شب‌کاری دستفروشان در بازار تبریز

علی خدایی | تبریز - خبرنگار:


با گرم‌تر شدن هوا، رسیدن تعطیلات و افزایش مسافرت‌ها به تبریز، حضور دستفروشان در شهر مثل هر سال قوت بیشتری گرفته است.

بر این اساس، چند روزی است که در محدوده بازار تبریز بنرهایی با موضوع محدودیت برای فعالیت دستفروشان به چشم می‌خورد. البته هفته گذشته هم اقداماتی برای برخورد با این افراد در زمان باز بودن مغازه‌های بازار تبریز به دلیل گلایه‌های کسبه‌ این منطقه انجام شده است. 

معاون خدمات شهری منطقه 8 تبریز درباره اجرای طرح اخیر ساماندهی دستفروشان اظهار می‌کند: این طرح با عنوان جمع‌آوری دستفروشان بنا به خواسته همشهریان اجرا می‌شود. «یدالله ابراهیم‌پور» می‌افزاید: با توجه به این‌که امسال مسافر بیشتری در تبریز حضور دارد، فعالیت دستفروشان چهره شهر، به‌ویژه بازار را مخدوش کرده است. بر این اساس، طرح جمع‌آوری دستفروشان از روز شنبه هفته جاری اجرایی شده است. 

وی تاکید می‌کند: دستفروشانی که به فعالیت در بازار و خیابان جمهوری مایل هستند، تنها از ساعت 8 تا 12 شب می‌توانند اقدام به پهن کردن بساط خود کنند. این فعالیت محدود شده و با درخواست اصناف هم همراه بوده است چراکه معمولا اصناف بازار تا ساعت 8 شب فعال هستند و فعالیت دستفروشان بعد از این ساعت خللی در کسب و کار آنان ایجاد نمی‌کند.

همچنین، با توجه به کاهش ترافیک خودروها در ساعات پایانی شب در محدوده بازار، این فعالیت تداخل زیادی با ترافیک ندارد. ابراهیم‌پور درباره مدت اجرای این طرح هم می‌گوید: اجرای این طرح از شنبه 15 تیرماه آغاز شده است و تا 15 مهرماه به صورت آزمایشی در محدوده بازار ادامه دارد. در اجرای این طرح نیروی انتظامی همکاری می‌کند و از دستفروشان می‌خواهیم در این زمینه شهرداری را همراهی کنند.
 

 گفت‌وگو 

 

کارگران کوچک خیابان‌ها

تقویت بنیه اقتصادی خانواده‌ها و ارائه آموزش‌های اجتماعی با هدف کاهش جمعیت کودکان کار تبریز انجام می‌شود

سید مرتضی احمدپور | تبریز - خبرنگار:


مفهوم کودکان کار مشابه آنچه در بسیاری از مراکز استان‌های کشور دیده می‌شود، در شهری مثل تبریز طی دهه‌های اخیر کمتر بوده اما امروز در برخی نقاط این شهر شاهد حضور و افزایش این کودکان هستیم؛ امری که بی‌شک باید به دغدغه مسئولان استان تبدیل و از گسترش بی‌رویه آن جلوگیری شود.  

این روزها شهروندان، کودکان کار را در شهر می‌بینند و انتظار دارند مسئولان مربوطه در این زمینه اقدام لازم را انجام دهند. دلیل افزایش این کودکان کار را بد سرپرست بودن آنها عنـــوان می‌کند. 

حرف‌های   «محسن ارشدزاده» مدیرکل بهزیستی استان درباره علل افزایش تعداد این کودکان و راهکار‌ها و برنامه‌های حمایتی از آنها را در ادامه بخوانید . 

چرا با این‌که در گذشته پدیده کودکان کار در استان وجود نداشت اما در حال حاضر شاهد فعالیت این کودکان در برخی نقاط تبریز هستیم؟ علت شیوع این پدیده چیست؟ آیا مشکلات اجتماعی بیشتر شده یا دستگاه‌های حمایتی کار خود را به خوبی انجام نمی‌دهند، آن هم در حالی که نهادهای خیریه مردمی با فعالیت‌های قابل توجه در شهر تبریز وجود دارند؟

تبریز به عنوان یک کلان‌شهر مطرح ، جمعیتی نزدیک به 2 میلیون نفر دارد. حتی حاشیه‌نشینی این شهر هم بیشتر از دیگر کلان‌شهرهای کشور است اما نسبت به شهرهای دیگر کودکان کار کمتری در آن وجود دارد، هر چند همین تعداد اندک هم برای مردم این شهر قابل تحمل نیست.

این روزها شاهد انتشار تصاویری از کودکان کار تبریز در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی هستیم که مرتب بازنشر می‌شوند و این تصور را برای مردم ایجاد کرده‌اند که جمعیت کودکان کار تبریز افزایش قابل توجهی داشته است. اما واقعیت این است که در 3 سال گذشته هر سال حدود 10 کودک کار شناسایی شده‌ و تحت پوشش قرار گرفته‌اند. می‌توان گفت مجموع کودکان کار در کل شهرهای استان در حال حاضر کمتر از 100 نفر است. 

گفته می‌شود برخی از این کودکان کار از شهرهای محروم کشور و حتی برخی کشورهای همسایه ایران هستند. آیا این موضوع صحت دارد؟

بله. در یکی 2 سال اخیر مواردی از این دست در استان داشته‌ایم. در یکی از این موارد حدود 40 نفر شامل چند زن و کودک از کشور پاکستان وارد استان شده بودند که البته برای ما هم عبور این تعداد از استان‌های مسیر و رسیدن به تبریز بدون برخورد با موانع کنترلی جالب بود. 

تعدادی از این کودکان به کارهایی برای امرار معاش مشغول بودند و چون چهره جالبی برای شهر نداشت و از طرفی به علت خارجی بودن باید با هماهنگی وزارت خارجه اقدام می‌شد، پس از رایزنی با دفتر وزارت خارجه در استان، این افراد به کشور خود بازگردانده شدند.

این درست که تعداد کودکان کار در استان کم است، اما همین تعداد کم هم در گذشته وجود نداشت. علت این‌که این کودکان باید به کار تن بدهند چیست؟ آیا علل چنین معضل اجتماعی از سوی کارشناسان شما بررسی شده است؟

با بررسی‌هایی که به صورت موردی در مورد کودکان کار شناسایی‌شده صورت گرفته، مشخص شده است که این کودکان نه‌تنها بی‌سرپرست نیستند و همگی پدر و مادر دارند، بلکه فقر اقتصادی هم ندارند که مجبور به کارکردن شوند.

اغلب این کودکان بدسرپرست هستند که آنها را مجبور به کار می‌کنند. یکی از دلایل به وجود آمدن پدیده کودکان کار در استان نه فقر اقتصادی، بلکه فقر فرهنگی و بی‌توجهی به ارزش‌های اجتماعی از سوی والدین است؛ والدینی که از کار کردن کودک خود ابا ندارند. این در حالی است که در گذشته بیشتر به ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی توجه می‌شد.

برای ساماندهی کودکان کار چه کرده‌اید؟

برای ساماندهی کودکان کار 2 کار همزمان انجام شده است: یکی تقویت بنیه اقتصادی خانواده‌ها و دیگری ارائه آموزش‌های اجتماعی و اخلاقی به والدین و ارتقای فرهنگی آنها. همچنین برگزاری دوره‌های مهارت اجتماعی برای والدین و البته کمک به ترک اعتیاد برخی والدین که به واسطه اعتیاد خود کودکان را از خانه بیرون می‌کردند و به کار هم مجبور می‌کردند تا راحت‌تر درگیر مواد‌مخدر باشند، انجام شده است.

گفته می‌شود تعداد کودکان بی‌سرپرست استان بیشتر از کودکان کار است. آیا آماری از کودکان بی‌سرپرست یا بدسرپرست دارید و اقدامی انجام شده است که این کودکان به جمع کودکان کار نپیوندند؟

در استان حدود 1860 کودک نیازمند سرپرستی و حمایت، شناسایی شده‌اند که نزدیک به 1550 نفر از این کودکان در کنار خانواده‌ها، اقوام و آشنایان خود زندگی می‌کنند. بهزیستی استان به این بخش از جامعه خدمات حمایتی و مشاوره‌ای ارائه می‌دهد. 

در حقیقت این کودکان و خانواده‌های آنان تحت نظر بهزیستی قرار دارند و کارشناسان و مشاوران این سازمان به آنان کمک می‌کنند تا نه‌تنها بیشتر درگیر آسیب‌های اجتماعی نشوند، بلکه زمینه زندگی بهتر را داشته باشند. این کودکان در کلاس‌های مختلف شرکت می‌کنند و برای والدین آنها نیز دوره‌های مشاوره‌ای برگزار می‌شود. علاوه بر این، حدود 300 نفر در 23 خانه کودک استان بر حسب جنسیت و سن آنان نگهداری می‌شوند. 

نکته جالب این‌که مدیریت اکثر این خانه‌ها توسط خیرینی انجام می‌شود که با کمال میل کودکان را نگهداری می‌کنند. البته کمک‌های موردی و مناسبتی بیشتر از این است و در مواقعی مانند نوروز به حدود 20 هزار خانواده کمک می‌شود.