خطر عقرب‌گزیدگی در جنوب کرمان

یکی از خطرهایی که این روزها با گرم شدن هوا، مردم مناطق گرمسیر را تهدید می‌کند، عقرب‌گزیدگی است که در صورت جدی نگرفتن می‌تواند منجر به مرگ شود.

 فعالیت عقرب‌ها با گرم شدن هوا در فصل بهار و تابستان، افزایش پیدا می‌کند و به همین دلیل بیشترین موارد عقرب‌گزیدگی در ماه‌های گرم سال اتفاق می‌افتد.  به گزارش کرمان نو، بر اساس آمارهای موجود از حدود ۲۰۰ گونه متفاوت عقرب که در سراسر دنیا پراکنده هستند، فقط حدود ۲۰ گونه آن‌ها سمی‌اند و در بین آن‌ها گونه «Mesobuthus Tamulus»، که نوعی عقرب قرمز هندی است، کشنده‌ترین گونه است که میزان کشندگی آن در ایالت‌های هند بین 30 تا 40 درصد گزارش شده است.  عقرب‌ها در طول روز در گوشه‌ای بی‌حرکت و پنهان می‌مانند.

 آن‌ها در شب فعالیت خود را آغاز می‌کنند و به دنبال شکار خود می‌روند و سم خود را از طریق نیش که در انتهای دم آن‌هاست، به شکار خود تزریق می‌کنند. 

عقرب‌گزیدگی در منطقه جنوب کرمان در فصل‌های گرم همچون دیگر نقاط گرمسیر کشورمان شیوع بسیار بالایی دارد.

 در برخی مناطق مانند شهرستان‌های قلعه‌گنج و رودبار ماهانه تعداد زیادی به دلیل عقرب‌گزیدگی روانه مراکز درمانی می‌شوند. 

عقرب زرد کوچک (گادیم) از شایع‌ترین گونه‌های عقرب‌ در جنوب استان است که به علت داشتن نیش کوچک، درد زیادی ایجاد نمی‌کند و فرد گاهی متوجه عقرب‌گزیدگی نمی‌شود؛ به همین دلیل فرد به مرکزهای درمانی مراجعه نمی‌کند یا دیر مراجعه می‌کند که این تأخیر می‌تواند شدت علائم را چند برابر کند و حتی منجر به مرگ شود. 


آمار عقرب‌گزیدگی 

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جیرفت می‌گوید: تمام بیمارستان‌های جنوب کرمان مجهز به سرم ضدعقرب و مار هستند. «علی سالاری‌مقدم» می‌افزاید: آمار عقرب‌گزیدگی به خصوص در شهرهای جنوبی بسیار بالاست که قابل قیاس با سایر نقاط استان نیست و این آمار بسیار عجیب است. 

وی ادامه می‌دهد: در 2 سال گذشته از زمانی که این سمت را عهده‌‌دار شده‌ام کشته به علت عقرب‌گزیدگی نداشته‌ایم و این به دلیل حساسیتی بود که برای مقابله و پیشگیری از عقرب‌گزیدگی به وجود آوردیم. با کمک پزشکان متخصص و عمومی که در منطقه هستند با آموزش‌ها و پیگیری‌های لازم هیچ مرگی بر اثر عقرب و مارگزیدگی نداشتیم. 

سالاری‌مقدم ادامه می‌دهد: البته هنوز شاهد عقرب‌گزیدگی به میزان بالا هستیم؛ حتی به تازگی هم شاهد یک مارگزیدگی در حوزه جبال‌بارز بودیم که خودم به این منطقه رفتم و به موضوع به سرعت رسیدگی کردم. 

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جیرفت می‌گوید: بارندگی دلیل افزایش مار و عقرب است؛ زیرا میزان بارندگی در سال جاری زیاد بود. 


افزایش زاد و ولد عقرب‌ها

از یک متخصص که در دانشگاه بندرعباس تحقیقات زیادی در این حوزه داشته است، سؤال کردم که چرا عقرب‌گزیدگی و مارگزیدگی زیاد شده است و این متخصص در پاسخ گفت به دلیل بارندگی‌های امسال بوده است. بارندگی‌ها سبب افزایش زاد و ولد و تغذیه این موجودات شده است. 

وی ادامه می‌دهد: در جنوب کرمان با وجود فعالیت‌های بسیاری که برای توسعه امکانات بهداشتی و درمانی کردیم، باز هم زیرساخت‌های ما کافی نیست. تمام مصدومان عقرب‌گزیدگی ما افرادی هستند که در منازل کپری یا منازل قدیمی زندگی می‌کنند. از سویی دیگر ساختمان‌ها و راه‌ها مشکل دارند. به طوری که خرابی راه گاهی باعث می‌شود مصدومان به سختی و دیر به مراکز درمانی برسند. 

وی می‌گوید: تاکنون به خانوارهای زیادی برای پیشگیری از عقرب‌گزیدگی آموزش داده‌ایم و مردم تا حد خوبی نسبت به این مسأله آگاهی پیدا کرده‌اند. ضمن اینکه شاهد گونه‌های جدید و ناشناخته‌ای از عقرب‌گزیدگی نیستیم. 


تمامی درمانگاه‌های جنوب به پادزهر مجهز هستند

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت نیز می‌گوید: تمامی درمانگاه‌های شبانه‌روزی که با مراکز اصلی درمان فاصله دارند به پادزهر عقرب و مار مجهز هستند. 

در همین رابطه تمام پرسنل حوزه سلامت با برگزاری دوره‌های آموزشی آگاهی پیدا کرده‌اند و آمادگی کاملی حین مواجه شدن با فرد عقرب یا مارگزیده را دارند و می‌دانند باید چه کارهایی را برای درمان انجام دهند. 

 «اصغر خیرخواه» می‌افزاید: در 3 ماهه ابتدای سال بیش از هزار مورد به مراکز درمانی در زمینه عقرب و مارگزیدگی مراجعه کرده‌اند و با اقدامات به موقع سلامتی بیمار حاصل شده است. 


آمادگی مراکز درمانی و درمانگاه‌های شبانه‌روزی 

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت در خصوص آمادگی مراکز و درمانگاه‌های شبانه‌روزی می‌گوید: علاوه بر آمادگی کامل کادر سلامت با برگزاری دوره‌‌های آموزشی نحوه پیشگیری از عقرب‌گزیدگی و ایمن‌سازی محل سکونت برای مردم محلی توضیح و آموزش داده شده است. 

 «اصغر خیرخواه» می‌افزاید: با حجم بالای گزارش عقرب‌گزیدگی در موارد اورژانسی بیمار از طریق آمبولانس به مراکز درمانی مجهزتر منتقل می‌شود و در مواردی که فاصله زمانی با بیمارستان زیاد باشد اقدامات اولیه در درمانگاه روی بیمار انجام می‌شود و بعد منتقل می‌شود.