جای خالی بخش خصوصی در کشاورزی کردستان

شیما صادقی |  سنندج- خبرنگار:


اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی در هر استان به عنوان مهم‌ترین تشکل قانونی بخش خصوصی و پارلمانی نقش مهم و قابل توجهی در توسعه اقتصادی آن استان دارد. کردستان یکی از استان‌های با اقتصاد و تولید ضعیف به شمار می‌رود، لذا بخش دولتی باید برای رسیدن به چشم‌انداز مناسب و رشد اقتصادی از بخش خصوصی استفاده کند که متاسفانه این مهم مغفول مانده و حضور اتاق بازرگانی کمرنگ شده است. برای بررسی بیشتر اتاق بازرگانی و نقش آن در اقتصاد و تولید بخش خصوصی با «سید کمال حسینی» رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‎خوانید. 

کردستان از چه مزیت‎هایی برای سرمایه‎گذاری برخوردار است؟

 خدمات با 60 درصد، بیشترین گردش پول را در کردستان به خود اختصاص داده است. 40 درصد باقی‌مانده نیز مربوط به تولیدات در زمینه‎های کشاورزی، صنعت و معدن استان است؛ 8 درصد به تولیدات صنعتی، 2 درصد به معدن و بقیه نیز به کشاورزی مربوط است. 

موقعیت جغرافیایی مناسب و وجود سدها سبب افزایش تولیدات کشاورزی و باغداری شده است، بنابراین به سردخانه و صنایع تبدیلی نیاز است تا با برنامه‎ریزی خوب در زمان مناسب، محصولات کشاورزی تولید و روانه بازار هدف اقلیم کردستان عراق و کردستان سوریه شود، به همین دلیل ما در اتاق بازرگانی به دنبال اجرایی کردن این طرح هستیم، چراکه محصولات استان کیفیت خوبی دارند و تنها ضعف آنها بسته‎بندی و ظاهر نامناسب در عرضه است. 

دلیل این ضعف از جانب چه کسی است؟ 

 با کالبدشکافی این موضوع، ضعف و کم‎کاری همه جوانب نمایان خواهد شد. دولت با ارائه راهکار مناسب و ایجاد زیرساخت می‎تواند این مشکل را حل کند و با ارائه امتیازاتی می‎تواند تولید‌کننده و سرمایه‎گذار را در راستای تولید با صرفه اقتصادی تشویق کند. کردستان یکی از استان‎های دارای کمترین تعداد شرکت دولتی بوده و عقب‌ماندگی اصلی ما نیز ناشی از همین موضوع است، البته با توجه به شرایط کنونی بیشتر از شرکت دولتی نیازمند شرکت‎های خصوصی با عملکرد و بازدهی مناسب و دلسوزانه هستیم. 

سیاست‌گذاری در این زمینه چگونه باید باشد؟

 باید دیدگاه و خواسته مصرف‌کننده، تولید‌کننده و آیتم‌های مورد نیاز آنها بررسی و بر اساس خروجی متناسب با آن تصمیم نهایی گرفته شود و بسته‌بندی شکل گیرد، چراکه اگر در هر استانی سیستم مناسب وجود داشته باشد و مبنی بر شرایط مطلوب و حمایت از تولید‌کننده باشد، مشکلات احتمالی بهتر کنترل می‌شوند.

 نبود سیستم اقتصادمحور، مدیریت سلیقه‌ای و وجود بوروکراسی‌ در استان ما، سرمایه‌گذار و تولید‌کننده را از ادامه فعالیت منصرف کرده است. روند طولانی‌ تولید، صادرات و عرضه محصولات به خارج از مرزها مانند اقلیم کردستان عراق و کردستان سوریه باعث شده کشورهایی مانند ترکیه بازار هدف را سریع‎تر از ما در دست بگیرند، بنابراین باید از طریق مجلس، دستگاه‎های اقتصادی و بخش خصوصی این مشکلات حل شود، اما متاسفانه نقش بخش خصوصی در این میان توسط دولت کمرنگ شده و به آن هیچ اهمیتی داده نمی‌شود. 

در کردستان چگونه می‎توان چنین شرایطی را حاکم کرد؟ 

 اگر بخش خصوصی و دولتی همکاری لازم را داشته باشند، قطعا نتیجه مطلوبی حاصل می‎شود. کردستان ظرفیت‎ها و توانایی فراوانی در زمینه تولید دارد که تاکنون ناشناخته مانده و این ضعف بزرگی است. برای جبران این خلأ، اتاق بازرگانی استان همه تلاش خود را برای شناخت این توانایی‌ها به ‌کار گرفته است.  البته یک‌شبه نباید انتظار شناخت کامل و حل مشکلات را داشت، چراکه راه دور و درازی در‌این‌باره در پیش بوده و نیازمند زمان است. 

جذب سرمایه‎گذار داخلی و خارجی می‎تواند در رونق تولید استان موثر باشد، اما سرمایه‎گذاران راغب به سرمایه‎گذاری نیستند، دلیل آن چیست؟

 حمایت نکردن دولت از بخش خصوصی در استان به همراه بوروکراسی دست‌و‌پاگیر باعث ترس سرمایه‎گذار شده است. البته به طور کلی کشور ما آمادگی پذیرش سرمایه‎گذار را ندارد. ناگفته نماند که با این حال در برخی استان‎ها با مدیریت مناسب مدیران از سرمایه‎های استان خود به‎طور بهینه استفاده کرده و باعث رشد و ترقی استان خود شده‌اند، اما سیستم دست‌و‌پاگیر اداری و دولتی کردستان مانع تحقق این مهم شده و باعث دفع سرمایه‎گذار است. 

‌می‎توان به حضور سرمایه‎گذار در آینده امیدوار بود؟ 

 مسائل سیاسی کشور بر مباحث اقتصادی سایه انداخته است، البته به‎طور کلی در حال حاضر ما از بهترین شرایط برای جذب سرمایه برخورداریم و با توجه به ارزش پول کشور در مقابل دیگر کشورها مانند عراق، با ورود سرمایه‎گذار خارجی شاهد ارزآوری و اشتغال خوبی خواهیم بود، اما این فرصت استثنایی محدود است و تا دیر نشده باید از آن استفاده کرد. 

بخش خصوصی چه برنامه‎ای برای جذب سرمایه‎گذار دارد؟ 

 جذب سرمایه‎گذار در استان پروسه‌ای طولانی دارد که برای تسهیل آن باید میثاق‎نامه‎ای توسط استاندار، دستگاه‎های نظارتی و اجرایی امضا شود. با اعتماد به بخش خصوصی برنامه جذب سرمایه‎گذار اجرایی خواهد شد، اما به دلیل بی‎اعتمادی دولت به بخش خصوصی این مهم تاکنون محقق نشده است. البته بیشتر از سرمایه‎گذار خارجی، باید به سرمایه‎گذار داخلی و بخش خصوصی توجه کرد. همان‎طور که اشاره کردم وجود بعضی محدودیت‎ها دلسردی سرمایه‎گذار را به همراه دارد، به عنوان مثال برخی از بانک‎ها با قوانین سرسختانه خود مانعی بر راه سرمایه‎گذار داخلی محسوب می‌شوند و نه‌تنها از تولید حمایت نمی‎کنند بلکه تولید را به صرفه نمی‌دانند و خود عامل توقف آن هستند. البته با تلاش‎های استاندار و کارگروه اشتغال این محدودیت کمرنگ شده اما با وجود عقب‌ماندگی شدید اقتصادی استان این روند کماکان ادامه دارد.

چرا با وجود تفاهم‌نامه‎های مختلف اتاق با هیات‎های تجاری خارجی، مانند تفاهم‎نامه با فنلاند، خروجی نداشته‌ایم؟

 وظیفه اتاق بازرگانی فراهم کردن بستری برای ورود سرمایه‎گذار است و اجرای آن از عهده ما خارج و دولت موظف به ایجاد بستری مناسب برای تعامل است. شناخت استان خروجی تفاهم‎نامه با کشور فنلاند بود. همین که سرمایه‎گذار خارجی مکرر وارد استان می‌شود و به شناخت و ذهنیت مثبتی از استان می‌رسد، گام مثبتی محسوب می‌شود و با رفع نواقص در آینده قطعا شاهد سرمایه‎گذاری‎های خوبی خواهیم بود. به بستر مناسب برای تولید در استان اشاره کردید. قرار است محل کارخانه نساجی استان که متعلق به بنیاد مستضعفان است و سال‎هاست تعطیل شده و بلااستفاده مانده، به میدان میوه و تره‎بار تغییر کاربری دهد و در اختیار شهرداری سنندج قرار گیرد.

 با وجود ضعف اقتصادی استان چرا برای راه‎اندازی مجدد صنعت و تولید در این بستر آماده تلاشی نشده و از یک مکان صنعتی مناسب، استفاده غیرمرتبط می‎شود؟ 

 وقتی می‎گوییم بی‌اعتمادی به بخش خصوصی مصداق این عمل است، چراکه در این باره اتاق بی‌اطلاع بوده است. بنا به عقیده من، استفاده غیرمرتبط از مکان و فضای صنعتی  اشتباه بزرگی است. ما در اتاق بازرگانی برای جذب سرمایه‎گذار و راه‌اندازی مجدد صنعت و تولید در این بستر تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد و قطعا از طریق مکاتبات با بنیاد مستضعفان این موضوع را به‌طور جدی پیگیری خواهیم کرد. 

می‌توان امیدوار به راه‎اندازی مجدد این بستر صنعتی بود و مانع استفاده غیرمرتبط از این مکان شد؟

قطعا با تمام توان این موضوع را پیگیری می‌کنیم و نتیجه را در اختیار رسانه‎ها قرار خواهیم داد.‌