گپ روز
سد بتن غلتکی مرند در مرحله بهره‌برداری
این سد در منطقه لیوار یامچی در مرند به‌زودی افتتاح خواهد شد
اشرف شفیعی | تبریز – خبرنگار:
سال گذشته بود که به دنبال سیل ویرانگر، خسارت فراوان اقتصادی به شهرهای کشور از جمله شهرهای آذربایجان شرقی وارد شد.
با توجه به نابودی اراضی کشاورزی بر اثر سیلاب، احداث سدهای کوچک و سیل‌بندهای مختلف از همان زمان در دستور کار قرار گرفت که یکی از این موارد ساخت سد بتن غلتکی در مرند بود. عملیات اجرایی این سد در همان سال گذشته آغاز شد و منطبق بر برنامه زمان‌بندی‌شده در حال اتمام است. در همینه زمینه «اصغر عادلی نیک» رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مرند، به چند سوال پاسخ داده است که صحبت‌هایش را در ادامه می‌خوانید.
سد بتن غلتکی مرند با چه هدفی و چگونه اجرا شده است و چه مشخصاتی دارد؟
این دومین سد بتن غلتکی کشور و اولین نوع این سازه در استان است که با هدف تقویت آب قنات‌ها و سفره‌های زیر‌زمینی در منطقه لیوار بالای بخش یامچی ساخته شده است. البته این پروژه تنها یک سد نیست که به بهره‌برداری برسد، بلکه به عنوان یک طرح آبخیزداری با همکاری دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اجرا شده و قادر خواهد بود 70 هزار متر مکعب آب‌های سطحی را در خود ذخیره کند و به سفره‌های زیر‌زمینی انتقال دهد. افزایش پوشش گیاهی، کنترل و کاهش خسارت سیل، تغذیه منابع آب و افزایش سطح آب هم در اجرای این طرح مد نظر قرار گرفته است.
محدوده تحت پوشش این سد کجاست؟
طرح آبخیزداری اجراشده در این سد نقش مؤثری در مهار سیل و سیلاب‌های ناگهانی دارد. سیلاب‌های ناگهانی، ۲ سال پیش در غله‌زار شهرستان آذرشهر و در شهر یامچی مرند خسارت‌های فراوانی به بار آورده بود. با افتتاح این طرح می‌توانیم جلو فرسایش خاک را بگیریم. ضمن این‌که با این سد نزولات جوی پشت این سد جمع شده و در پایین‌دست‌ها قنات‌ها و چاه‌های عمیق پرآب می‌شوند. با افتتاح این سد تا یک ماه آینده روستاهای پایین‌دست و اهالی شهر یامچی از خسارت‌های سیل در امان می‌مانند و با آرامش به کشاورزی و معیشت خود ادامه خواهند داد.
چه میزان اعتبار برای احداث این سد هزینه شده است؟
برای احداث این سد از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی 9 میلیارد ریال اختصاص یافته و امسال نیز 3 میلیارد ریال بودجه برای اتمام آن در نظر گرفته شده است.
مزیت اجرای این نوع سیل‌بند در قیاس با نمونه‌های خاکی یا سنگریزه‌ای چیست؟
این نوع سد نسبت به سدهای دیگری از این نوع مانند سدهای خاکی و سنگریزه‌ای ارزان‌تر و البته مقاوم‌تر است. با توجه به این‌که اولین سد در کردستان در غرب کشور و نزدیکی استان احداث شده، تجربه خوبی برای ما خواهد بود که تعداد این سدها را در استان افزایش دهیم.
