شهری جهانی بدون اعتبارات ملی

سارا گلابگیریان|یزد- خبرنگار: 


  ثبت جهانی یزد به دومین سالگرد خود نزدیک می‌شود و این در حالی است که بعد از شور و هیجانی که این اتفاق در کشور ایجاد کرد، کار خاصی برای این بافت ارزشمند صورت نگرفته است. بسیاری عقیده دارند که دولت باید ردیف اختصاصی ویژه‌ای را برای بافت تاریخی یزد در بودجه لحاظ کند اما این اتفاق نیفتاده است.
مثل معروف جیب خالی و پز عالی حکایت این روزهای بافت تاریخی یزد است که تنها عنوان جهانی شدن را یدک می‌کشد و از نگاه ویژه دولت به صورت ملی و استانی محروم مانده است، چیزی که در این شرایط یکی از ملزومات برای عمل به تعهدات اجرایی استان به یونسکو است.
یکی از این تعهدات ترویج معماری خشتی در بافت تاریخی است. لازمه انجام این تعهد، مطالعه و به‌دست آوردن شیوه‌ای استاندارد برای اجرای این دستور‌العمل است اما هم مطالعه و هم اجرای آن نیازمند اعتبارات ویژه‌ای است که نبود آن، باعث کندی روند اجرا شده است.

البته در همان روزهای ابتدایی جهانی شدن، با تشکیل شورای عالی معماری و شهرسازی به این مناسبت، درباره تخصیص ردیف اعتباری ویژه بافت تاریخی از سوی وزیر وقت راه و شهرسازی قول‌های مساعدی داده شد که استان هنوز موفق به کددار کردن این ردیف در بودجه کشور نشده است.
در مجموع سهم بافت تاریخی از جهانی شدن، تنها عنوانی است که راهگشا نیست و باید برای جذب اعتبارات بیشتر برای رسیدن به اهداف جهانی شدن و حفاظت هرچه بیشتر بافت تاریخی اقدام شود، این در حالی است که بودجه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان در این 2 سال نه تنها افزایش نیافته که کاهش نیز یافته است.


 ضرورت عمل به تعهدات  

رئیس کمیسیون عمران شورای اسلامی‌شهر یزد با اشاره به دشواری‌ها و نگرانی‌هایی که در بافت تاریخی وجود دارد، رفع آنها را نیازمند تخصیص اعتبار ویژه می‌داند و تاکید می‌کند که بعد از ثبت جهانی یزد در شورای عالی معماری و شهرسازی ردیفی ایجاد شد که اعتبار ویژه‌ای به استان یزد اختصاص یابد اما این ردیف هنوز کددار نشده است.
«محسن عباسی هرفته» تاکید می‌کند: براساس این ردیف قرار بود از محل بودجه ملی اعتبار ویژه برای بافت تاریخی یزد در نظر گرفته شود که هنوز محقق نشده است، در حالی که باید بر اساس تعهدی که داده شده، این ردیف در بودجه ایجاد شود.

وی می‌افزاید: در شرایطی که در بافت تاریخی یزد به واسطه اتفاقاتی که ممکن است رخ دهد، در معرض خطر هستیم، تخصیص این اعتبار ویژه می‌تواند بسیار راهگشا باشد.
رئیس کمیسیون عمران شورای اسلامی‌شهر یزد ادامه می‌دهد: در همین شرایط که انتظار می‌رفت بودجه اختصاصی برای بافت تاریخی یزد در نظر گرفته شود، شاهد تقلیل بودجه اداره کل میراث فرهنگی استان نسبت به گذشته نیز هستیم که پذیرفتنی نیست.


جنگیدن برای حفظ ردیف بودجه ملی

مشاور استاندار در امور بافت جهانی یزد نیز درباره تخصیص اعتبار ویژه به بافت تاریخی استان می‌گوید: وقتی ثبت جهانی انجام شد، شورای عالی معماری و شهرسازی جلسه‌ای تشکیل داد که وزیر وقت راه و شهرسازی در آن جلسه پیشنهاد کرد با کمک سازمان میراث فرهنگی کشور، یک کد بودجه‌ای صرفا برای بافت تاریخی یزد ایجاد شود.
«سید محمدرضا سیدحسینی» ادامه می‌دهد: این اعتبار ویژه می‌توانست برای عمل به تعهدات استان به یونسکو کارساز باشد اما در نهایت به تخصیص اعتبار ویژه برای بافت تاریخی یزد منجر نشد.

وی می‌افزاید: در سفر اول رئیس دولت نهم به استان یزد کد بودجه‌ای در ردیف بودجه کشور معروف به کد 3030 برای استان در نظر گرفته شد که براساس آن در 10 سال، هر سال 10 میلیارد تومان به بافت تاریخی یزد اختصاص می‌یافت. وی ادامه می‌دهد: این اعتبار برای مرمت بافت تاریخی یزد در نظر گرفته شده بود و در 2 سال ابتدای تصویب نیز اعتباراتی به استان اختصاص یافت اما 10 ساله تعیین شده رو به اتمام رفت و سازمان مدیریت در صدد حذف این ردیف بودجه برآمد اما تلاش کردیم و در نهایت با همراهی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ‌این ردیف در برنامه ششم توسعه حذف نشد. سیدحسینی می‌گوید: هر چند این اعتبار براساس شرایط اقتصادی دولت به استان اختصاص می‌یابد اما نگه‌داشتن این ردیف در بودجه اقدام قابل توجهی بود که در نهایت محقق شد. 

   پیگیری‌های ناموفق

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد با اشاره به جلساتی که همزمان با جهانی شدن بافت تاریخی یزد در کشور برگزار شده است، به جلسه شورای عالی معماری و شهرسازی کشور اشاره می‌کند که بر اساس صورت‌جلسه آن قرار بود ردیف خاص از بودجه ملی برای بافت تاریخی جهانی یزد در نظر گرفته شود اما این ردیف هنوز ایجاد نشده 
است. 
«محسن صادقیان» می‌افزاید: با وجود پیگیری‌های استان این موضوع هم در بودجه 97 و هم 98 محقق نشد. البته امر برای پیگیری این ردیف قانونی وزارت راه و شهرسازی بود که مکاتبات آن هم انجام شده است، اما براساس آخرین پیگیری‌ها سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی تاکید کرده است که برای استان یزد ردیف خاصی ایجاد نخواهد شد. 

وی ادامه می‌دهد: ردیفی در قانون بودجه برای مرمت و بازسازی بناهای تاریخی و ارزشمند در نظر گرفته شده است که استان یزد نیز جزو استان‌های برخوردار از این بودجه است اما توزیع این بودجه به سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور واگذار شده است.
این مسئول می‌گوید: هر ساله از این محل اعتباری به استان اختصاص می‌یابد که قابل توجه نیست. امسال هم 3 میلیارد تومان از این محل به استان یزد اختصاص یافته است اما انتظار این بود که برای شهرهایی مثل یزد ردیف خاص بودجه ایجاد شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد تاکید می‌کند: البته همین اعتبار ملی از 200 میلیون تومان در گذشته به 3 میلیارد تومان افزایش یافته است اما این ارقام قابل توجه نیست و باید ردیف ویژه‌ای در بودجه برای استان در نظر گرفته شود.
 معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد پیگیری برای تخصیص ردیف بودجه ویژه برای استان را امری دشوار می‌داند و می‌گوید: از هیچ تلاشی در این زمینه دریغ نخواهیم کرد.

صادقیان می‌افزاید: ایجاد ردیف‌های اینچنینی به صورت عادی امکان‌پذیر نیست، مگر در مناسبات خاص از جمله سفرهای استانی رئیس جمهوری یا جلسات هیات وزیران که به میزبانی یزد برگزار شود.
 

بافت تاریخی یزد  نیازمند توجه مسئولان

یاسین دهقان|یزد- خبرنگار: 


جهانی شدن بافت تاریخی یزد اتفاق مبارکی است که 18 تیرماه را برای یزدی‌ها خاطره‌ساز کرده است. اما هر ساله با نزدیک شدن به این مناسب، شاهد ابراز گلایه و نارضایتی به واسطه بهره‌برداری نشدن از این ظرفیت هستیم؛ ظرفیتی که تاکنون برای هیچ شهری در دنیا نظیر آن ایجاد نشده است. این ثبت جهانی، نشان داد که ارزش‌های بافت تاریخی یزد جهانی است و باید برای نگهداری و حفاظت از آن همت جهانی به کار گمارده شود اما لازمه همه این اقدامات اعتباراتی است که هیچ گاه به صورت ویژه برای استان یزد در نظر گرفته نشده است. پیگیری‌های استان برای در نظر گرفتن کد اعتباری ویژه در بودجه برای بافت تاریخی یزد به ثمر ننشسته و اعتبارات اداره کل میراث فرهنگی استان نیز با توجه به شرایط دولت سال به سال در حال کاهش است، با این اوصاف نباید انتظار داشت که استان بتواند در مقابل شرایط فعلی و برای پاسخ دادن به تعهداتی که به سازمان جهانی یونسکو داده است، قد علم کند. بافت تاریخی و ارزشمند جهانی یزد این روزها بیش از پیش نیازمند توجه است اما نبود اعتبارات دست دولت را برای حفاظت از این بافت ارزشمند بسته و اتفاقاتی که در حال حاضر در بافت رخ می‌دهد نیز نتیجه تلاش‌هایی است که با همراهی کردن مردم اتفاق افتاده است. شاید بهترین دستاورد ثبت جهانی بافت تاریخی یزد تکاپوی ساکنان بافت برای رونق بخشیدن به آن و ایجاد کسب وکارهای جدید برای ایجاد انگیزه در بین ساکنان بافت تاریخی است اما تا زمانی که اعتبار ویژه برای بافت تاریخی یزد در نظر گرفته نشود، عمل به تعهدات و تحقق اهداف در نظر گرفته شده برای بافت میسر نخواهد شد.