هیولای مرگ در سدها

نسا خلخالی| ارومیه – خبرنگار :


سال 98 با بارش جالب توجه نزولات آسمانی شروع شد و این امر افزایش سطح آب‌های سطحی را در پی داشت. همین مساله باعث شد با گرم شدن هوا برخی شهروندان و گردشگران بدون توجه به خطرهای احتمالی به شنا در آب‌های آزاد و حتی دریاچه‌های پشت سد بپردازند و حوادث تلخ و ناگواری را رقم بزنند؛ به طوری که در 4 ماه نخست امسال شاهد افزایش چشمگیر تعداد غرق‌شدگان در آب‌های آذربایجان غربی هستیم. 


آمار بالای غرق‌شدگی در ارومیه 

رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی آذربایجان غربی در گفت‌وگو با همشهری از افزایش 146 درصدی تعداد غرق‌شدگان در آب‌های آذربایجان غربی خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: از ابتدای سال جاری 24نفر به دلیل غرق‌شدگی در بیمارستان بستری شدند که نسبت به سال گذشته 146 درصد افزایش آمار داشته‌ایم. 

«باقر بهرامی» درباره تعداد فوت‌شدگان در آب‌های آذربایجان غربی عنوان می‌کند: از اول فروردین تا کنون به طور کلی 45 نفر تعداد غرق‌شدگان بوده‌اند که از این تعداد 21 نفر فوت کرده‌اند. این میزان فوتی هم نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش 100درصدی را نشان می‌دهد. 

وی ادامه می‌دهد: 10 نفر از غرق‌شدگان در سد، 15 نفر در رودخانه،یک نفر در آبشار شلماش سردشت و 5 نفر در سیل دچار غرق‌شدگی شدند. از 38 نفر غرق‌شده هم سهم ارومیه 13 نفر، خوی 8 نفر، سردشت و میاندوآب هر کدام 3 نفر،  اشنویه،  مهاباد، چایپاره و پیرانشهر هر کدام 2 نفر، ماکو، بوکان و شاهین‌دژ هر کدام یک نفر بوده است. 

این مسئول به بالاتر بودن آمار غرق‌شدگان هم اشاره می‌کند و می‌گوید: در برخی موارد به دلایل متعدد هیچ اطلاعی از غرق شدن افراد به مرکز اورژانس داده نمی‌شود به همین سبب این تعداد در آمار این اداره ثبت نمی‌شود و احتمال افزایش آمار وجود دارد. 


هلال احمر؛ پشتیبان نیروهای امدادی

معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر آذربایجان‌ غربی هم با بیان این‌که کار اصلی امداد و نجات بر عهده آتش‌نشانی و اورژانس است، اظهار می‌کند: هنگام بروز اتفاقات و حوادث، جمعیت هلال احمر به عنوان نیروی پشتیبانی در محل حاضر شده و به خدمات‌رسانی می‌پردازد. 

 «رضا مسافر» با بیان این‌که شهروندان می‌توانند با شماره‌گیری تلفن 112 به طور مستقیم از نیروهای جمعیت هلال احمر درخواست کمک کنند، ادامه می‌دهد: در 4 ماه نخست سال جاری نیروهای این سازمان 13 عملیات دریایی‌ساحلی انجام داده‌اند. وی بیان می‌کند: طی 13 عملیات انجام‌شده 146 نفرروز نیروی امدادی، 12 دستگاه آمبولانس و 30 دستگاه از سایر دستگاه‌های اجرایی به کار گرفته شده است.
 
این مسئول درباره این‌که میانگین مدت زمان مراجعه نیروهای امدادی به محل حادثه چقدر است، عنوان می‌کند: در سایر حوادث می‌توان مدت زمانی را به عنوان میانگین مراجعه به محل حادثه اندازه‌گیری و اعلام کرد اما در مورد حوادث دریایی‌ساحلی چنین امکانی وجود ندارد؛ چراکه تیم‌های امدادی ما تخصصی بوده و در برخی موارد این تیم‌ها پس از مراجعه به محل و بررسی حادثه نیازمند تجهیزات بیشتر و تخصصی‌تری هستند. در این شرایط با مراجعه دوباره به پایگاه جمعیت هلال احمر، تجهیزات مورد نیاز را برداشته و دوباره به محل حادثه مراجعه می‌کنند. 

به همین دلیل است که نمی‌توان میانگین زمان مراجعه به محل حادثه را به طور دقیق پیش‌بینی کرد چراکه امکان دارد در مراجعه اول امکان امدادرسانی با تجهیزات در دسترس نیروهای امدادی وجود نداشته باشد. 

مسافر در تشریح تیم‌بندی نیروهای امدادی جمعیت هلال احمر آذربایجان غربی می‌گوید: 260 تیم تخصصی امداد و نجات در قالب 13 دسته تخصصی تیم‌های جست‌و‌جو و نجات در آوار، جست‌و‌جو و نجات در کوهستان، جست‌و‌جو و نجات دریایی‌ساحلی، جست‌و‌جو و نجات بین‌شهری، جست‌و‌جو و نجات در سیلاب و محیط‌های آبی، اسکان و تغذیه اضطراری، حمایت‌های روانی، پشتیبانی، مستندسازی در عملیات، واکنش سریع و ارزیابی مشغول خدمات‌رسانی هستند. 


حوادث غرق‌شدگی همچنان ادامه دارد

مدیر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با اشاره به این‌که امسال 16 نفر در آب‌های حوزه استحفاظی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی غرق و فوت شده‌اند، اظهار می‌کند: از این تعداد 3 نفر زن و 13 نفر مرد بودند که اجساد آن‌ها یافت و تحویل خانواده‌هایشان شده است. «جواد محمدی» ادامه می‌دهد: از این 16 نفر، 3 نفر پشت سدهای ماکو، آغ‌چای و سد کانی‌سیب و بقیه در رودخانه‌های استان غرق و فوت شده‌اند. 

وی بیان می‌کند: به دلیل وجود گرمای شدید هوا مردم بدون توجه به نکات ایمنی به شنا در آب‌های آزاد و سدها می‌پردازند و دچار این دست حوادث تلخ و ناگوار می‌شوند. این در حالی است که سال‌هاست با استفاده از انواع و اقسام تبلیغات و هشدارها سعی در جلوگیری از این حوادث داریم اما همچنان شاهد وقوع چنین اتفاقات تلخی هستیم. 


امکان نصب تابلو خطر در تمامی نقاط وجود ندارد

محمدی درباره نصب تابلوهای هشداردهنده خطر غرق شدن در رودخانه‌ها و سدها به همشهری می‌گوید: بستر این منابع آبی استان چندین کیلومتر است و امکان نصب تابلو در تمامی نقاط آن‌ها وجود ندارد.

این خود مردم هستند که باید متوجه خطر شنا در آب‌های آزاد باشند.  این مسئول با بیان این‌که در برخی مواقع شاهد صحنه‌های عجیبی هستیم، اظهار می‌کند: حتی در مناطقی که تابلوی خطر غرق‌شدگی نصب شده است، افراد بدون توجه به علائم هشداردهنده لباس‌های خود را از همان تابلو آویزان می‌کنند و به شنا در منطقه خطر می‌پردازند.  محمدی ادامه می‌دهد: خواهش ما از مردم این است که هشدارها را جدی بگیرند و از شنا در آب‌های سطحی و به‌ویژه مناطق علامت‌گذاری‌شده به وسیله تابلوهای خطر جداً خودداری کنند. 

وی بر نقش رسانه‌ها در آگاه‌سازی مردم از خطرهای احتمالی تاکید می‌کند و خواستار افزایش تبلیغات در این زمینه است؛ چراکه با توجه به گرمای شدید هوا و افزایش میزان بارندگی‌ها و در نتیجه سطح آب‌های آزاد: امکان بروز حوادث ناگوار وجود دارد و باید با آگاه‌سازی مردم از این دست حوادث پیشگیری شود.


چرا شنا در سدها خطرناک است؟ 

همه ساله در فصل گرما برخی هم‌وطنان بدون توجه به علائم هشداردهنده و اطلاعیه‌های شنا ممنوع، اقدام به شنا در دریاچه‌های پشت سدها و تاسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی می‌کنند که عموماً با خطرهای جانی و احتمال غرق شدن همراه است. 

مناطقی که اغلب برای آب‌رسانی طراحی و احداث شده و به هیچ وجه برای شنا کردن مناسب نیستند. مسئولان همواره نسبت به خطر شنا در دریاچه سدها به دلیل وجود جریان‌های قوی در لایه‌های پایین هشدار داده و اعلام کرده‌اند این جریان‌ها خطرناک‌تر از دریاهای مواج است و باید هموطنان از شنا و ورود به حریم سدها خودداری کنند. 

برخی به اشتباه فکر می‌کنند شنا در سدها خطر کمتری دارد ولی این طرز تفکر بسیار خطرناک است؛ چراکه اگرچه سطح آب سدها اغلب آرام است و مانند دریا امواج بزرگ در آن‌ها دیده نمی‌شود، جریان آب موجود در سطح زیرین سدها فشار بسیار بالاتری نسبت به آب دریا دارد و بسیار سردتر از لایه‌های سطحی است که این امر تنفس و عکس‌العمل به موقع عضلات را دچار مشکل می‌کند و فشار بسیار زیادی به بدن شناگر وارد می‌آورد به طوری که حتی بهترین شناگران نیز در این آب‌ها غرق می‌شوند.

از سوی دیگر سطح زیرین آب سدها به دلیل وجود آوردهای رودخانه‌ای باتلاقی است، و همین موضوع باعث گرفتار شدن شناگران می‌شود و خطر مرگ را برای آن‌ها به دنبال دارد. سدها اغلب روی رودخانه‌ها و دره‌هایی ساخته می‌شوند که درختان بزرگ و پوشش گیاهی بسیاری آن‌ها را پوشانده و پس از آب‌گیری سد همه این درختان و گیاهان به زیر آب می‌روند که بسیاری از افراد به وسیله همین درختان جان خود را از دست داده‌اند.