زبان مشترک اعتراض
معترضان هنگکنگی با استفاده از یک زبان اشاره ابداعی به یکدیگر در راهپیماییها کمک میکنند
جواد نصرتی ـ خبرنگار
اعتراضهای آخر هفته در هنگکنگ، به بخشی از زندگی روزمره مردم این شهر تبدیل شده و معترضان نهتنها از راهپیماییها خسته نشدهاند که زبانی نوآورانه را هم برای کمک به یکدیگر خلق کردهاند.
میلیونها نفر در یک ماه گذشته، در تعطیلات آخر هفته به خیابانهای هنگکنگ رفتند تا به قانون استرداد مجرمان به چین اعتراض کنند. اعتراض به این قانون که فرماندار منطقه خودمختار هنگکنگ گفته است دیگر از سوی دولت محلی پیگیری نخواهد شد، به نماد اعتراض مردم در این شهر به نفوذ نگرانکننده دولت چین در هنگکنگ تبدیل شده است. این راهپیماییها، بزرگترین و خشنترین اعتراضهای خیابانی است که از زمان الحاق دوباره به چین، در هنگکنگ مشاهده شده است.
بهگزارش رویترز، این اعتراضها در 2روز گذشته هم در مناطق مختلف هنگکنگ ادامه داشت و دهها هزار نفر به خیابانها ریختند. برخلاف اعتراضهای اولیه که در قلب تجاری هنگکنگ برگزار میشد، مردم، مناطق حومه شهر را هدف قرار میدهند و دیروز شاتینا، منطقهای بین جزیره هنگکنگ و مرز چین، شاهد تظاهرات گسترده مردم بود.
جنی کوان، ساکن 73ساله هنگکنگ درباره هدف این اعتراضها به رویترز گفته است: «این روزها واقعا هیچکس به چین اعتماد ندارد و به همینخاطر است که معترضان به خیابانها میآیند.»
حاکمیت بریتانیا بر هنگکنگ در سال1997 به پایان رسید و این شهر، براساس مدل «یک کشور، دو سیستم» به چین داده شد. بر این اساس، برخی آزادیهای مردم تا 50سال بعد از آن تضمین شده و هنگکنگ سیستم قضایی، پارلمان و قانون اساسی مخصوص خود را دارد. چین دخالت در امور هنگکنگ را رد میکند اما ساکنان نگران نفوذ بیش از اندازه پکن هستند. فایننشال تایمز به نقل از منابع خود گزارش داده است که کری لام، فرماندار هنگکنگ چندبار استعفا داده، اما پکن هر بار با آن مخالفت کرده است. به گفته این منبع، چین اصرار داد که لام باید افتضاحی را که به بار آورده جمع کند.
اعتراضها بعد از آن بالا گرفت که کری لام، با جدیت تمام در پی تصویب قانون استرداد مجرمان به چین بود. در نهایت او در مقابل معترضان عقبنشینی کرد و گفت که این لایحه، عملا «مرده» است اما معترضان اعلام کردهاند تنها درصورت بازپسگیری رسمی آن دست از اعتراض برمیدارند. دیروز مردم پلاکاردهایی علیه شی جینپینگ، رئیسجمهور چین در دست داشتند و در نوشتههایی، خواستار دخالت کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس شدند. چین، بهشدت به دخالت این کشورها در مسئله هنگکنگ حساس است و در اینباره به آنها هشدار داده و همچون راهپیماییهای هفته گذشته، خواسته اصلی معترضان کنارهگیری کری لام بود.
فرماندار هنگکنگ که با نام رسمی مدیر اجرایی ارشد شناخته میشود، هماکنون توسط یک کمیته انتخاباتی 1200نفره انتخاب میشود. بیشتر اعضای این کمیته طرفدار سرسخت پکن هستند و اعضای آن، تنها توسط 6درصد از مردم هنگکنگ انتخاب شدهاند.
دیروز همچنین تعدادی از روزنامهنگاران هم علیه برخورد خشن پلیس با تیمهای رسانهای دست به اعتراض زدند.
یک روز قبل از آن، اعتراض صلحآمیز مردم در منطقه مرزی به خشونت گرایید و معترضان با پلیس به زد و خورد پرداختند. مردم در این روز، مشخصا علیه حضور چینیهایی که با سفر به این منطقه مرزی کالاهای هنگکنگی را به سرزمین مادر قاچاق میکنند، اعتراض کردند. مردم محلی معتقدند که حضور این افراد، باعث افزایش تورم و گرانی شده و بافت منطقه را تغییر داده است.
بروس لی، الهامبخش جوانان
قوه محرکه این اعتراضها، جوانانی هستند که بسیاری از آنها حتی در دوران کنترل هنگکنگ توسط بریتانیا به دنیا نیامده بودهاند. با این حال همبستگی و شور بسیار زیاد آنها برای مقابله با نفوذ هنگکنگ، به چالش بزرگی برای حاکمان چین تبدیل شده است.
این اعتراضها، برخلاف اعتراضهای جمعی پیشین در سالهای اخیر، رهبر مشخصی ندارد و گروههای جوانان، با روشهای ابداعی و جمعی خود، تظاهرات را رهبری میکنند. یک دلیل بدون رهبر بودن راهپیماییهای اخیر این است که رهبران اعتراضهای مدنی، پیشتر دستگیر و زندانی شدهاند. این جوانان، از یک فلسفه خاص در راهپیماییها پیروی میکنند و جمله «مانند آب باش» که بیانگر نوعی فلسفه بر پایه انعطافپذیری و پیشبینیناپذیری است، به شعار سازمانی آنها در اعتراضها تبدیل شده است. این فلسفه، توسط بروس لی، استاد هنرهای رزمی که اصالتی هنگکنگی دارد رواج یافته است.
این جوانان همچنین از زبان اشاره ابداعی خاصی استفاده میکنند که در ازدحام راهپیماییها، به مدیریت تودههای مردمی کمک میکند. آنها همچنین تاکتیکهای خاصی برای مقابله با پلیس دارند. در راهپیمایی روز اول جولای که در سالروز انتقال هنگکنگ به چین صورت گرفت، این تاکتیک کارایی خود را نشان داد. در این تاکتیک، معترضان وسایل مقابله با پلیس و همینطور لوازم و ابزارهایی را که برای تحمل گاز اشکآور و گاز فلفل نیاز داشتند در نقطه امنی دپو کردند. وقتی که گروهی از معترضان به آنها نیاز داشتند، جوانها با زبان اشاره به یکدیگر خبر دادند که به چه چیزی نیاز دارند و مردم دستبهدست آنها را به محل موردنظر میفرستادند.