خروش رودخانه بر شادی تابستانه

کهگیلویه و بویراحمد در این روزهای گرم مقصد گردشگرانی است که می‌خواهند تنی به آب بزنند تا خنکای دل‌انگیز رودخانه‌های سرزمین آب‌ها، غبار خستگی و گرمای تابستان را از تنشان بیرون کند. با این حال، ناآشنایی با فنون شنا، عمق ظاهری فریبنده رودخانه، تخمین اشتباه از حجم آب به استناد سال‌های گذشته و بی‌احتیاطی موجب وقوع حوادثی می‌شود که سفر را نیز به کامشان تلخ می‌کند.

به گزارش ایرنا، تابستان در کهگیلویه و بویراحمد همه‌چیز دارد، از رودخانه و جنگل و کوه و برف گرفته تا میوه و طراوت و خنکای دل‌انگیز غروب.
رودخانه‌ها که در یکی - دو سال گذشته به وسط بهار نرسیده خشک می‌شدند، با بارندگی‌های امسال پرآب شده‌اند؛ چنان‌که پیش‌بینی می‌شود تا فصل بارندگی مهر هم دوام بیاورند.


وقوع حوادث تلخ

اما پرآب شدن رودخانه‌ها در کنار طراوتی که به طبیعت بخشیده در 3 ماه گذشته بستری برای خلق حوادث تلخ شده و قربانیانی گرفته است.

پس از بارندگی، رودخانه‌های خروشان و تمیز کهگیلویه و بویراحمد و سدهای لبریز از آب با انعکاس جنگل‌های سبز بلوط وسوسه‌انگیز هر گردشگری را به خود می‌خواند و بسیاری هم به این دعوت طبیعت پاسخ می‌گویند و همین موجب شده است در 3 ماه و نیم اول امسال ۱۱ نفر جان خود را در آب‌های کهگیلویه و بویراحمد از دست بدهند و ۹ نفر با تلاش نیروهای امدادی و ورود اورژانس از مرگ حتمی نجات پیدا کنند؛ آماری که برای استانی که فقط رودخانه دارد و ساحل دریایی ندارد تکان‌دهنده است.

این آمار در مقایسه با سال گذشته نیز رقم بالایی است. در سال ۹۷  نیز۱۲ نفر بر اثر غرق‌شدگی جان خود را از دست داده‌اند. کسانی که در رودخانه‌های استان غرق شده‌اند به نحوی غافلگیر شدند که حتی اطرافیانشان نیز نتوانستند کاری برای نجات آنان انجام 
بدهند.


مرگ ۳ کودک در بهار

در میان غرق‌شدگان امسال ۳ کودک وجود داشت. کودک پنج‌ساله افغان در منطقه کردلاغری و کودک سه‌ساله باشتی در پارک ساحلی یاسوج جان خود را ازدست دادند. کودک دوساله دیگری نیز در منطقه کاکان در آب بسیار کم‌عمقی غرق شده است.

در فوت این 3 کودک اگرچه نصب نشدن علائم هشداردهنده یکی از عوامل حادثه عنوان می‌شود، بیش از هر چیز بی‌احتیاطی خانواده‌ها در رها کردن کودکان را باید عامل حادثه دانست، زیرا این کودکان با فرض وجود علائم هشداردهنده باز هم قوه تشخیص رویارویی با خطر را نداشته‌اند.
البته همه فوت‌شدگان کودک نیستند. برخی از جوانانی که دچار حادثه شده‌اند با شرایط رودخانه ناآشنا بوده‌اند و در واقع شرایط را مانند سال گذشته تصور کرده‌اند و بعد هم دچار حادثه شده‌اند.


ناآشنایی با فنون شنا

برخی نیز با اعتماد به نیروی جوانی خود وارد رودخانه شده‌اند، اما آب غافلگیرشان کرده و جوانی‌شان را هم با خود برده است. گاهی هم افراد قصد شنا نداشته‌اند و به عنوان مثال، برای ماهیگیری رفته‌اند، اما به هر دلیلی وارد آب شده‌اند و نیروی آب بر آنها غلبه کرده و توان نجات خود را از دست داده‌اند.

 مواردی هم با شنا در رودخانه‌ها ناآشنا بوده‌اند و با تصور این‌که شنا در رودخانه و استخر شرایط یکسانی دارد وارد رودخانه شده و جان باخته‌اند. برخی هم به‌کلی فنون شنا را نمی‌دانسته‌اند و در هنگام غرق شدن نه خودشان توانسته‌اند به خود کمک کنند و نه همراهانشان توانسته اندک کاری برایشان انجام دهند.


شنا در رودخانه ممنوع است

اما مجموع این حوادث موجب شده است انگشت اتهام به سمت برخی دستگاه‌ها نشانه برود. به عنوان مثال، پس از هر حادثه غرق‌شدگی در رسانه‌ها و به‌ویژه در فضای مجازی، بسیاری می‌گویند چرا متولیان گردشگری، شهرداری و سایر سازمان‌هایی که در مسیر رودخانه بشار بهره‌بردار حضور گردشگران هستند اقدام به ساخت پلاژ و یا تعیین نقاط امن برای شنا نمی‌کنند. «رسول فرهادی» معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای، در پاسخ به آن می‌گوید: نه آشنایی با قواعد شنا و نه نصب نشدن علائم و تابلوهای هشداردهنده هیچ کدام دلیل نمی‌شود که افراد در رودخانه‌ها شنا کنند. در همه جای دنیا شنا در رودخانه‌ها ممنوع است.


تمامی رودخانه‌ها خطرناکند

فرهادی هشدار می‌دهد همه رودخانه‌های استان به دلیل بارندگی‌های سال گذشته و بالا آمدن دبی آب، برای شنا خطرناک هستند و در هیچ جای رودخانه اجازه شنا داده نمی‌شود.
به گفته این کارشناس امور آب، طبیعت رودخانه متغیر است و با دریا فرق دارد. ساحل رودخانه طولی و ساحل دریا عرضی است. در دریا خط ساحلی مشخص است، در حالی که در رودخانه تعیین خط ساحلی و نقاط امن کار دشواری است.


تبعات پیدا نشدن اجساد

نکته دیگر این‌که شرایط در رودخانه‌ها به گونه‌ای است که نجات افراد غرق‌شده یا پیدا کردن اجساد نیز بسیار دشوار است. چنان‌که پس از هر حادثه تمامی دستگاه‌های امدادرسان ساعت‌ها و گاه روزها درگیر بوده‌اند. پیدا نشدن اجساد هم تبعاتی دارد که اجازه نمی‌دهد دستگاه‌های امدادی بی‌تفاوت از کنار موضوع بگذرند و به عملیات جست‌وجو پایان بدهند.

کودک پنج‌ساله‌ای فروردین در تنگ مهریان یاسوج ناپدید شد و گفته می‌شود احتمالاً در رودخانه غرق شده و همچنان خانواده این کودک منتظر پیدا شدن نشانه‌ای از وی هستند.جوان ۲۸ساله‌ای هم عید فطر در رودخانه بشار غرق شد و ۲۲ روز دستگاه‌های امدادی، سپاه، ارتش و مردم به دنبال جسد وی گشتند.

 فرمانده تیپ ۴۸ فتح کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: اگر جسد غریق پیدا نمی‌شد، این احتمال وجود داشت که حوادث دیگری نیز به دنبال آن ایجاد شود.


 مردم آرام و قرار نداشتند

سرهنگ «حکمتیان راز» ادامه می‌دهد: مردم منطقه به لحاظ روحی آرام و قرار نداشتند و هر لحظه بیم آن می‌رفت که جوانان دیگری در پی یافتن جسد جوان غرق‌شده به آب بزنند.
وی می‌افزاید: پس از گمانه‌زنی در مورد مکان احتمالی، 2 انفجار توسط تیپ ۴۸ فتح انجام شد و جسد جوان پیدا شد و مردم اندکی آرام شدند.

سرهنگ حکمتیان می‌گوید: حتی پس از پیدا شدن جسد این جوان، خانواده کودک پنج‌ساله با گذشت حدود ۲ ماه از مفقود شدن فرزندشان، همچنان در محل انفجار پیگیر پیدا کردن نشانه‌ای از فرزند خود بودند و این خانواده تا پیدا شدن یک نشانه آرام نمی‌گیرد.


تابلوها را به سرقت برده‌اند

گردشگرانی که شرایط منطقه را نمی‌شناسند گاهی نصب نشدن تابلوهای هشداردهنده را به معنی امن بودن منطقه برای شنا می‌پندارند، در حالی که معاون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آب تاکید می‌کند: آب منطقه‌ای از ۱۰ سال پیش تابلوهایی در کنار رودخانه‌ها نصب کرده که برخی از آنها به‌ویژه در نقاط حادثه‌خیز همچنان وجود دارد و برخی نیز به سرقت رفته‌اند و در برخی نقاط حادثه‌خیز نیز فنس‌ها را برای شنا پاره می‌کنند. 

«فرهادی» ادامه می‌دهد: برای نصب تابلوهای هشداردهنده در کنار رودخانه‌های استان حدود ۸۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است که هنوز تامین نشده. وی اما تاکید می‌کند: ذات رودخانه‌ها متغیر و وحشی است و در هر صورت شنا در رودخانه‌ها ممنوع است و مردم باید خطر شنا در رودخانه را جدی بگیرند. 

امسال در برخی مناطق نیز شرایط رودخانه در حالی خطرساز شده که در سال‌های گذشته جزو مناطق امن و گاهی خشک بوده است. وی عنوان می‌کند: مناطقی نیز وجود دارد که بومیان از خطر آن آگاه هستند، اما از آنجا که امسال حجم گردشگر فراتر از ظرفیت فضاهای گردشگری استان است، گردشگران به سمت این مناطق می‌روند و گرفتار حادثه می‌شوند.

 مجموع حوادث غرق‌شدگی مربوط به ۳ و نیم ماه اول سال نشان می‌دهد رودخانه‌ها در کهگیلویه و بویراحمد به همان اندازه که زیبا و مایه امید هستند در 3 ماه پیش رو در صورت جدی نگرفتن شرایط ایمنی می‌توانند خطرآفرین باشند. 

فرهادی اضافه می‌کند: رودخانه با دریا فرق دارد و حتی در استان‌هایی که جریان رودخانه‌ها آرام است مجوز شنا در رودخانه‌ها صادر نمی‌شود، چه برسد به رودخانه‌هایی که خروشان به سمت خلیج فارس می‌روند. کهگیلویه و بویراحمد با آن‌که فاقد خط ساحلی و دریایی است در آمار غرق‌شدگی، رتبه بالایی در کشور دارد.