرنگار 


به گفته بسیاری از کارشناسان، امروزه حمایت از صنایع خرد و تجمیع آن‌ها در قالب خوشه‌های صنعتی یکی از راه‌های برون‌رفت از رکود صنعت در دوره تحریم‌ است. در سال‌های اخیر، توسعه خوشه‌های صنعتی در سیاست‌های اقتصادی و صنعتی کشورهای در حال توسعه نقش محوری و بارزی ایفا کرده است.
به دلیل تجمیع واحدهای تولیدی در این شیوه در یک منطقه جغرافیایی با هدف تکمیل فعالیت‌های یکدیگر، افزایش فرصت‌های شغلی یکی از امتیازهای ارزنده این شیوه صنعت است که می‌تواند علاوه بر رشد اقتصادی به عدالت اجتماعی هم بینجامد.
از 4 هزار واحد صنعتی در استان بیش از 85 درصد واحدهای تولیدی را صنایع کوچک تشکیل می‌دهند که کمتر از 50 کارگر دارند. 
از این رو سیاست حمایت از خوشه‌های صنعتی با جدیت در دستور کار مسئولان حوزه صنعت قزوین قرار گرفته است. در استان خوشه‌های صنعتی بسته‌بندی و فراوری انگور تاکستان راه‌اندازی شده است و تشکیل خوشه‌های فراوری زیتون، قطعه‌های خودرو، آجر و سفال، مواد شوینده، فرش و گلیم هم در دستور کار قرار دارد.

افزایش رقابت و همکاری واحدها
عضو کمیسیون صنایع مجلس معتقد است حمایت از خوشه‌های صنعتی در شرایط موجود موجب بهبود ارتباط شبکه‌ای، افزایش قابلیت رقابت و ارتقای همکاری واحدهای کوچک و بزرگ می‌شود.
سیده حمیده زرآبادی با اشاره به راهبرد دولت در سال‌های اخیر مبتنی بر رشد خوشه‌های صنعتی گفت: در سال‌های اخیر، توجه به صنایع کوچک و متوسط و توسعه خوشه‌های صنعتی در داخل کشور مورد توجه قرار گرفته است. با این‌که به نظر می‌رسد کشور برای سیاست‌گذاری و اجرای الگوی توسعه‌ خوشه‌ای همچنان نیازمند حرکت‌های بنیادی و پایه‌ای است، ‌اما باید به سرعت در استان این خوشه‌ها شناسایی و حمایت شوند.
وی بیان کرد: در خوشه صنعتی حمایت فقط معطوف به تولید یا خدمات مشخص خوشه نیست و شامل حمایت‌های زیرمجموعه‌های یک خوشه صنعتی از جمله تامین‌کنندگان مواد اولیه، پیمانکاران فرعی، خریداران، صادرکنندگان، تامین‌کنندگان ماشین‌آلات و نهادهای مختلف پشتیبان می‌شود. به گفته زرآبادی، در شرایط تحریم‌ها که زمینه فعالیت برای صنایع کوچک و متوسط بیشتر است باید حمایت از خوشه‌های صنعتی با قدرت بیشتری در دستور کار دستگاه‌های اجرایی استان قرار گیرد.

ارتباط صنعت و دانشگاه
معاون اقتصادی استاندار قزوین هم در گفت‌و‌گو با همشهری ضمن تاکید بر حمایت از خوشه‌های صنعتی در استان گفت: یکی از خصوصیات خوشه‌های صنعتی روان‌سازی ارتباط صنعت و دانشگاه است.
منوچهر حبیبی با اشاره به ظرفیت ویژه قزوین در حوزه صنعت ادامه داد: سالانه هزار نفر متقاضی سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صنعتی این استان هستند. هدایت سرمایه‌گذاران به سمت قدرتمند کردن خوشه‌های صنعتی و تشکیل چرخه لازم در این شیوه موجب ایجاد صنعت پایدار با کمترین چالش‌های اقتصادی می‌شود.
وی با اشاره به حفظ مسائل زیست‌محیطی و منابع آب به عنوان خط قرمز سرمایه‌گذاری در استان افزود: تجمیع خوشه‌ها و بنگاه‌های صنعتی در این شرایط یک اولویت است که می‌تواند در تقویت صنایع و توسعه آنها موثر باشد.

ظرفیت کشاورزی
معاون اقتصادی استاندار قزوین با تاکید بر ظرفیت‌های بخش گردشگری و کشاورزی استان در این زمینه گفت: قزوین با داشتن فقط یک درصد از خاک کل کشور بیش از 5 درصد محصولات کشاورزی و باغی کشور را تولید می‌کند؛ نکته‌ای که نشان‌دهنده ظرفیت بالای این حوزه است و می‌توان با تکیه بر این ویژگی با ایجاد خوشه‌های صنعتی این بخش را بیش از گذشته تقویت کرد.
حبیبی یادآوری کرد: توسعه خوشه‌های صنعتی و افزایش تولید استان می‌تواند بسترساز گسترش روابط ما با کشورهای دیگر باشد. تنوع محصولات باید به ما در شناسایی بازارهای جدید و مشتریان خارجی برای رونق صادرات خارجی کمک کند.

خوشه‌های صنعتی قزوین 
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان از شناسایی 8 خوشه صنعتی در قزوین خبر داد و با اشاره به فعالیت‌های صورت‌گرفته در این خوشه‌ها گفت: خوشه‌های صنعتی بسته‌بندی، فراوری محصولات انگور تاکستان، زیتون، قطعه‌سازی خودرو، کفش، محصولات شیمیایی، شیرینی سنتی و گلیم در قزوین شناسایی شده است.
 حمیدرضا خانپور ادامه داد: 2 خوشه صنعتی بسته‌بندی و فراوری محصولات انگور تاکستان به ثبت رسیده و در حال فعالیت است. با تکمیل مرحله امکان‌سنجی توسعه خوشه شیرینی سنتی و صدور مجوز، توسعه این خوشه نیز آغاز خواهد شد. 
وی با اشاره به اهداف خوشه‌های کسب‌وکار تصریح کرد: افزایش سرمایه اجتماعی ذی‌نفعان خوشه با انجام خرید مشترک، تاسیس تعاونی‌ها، مواد اولیه و فروش مشترک با تاسیس کنسرسیوم، افزایش ظرفیت کسب‌وکارهای بومی با تکیه بر استعدادهای منطقه و برندسازی و تجاری‌سازی محصولات خوشه در سطح ملی و جهانی را می‌توان از مهم‌ترین اهداف خوشه‌ها برشمرد.

فعالیت خوشه بسته‌بندی و فراوری
رئیس هیات‌مدیره شرکت شهرک‌های صنعتی استان از فعالیت خوشه بسته‌بندی با عضویت ۲۱۰ واحد صنعتی و تولیدی و اشتغال 7500 نفر در استان خبر داد. خانپور همچنین از فعالیت خوشه فراوری محصولات انگور استان با ۲۷ عضو خبر داد و افزود: سال گذشته بیش از ۴۰ میلیون دلار به میزان ۲۰ هزار تن محصولات انگور از قزوین به کشورهای خارجی صادر شده است.
وی یادآور شد: تشکیل کنسرسیوم، ترخیص کالا، حذف واسطه‌ها و بهره‌گیری از سرمایه اجتماعی اعضای کنسرسیوم و راه‌اندازی دفاتر فروش در کشورهای روسیه و عراق از عمده‌ترین فعالیت‌های این خوشه در استان
 بوده است. 
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان با بیان این‌که اعتبار ویژه‌ای از سوی این شرکت به منظور توسعه خوشه‌های صنعتی در نظر گرفته شده است، گفت: اعتبار ویژه‌ای هر سال برای توسعه خوشه‌های کسب‌وکار تدارک دیده می‌شود. امسال ۵۰ درصد از بودجه شرکت به تور، نمایشگاه‌های خوشه‌های صنعتی و همچنین مباحث آموزشی اختصاص یافته است.
خانپور اضافه کرد: وظیفه اصلی کمیته استانی و شورای راهبردی توسعه خوشه‌های صنعتی قزوین بررسی و تصویب سند برنامه عمل توسعه خوشه و هماهنگی نهادهای پشتیبان است. تشکیل خوشه‌های صنعتی به تولیدکنندگان در کاهش هزینه‌های تولید، برندسازی و تقویت حوزه بازاریابی کمک فراوانی می‌کند.


   برگزاری دوره‌های آموزشی 

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی قزوین با اشاره به برگزاری دوره‌های آموزشی برای فعالان خوشه‌های صنعتی گفت: آشنایی با مفاهیم توسعه خوشه‌های کسب‌وکار، انتقال تجربیات خوشه‌های در حال توسعه، بالا بردن سطح کیفی و علمی خوشه‌ها، ارتقای سرمایه اجتماعی و اعتمادسازی، تحلیل شاخص‌های بازار و تدوین چشم‌انداز خوشه‌های صنعتی در کشور از مهم‌ترین اهداف این دوره‌های آموزشی است. حمیدرضا خانپور تصریح کرد: توسعه خوشه‌های کسب‌وکار می‌تواند به افزایش ظرفیت تولید کشور و گسترش سهم بازار و اشتغال پایدار منجر شود.