ظرفیتهای ارزآور کرمان
تولید و صادرات پسته، خرما، فرش، مس و فولاد کرمان برای استان ارزآوری بالایی داشته است
بزرگترین استان کشور هرچند نفت ندارد، اما با وجود ظرفیتهای منحصر به فردی مانند محصولات کشاورزی و معادن، میلیونها دلار ارز ناشی از صادرات را عاید اقتصاد کشور میکند.
به گزارش مهر، استان کرمان ۳۰ درصد از وسعت ایران را در برگرفته است، اما این استان بهرهای از منابع نفتی کشور نبرده است. با وجود این، مردم این استان با تلاش و کوشش عرصههای مختلف دیگری را برای خلق ثروت ایجاد کردهاند.
سالانه میلیونها دلار ارز از مسیر تولید انواع محصولات کشاورزی و مواد معدنی و صنایع وابسته و همچنین صنایع دستی عاید استان کرمان میشود که نقش تعیینکنندهای در پیشرفت و توسعه استان کرمان دارد.
در این میان، تولید پسته و خرما، استفاده از معادن مختلف از جمله صنایع فولاد و مس و صادرات فرش از مهمترین قابلیتهای ارزآوری استانی محسوب میشود.
کرمان بازار تولید پسته جهان را در اختیار دارد
کرمان از جمله استانهایی است که بیشترین عرصه باغی کشور را در اختیار دارد و باغهای گسترده پسته در دشتهای کرمان، رفسنجان، انار، زرند، راور، سیرجان و شهربابک موجب شده است بخش عمده پسته کشور در استان کرمان تولید شود.
این محصول طی ۴۰ سال گذشته به صورت مکرر بخش عمدهای از بازار جهانی را در اختیار داشته است و هر سال ۹۰ درصد از محصول تولیدی استان کرمان به کشورهای عربی، آسیای میانه، قاره آمریکا، اروپا، آسیای دور بهویژه چین صادر میشود و با وجود تحریمها به دلیل انحصاری بودن بازار هیچگاه صادرات پسته متوقف نشده است.
ارزی که هر سال از طریق تولید پسته عاید کشور میشود 5/1 تا 7/1 میلیارد دلار است که یکی از بزرگترین چرخههای مالی در زمینه محصولات کشاورزی در جهان را شامل میشود.
در استان کرمان سالانه ۱۵۰ هزار تن پسته برداشت میشود و بیش از یک میلیون نفر در این زمینه مشغول به کار هستند.
مهد تولید پسته در کرمان، شهر رفسنجان است که ۴۰ هزار هکتار باغ بارور پسته را در خود جای داده است اما ادامه روند ارزآوری پسته و تولید این محصول صادراتی ارزآور به حمایت دولت، تأمین آب و نهادههای تولید و حمایتهای بیمهای در زمان تغییرات اقلیمی نیاز مبرم دارد.
خرما، دومین محصول کشاورزی صادراتی کرمان
استان کرمان نخستین سطح زیر کشت پسته در کشور را به خود اختصاص داده است و از نظر تولید خرما نیز این استان رتبه دوم تولید را دارد.
هرچند باکیفیتترین خرمای کشور با نام مضافتی صادراتی در شهرستان بم و شرق استان کرمان تولید میشود، گستردهترین نخلستانهای استان کرمان در جنوب استان و در 7 شهرستان جیرفت، قلعهگنج، رودبار، منوجان، کهنوج، فاریاب و عنبرآباد وجود دارد.
طی سالهای اخیر برای بهبود تولید خرما در این شهرستانها طرحهای کشت رقمهای پربهره و جایگزینی با درختان کهنسال در دستور کار قرار گرفته است و صنایع وابسته به خرما بهویژه در بحث بستهبندی نیز شکل گرفته است.
سالانه ۱۶۰ هزار تن خرما در شمال استان کرمان و ۲۰۰ هزار تن خرما در جنوب استان کرمان تولید میشود که بخش جالب توجهی از این محصول صادر میشود.
دومین ذخایر مس جهان در کرمان قرار دارد
ریشهدارترین فاکتور ارزآوری استان کرمان تولید مس است که موجب اشتغال هزاران نفر در بخش معدن و صنایع وابسته به آن شده است.
غنیترین و گستردهترین ذخایر مس آسیا در کرمان و بهویژه منطقه سرچشمه قرار دارد. ذخایر مس در این منطقه موجب شده است ایران جزو ۱۰ تولیدکننده برتر مس در جهان باشد.
هرچند به صورت سنتی سرچشمه که شهری کوچک در ارتفاعات شهرستان رفسنجان است به عنوان تولیدکننده عمده مس در ایران شناخته میشود اما معادن مس در اکثر شهرستانهای استان کرمان وجود دارد و هر سال بخش جدیدی از این معادن افتتاح میشود.
8/5 میلیارد تن ذخایر معدنی مختلف اثبات شده در استان کرمان وجود دارد که ۴۴ درصد این ذخایر را مس تشکیل میدهد.
در حال حاضر مجتمع مس سرچشمه اولین تولیدکننده مس در ایران است که تحت پوشش شرکت ملی صنایع مس ایران قرار دارد.
صنعت پولادین کرمان یکهتازی میکند
در کنار تولید فلز مس در استان کرمان این استان در زمینه تولید فولاد نیز جایگاه قابل قبولی در کشور دارد و جزو 3 استان برتر در زمینه تولید فولاد در کشور محسوب میشود.
۳۶ درصد از ذخایر معدنی استان کرمان در زمینه سنگ آهن است که به صورت خاص معادن گسترده جلالآباد در شهرستان زرند و معادن و مجتمع صنعتی گلگهر در سیرجان 2 قطب اصلی تولید فولاد در استان کرمان است.
آنچه موجب خوشحالی در صنعت فولاد استان کرمان است کامل شدن زنجیره تولید فولاد و عدم خامفروشی است؛ اقدامی که با تلاش صنعتگران کرمانی طی ۱۰ سال اخیر روی داده است و طرحهای توسعه فولاد در کرمان همچنان ادامه دارد.
قرار است با اجرای این طرحها در پایان سال ۹۹ با تولید ۱۰ میلیون تن شمش فولاد استان کرمان به عنوان قطب فولاد کشور شناخته شود که در این خصوص نیز کرمان جزو استانهای ارزآور محسوب میشود.
ارزآوری فرش
کرمان جزو اصیلترین استانهای کشور در زمینه تولید فرش است و دستبافتهای استان به قالی کرمانی شهرت دارند و گلیم شیریکیپیچ که ثبت جهانی شده است نیز در شهرستان سیرجان تولید میشود.
هماکنون ۷۰ هزار نفر بافنده فرش در استان کرمان مشغول به کار هستند که اکثراً در شهرستانهای شمالی استان کرمان به خصوص راور، کرمان، سیرجان و بافت پراکنده هستند.
این افراد زمینه ارزآوری ۸۰ میلیون دلاری برای استان کرمان ایجاد کردهاند.