راه اندازی بندر خشک اصفهان در انتظار مجوز

نفیسه زمانی‌نژاد|اصفهان- خبرنگار: 

  پروژه تاسیس بندر خشک در اصفهان از آن طرح‌هایی است که طولانی شدن آن باعث بی‌اعتمادی به وعده‌های مسئولان شده وحتی عده‌ای با غیرضروری دانستن تاسیس چنین بندری، وجود آن را هدررفت سرمایه عنوان می‌کنند با این توجیه که اگر وجود بندرخشک برای اصفهان لازم بود تاکنون اجرایی شده بود. 


طرحی در تعلیق

درحالی که سال ۹۴ به صورت رسمی اعلام شده بود تا پایان سال فاز نخست بندر خشک راه‌اندازی می‌شود، هنوز خبری از راه‌اندازی آن نیست و این تاخیر، همان نگرانی‌ای بود که پس از انتشار زمزمه‌های طرح احداث بندر خشک در سال ۱۳۹۳، از سوی تجار و صنعتگران ابراز می‌شد مبنی بر این‌که این طرح نیز مانند بسیاری از برنامه‌های دیگر با موانع زیادی برخورد ‌کند و پروسه راه‌اندازی آن بسیار طولانی‌ شود. با این‌که در همان سال استاندار وقت این اطمینان را داد که کار از صفر تا صد به بخش خصوصی واگذار می‌شود و نگرانی از این بابت نیست، اکنون که درسال 98 قرار گرفته‌ایم، تاخیر در ارائه مجوز راه‌اندازی بندر، طرح را به حالت تعلیق درآورده است.

«مهرعلیزاده» استاندار وقت اصفهان در این مورد اظهار کرده بود: تیمی بسیار قوی برای پیگیری مسائل بندرخشک تعیین و تمامی مجوزها اخذ شده است اما منتظر وزارت راه و شهرسازی و کمیسیون‌های مربوطه هستیم.
 ولی همانگونه که شاهدیم متاسفانه با سپری شدن زمان خدمت 3 استاندار هنوز مجوز بندرخشک از سوی دولت صادر نشده و این در حالی است که زیرساخت‌های این بندر فراهم شده است.

«حبیب‌الله بهرامی»، مدیر عامل بندر خشک اصفهان دراین باره می‌گوید: بندر خشک به وسعت ۸۳۰ هکتار در شرق اصفهان و در حوالی سجزی ساخته شده است و تمام شرایط ایجاد چنین بندری از قبیل راه‌آهن سراسری، راه‌آهن دوخطه، نزدیکی به فرودگاه اصفهان و جاده ترانزیت در این محل وجود دارد.

به گفته این مسئول با تاسیس چنین بندری، خشکسالی‌های اخیر در منطقه شرق جبران می‌شود. به علاوه آن‌که ایجاد هزاران فرصت شغلی از دیگر فواید این بندر خواهد بود تا جایی که گفته می‌شود ساخت فاز اول بندرخشک برای ۲۰۰ نفر به طور مستقیم و برای 3 تا 4هزار نفر به صورت غیر مستقیم در استان فرصت شغلی ایجاد می‌کند. ضمن آن‌که با راه‌اندازی بندر خشک به طور قطع از بار ترافیکی گمرک هم بسیار کاسته می‌شود. 

وی خاطرنشان می‌کند: از آنجا که شهر اصفهان یکی از کلان‌شهرهای کشور و یک شهر صنعتی است و سالانه بیش از ۱۰ میلیون تن فولاد و بیش از چند میلیون تن محصولات پتروشیمی و غیره را انتقال می‌دهد، با بندر خشک راه انتقال این کالاهای اساسی تسهیل می‌شود.

بهرامی در ادامه با اشاره به عدم تغییر شرایط اعطای مجوز بندر خشک اصفهان بیان می‌کند: در سفر قبلی وزیر راه و شهرسازی به اصفهان باز هم موضوع دریافت مجوز بندر خشک را مطرح کردیم و مقرر شد این موضوع پیگیری شود که متاسفانه تحرکی را در این زمینه شاهد نبودیم چون وزیر قبلی در نظر داشت در ابتدا بندر خشک آپرین تهران راه‌اندازی شود و پس از آن مجوز ساخت بندر خشک اصفهان صادر شود.

بهرامی تصریح می‌کند: در صورتی که مجوز راه‌اندازی بندر خشک به اصفهان داده شود، استان اصفهان اولین استان در کشور خواهد بود که این مجوز را کسب کرده است. 
وی یادآور می‌شود: فعلا تهران و اصفهان تنها بندرهای خشکی هستند که مصوبه هیات دولت را دریافت کرده‌اند. دیگر بندرهای خشک ایران فقط موفق به دریافت مجوزهای استانی شده‌اند،‌ چون بندرخشک باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد که مناطق دیگر آن شرایط را ندارند.


 بندر خشک هدررفت سرمایه است 

در حالی که بسیاری از مسئولان بر این باورند که دریافت مجوز بندرخشک و تاسیس آن در اصفهان با مزایایی زیاد همراه خواهد بود و بر تاسیس هرچه سریع‌تر آن تاکید دارند، اما از سویی عده‌ای دیگر ایجاد چنین بنادری را هدررفت سرمایه و موازی‌کاری عنوان می‌کنند و نگاه مثبتی نسبت به تاسیس بنادر جدید ندارند. 

مخالفان براین باورند که وجود بنادر خشک عاملی برای افزایش موانع صاحبان کالا و فعالان اقتصادی خواهد بود. به نظر می‌رسد صاحب کالا باید نخست محموله وارداتی خود را در گمرک بندر و یا گمرک مرزی اظهار کرده و برگه گمرکی دریافت کند و یکبار هم در بندر خشک این کار را انجام دهد. بنابراین این مسیر برای صاحبان بار، هزینه حمل‎ونقل‎ کالا را دو برابر می‎کند و برخلاف مصوبه این طرح، نه تنها منجر به کاهش قیمت نهایی کالا نمی‌شود، بلکه هزینه حمل کالا را افزایش می‌دهد. 

قطعا طی کردن این روند که پرداخت مجدد هزینه‎ها‎ی گمرکی و حمل‎ونقلی است موجب افزایش قیمت نیز خواهد شد. به علاوه آن‌که اگر چنین سرمایه‌ای برای تولید و ایجاد اشتغال هزینه شود، شاید پیامدهایی بسیار بهتر از ایجاد چنین بنادری در مناطق خشک کشور به دنبال داشته باشد.
در این زمینه «قاسمعلی جباری»، عضواتاق بازرگانی اصفهان با غیر ضروری دانستن تاسیس چنین بندری در اصفهان بیان می‌کند: قطعا اگر وجود بندرخشک برای اصفهان لازم بود، تاکنون اجرایی شده بود یا آن‌که حداقل مجوزش صادر می‌شد.

وی تصریح می‌کند: شاید ایجاد این بنادر منافعی به دنبال داشته باشد ولی این مزایا کمتر از 50 درصد است و به آن میزان که مسئولان را با جدیت پیگیر خود کند، نیست. به گفته این مسئول به جای صرف سرمایه در بیابان‌ها و مناطقی دورتر از شهر، باید درصدد فراهم‌سازی شرایطی بهتر در سطح شهر بود. به عبارتی خدماتی که قرار است برای مردم منطقه‌ای خاص ارائه شود، صرف همه مردم شود. 

وی معتقد است بدون تردید اگر چنین سرمایه‌ای در جریان تولید، اشتغال و خدمات خرج شود نتیجه بهتری در پی خواهد داشت. این‌که به دنبال دریافت امتیازاتی چنین مناطقی ایجاد شود تفکر صحیحی نیست.
این عضو اتاق بازرگانی اصفهان می‌افزاید: با در نظر گرفتن شعار حداقل هزینه و بالاترین بهره‌وری متوجه می‌شویم چنین اقدامی هدررفت سرمایه و موازی‌کاری با دیگر بنادر است. باید سعی ما برآن باشد آنهایی که وجود دارند فعال‌تر شوند و فضایی بهتر برای بهبود کسب وکار در آنها فراهم شود، نه آن‌که در پی ایجاد بنادری دیگر برآییم و هیچ کدام کارایی مورد نظر را نداشته باشند.


   راه‌اندازی بندر خشک در 16 استان   

به گفته حجت‌الاسلام «سید صادق طباطبایی‌نژاد»، نماینده اردستان در مجلس، ایجاد بندر خشک در ۱۶ استان کشور دنبال می‌شود که اصفهان نیز از جمله این استان‌هاست. 
وی با اشاره به حمل ونقل ریلی به عنوان ارزان‌ترین و به‌صرفه‌ترین روش جابه‌جایی عنوان می‌کند: ایجاد بندر خشک   اصفهان در حد فاصل اردستان و اصفهان پیش‌بینی شده چراکه از نظر اقتصادی ایجاد لجستیک‌بار در این نقطه به‌صرفه‌تر از مناطق دیگر استان است.

 

نقش شبکه ریلی در توسعه اقتصادی

نسیم زمانی|اصفهان- خبرنگار: 

توسعه شبکه حمل و نقل از هر نوع و با هر روشی که باشد در دنیای امروز دارای اهمیت ویژه‌ای است چراکه حمل‌ و ‌نقل نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی هر کشوری دارد و نمی‌توان سهم آن را نادیده گرفت. در این میان جابه‌جایی از طریق شبکه ریلی جایگاهی دارد که از آن با عنوان حمل و نقل سبز نام برده می‌شود. دراین باره با «سید رضا سادات حسینی»، مدیر کل راه‌آهن استان اصفهان گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.


نقش شبکه ریلی در توسعه اقتصادی تا چه میزان است؟

حمل و نقل نقش کلیدی در توسعه اقتصادی هر کشور دارد و سیاست راه‌آهن استقبال و خرید از ریل‌های تولید شده در داخل کشور است. هدف‌گذاری راه‌آهن ایران این است که ۳۰ درصد بار و ۲۰ درصد مسافر کشور را جابه‌جا کند.


اصفهان چه سهمی از شبکه ریلی کشور دارد؟ 

طول شبکه ریلی کشور ۱۲ هزار کیلومتر است و اصفهان از این میزان تنها ۹۰۰ کیلومتر سهم دارد. ما باید به سمتی برویم که ظرفیت جابه‌جایی بار در اصفهان از طریق ریل افزایش یابد.


جایگاه اصفهان در حمل و نقل ریلی کجاست ؟

راه آهن اصفهان به لحاظ شاخص‌های حمل بار در میان مناطق راه‌آهن بین رتبه‌های اول تا سوم قرار دارد. اصفهان از جایگاه ویژه‌ای در جابه‌جایی و تخلیه بار برخوردار است و از مناطق برتر در این زمینه محسوب می‌شود. ۱۸ درصد درآمد مالی حاصل از جابه‌جایی بار در کشور مربوط به حوزه اصفهان و حومه است.


برای سال جاری چه برنامه‌هایی در دست اقدام دارید؟ 

جذب بار بیشتر، از جمله برنامه‌های مورد نظر است که امیدواریم با تامین اعتبار پروژه‌های نیمه‌تمام ریلی گامی بلند در این زمینه برداشته باشیم. گفتنی است که افزایش کیفیت خدمات سفر برای مسافران و افزایش میزان بار خطوط ریلی از جمله برنامه‌های اداره کل راه‌آهن اصفهان در سال ۱۳۹۸ است. اگر محدودیتی از لحاظ ترافیکی نداشته باشیم می‌توانیم بار و مسافر بیشتری را جابه‌جا کنیم.