چرخ زندگی سفالگران جویباری نمیچرخد
سفالگران این شهرستان از کمبود امکانات و کمتوجهی مسئولان حوزه صنایعدستی گلایه دارند
هنری که از آن با نام سفالگری یاد میکنیم دارای پیشینهای بسیار کهن است. هنگام صحبت از سفال و سفالگری دستان هنرمندانی به خاطرمان میآیند که با خاک و آب اثری زیبا خلق میکنند.
به گزارش ایسنا، زمان زیادی از آن دوران که سفالهای دستساخته هنرمندان جویباری در هر خانه و مغازهای به چشم میخورد، گذشته است. امروز این ساخته دست هنرمندان به دلیل نبود تجهیزات و امکانات، پشت ویترین فروشگاههای بزرگ و بنام شهرهای بزرگ عرضه میشود.
در سالهای نه چندان دور کارگاههای تونلی با تعداد زیادی کوره از ابتدا تا انتهای کلاگرمحله جویبار محل کار استادان سفالگری همچون «غلامعلی چینیساز»، «عزیزالله فکوری»، «عظیم بخشی»، «یوسف طالبی» و «سبحان نجفی» بود.
میراث پدر
«رمضانعلی چینیساز» هنرمند سفالگر ۶۳ساله مازندرانی در شهر جویبار متولد شده و همانجا هم زندگی میکند.
وی نسل ششم خانوادهای هنرمند است که تمام آنها سفالگرانی ماهر و چیرهدست بودند. چینیساز سفالگری را در کودکی از پدر خود یاد گرفت.
پدر با نشستن او پشت چرخ سفالگری مخالف بود، اما این هنرمند به دستان پدر هنگام کار با چرخ به دقت نگاه میکرد و روزی با استفاده از غیبت وی، کاسهای سفالی روی چرخ ساخت.
کاسه را از ترس پدر خراب کرد اما ناامید نشد و در ۱۲ سالگی، روزی که در کارگاه تنها بود چند کاسه سفالی ساخت. پدر برای برداشتن وسیلهای به کارگاه بازگشت و برخلاف تصور، او را تشویق کرد و آفرینی از ته دل گفت که به گفته رمضانعلی، ذوق آغاز کار را در او بیدار کرد.
کارگاه این هنرمند در گوشهای از حیاط خانهای قدیمی قرار دارد که تابستان بسیار گرم و زمستان بسیار سردی دارد. همسرش تنها همسفر او در این مسیر است. وی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان جویبار به آموزش این هنر مشغول است.
خامفروشی سفال
چینیساز با بیان اینکه سفال جویبار با خاندان چینیساز شروع شد، اظهار کرد: قبلا مجتمعهای صنایعدستی در اکثر شهرهای مازندران وجود داشت و در آنجا این هنر را آموزش میدادیم، اما متاسفانه تمام آنها بسته شدهاند و به گفته مسئولان بنا را بر تولید قرار دادهاند.
این سفالگر جویباری گفت: اگر هدف تولید است چرا بستر آن را فراهم نمیکنند که مجبور نباشم به دلیل خرابی کوره سفالهایم را با قیمت بسیار ناچیز و به صورت خام به تهران بفروشم و آنها هم پس از پختن و لعابکاری به نام خودشان بفروشند.
وی ضمن گلایه از مسئولان که حتی در روز صنایعدستی سری به او نزدند، تصریح کرد: تاکنون هیچ کمک و حمایتی از سوی مسئولان نداشتهام. کوره خرابم را باید با مبلغ ۵۰ میلیون تومان دوباره راهاندازی کنم ولی متاسفانه توان پرداخت آن را ندارم.
بهروز شدن، امکانات میخواهد
چینیساز با اشاره به اینکه کارم را به صورت سنتی انجام میدهم، گفت: بهروز شدن امکانات میخواهد ولی خودم بهروزترین طرحهای دنیا را میتوانم بزنم.
وی با بیان اینکه مشکل ما فقط نبود امکانات است، اظهار کرد: از سراسر ایران، دانشجویان به اینجا آمدهاند و سراغ مرا گرفتهاند.
برای آموزش مشکلی ندارم اما مسئولان باید حداقل امکانات را برای ما فراهم کنند تا بتوانیم این هنر را به نسل جدید بیاموزیم.
ضرورت حمایت از سفالگران
«یاسر فکوری» یکی دیگر از سفالگران چیرهدست جویباری است که شغل اجدادیاش را ادامه میدهد. وی ۳۵ سال دارد و ۱۸ سال است که سفالگری میکند. مشتریانی از رشت و انزلی به صورت عمده تولیداتش را میخرند.
این هنرمند به دلیل نداشتن جا و مکان و امکانات قادر به آموزش این هنر نیست.فکوری با بیان اینکه به دلیل نداشتن سرمایه به روش سنتی کار میکنم، گفت: ادامه تولید واقعا سخت است و سود کمی دارد.
وی ادامه داد: قرار بود از سوی اداره تعاون وامی داده شود که متاسفانه به دلیل نداشتن زمین و استیجاری بودن مکان این وام به من تعلق نگرفت.
فکوری میانگین تولیدش در ماه را ۳ هزار کار عنوان کرد و افزود: من جزو ۵ تولیدکننده بزرگ در مازندران هستم، اما متاسفانه هیچ حمایتی از ما نمیشود.
این سفالگر بیان کرد: در گذشته وضعیت خیلی خوب بود و تولیداتمان را به صنایعدستی میدادیم و خودشان در کل ایران توزیع میکردند اما در حال حاضر باید خودمان دنبال بازار بگردیم.
وی اظهار کرد: یکی از آرزوهایم داشتن زمینی کنار جاده بود تا بتوانم همانجا سفال تولید کنم، بفروشم و در کنارش آموزش هم بدهم.
فکوری ادامه داد: اگر مسئولان شرایط را برای کار، آموزش و برگزاری نمایشگاه مهیا کنند ما دیگر مشکلی نداریم. آنها حتی میتوانند در همین جمعهبازار جویبار که در خاورمیانه شناخته شده است، با دادن غرفهای به هنرمندان این شرایط را فراهم کنند.
این هنرمند بیان کرد: جویبار هنرمندان خوبی در رشتههای مختلف دارد، اما راه فروش محصولات را کسی نمیداند.