کتابفروشیهای کرمان در آستانه تعطیلی
مدیرعامل نشر خدمات فرهنگی استان: دلیل اصلی گرانی کتاب افزایش شدید قیمت ارز و به تبع آن کاغذ است
حوزه کتاب این روزها با مشکلات زیادی مواجه شده است؛ طوری که خرید و فروش این کالای فرهنگی به شدت افت پیدا کرده و کتابفروشیهای زیادی در کرمان به دلایل متعدد در معرض تعطیلی قرار گرفتهاند.
به گزارش ایرنا، حوزه کتاب و کتابخوانی همواره بنا به اهمیت و ارزشمندی، مورد توجه مسئولان، اصحاب فرهنگ و مردم قرار دارد، به طوری که فعالیتها برای ارتقای شاخصهای این بخش پیگیری میشود و مورد تاکید است.
کارشناسان و صاحبنظران بر این باور هستند که در شرایط سخت اقتصادی از نخستین بخشهایی که لطمه بسیاری میبیند، حوزه فرهنگی جامعه است و کتاب و نشر در این میان آسیبپذیری بیشتری نسبت به سایر کالاهای فرهنگی دارد.
کاهش خرید کتاب علاوه بر کتابفروشیها، صنایع و خدمات وابسته به صنعت نشر مانند چاپخانهها، لیتوگرافی و شرکتهای توزیع و پخش را نیز دچار چالش جدی کرده است و فعالیتها در این قسمت نیز تعطیل یا با رکود عمیقی مواجه شده و واحدهای زیادی در خطر تعطیلی هستند و بیکاری افراد شاغل در این صنعت را تهدید میکند.
طی روزهای اخیر کتابفروشی شهر فرهنگ که از خوشنامترین و فعالترین کتابفروشیهای شهر کرمان به شمار میرفت به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از کاهش فروش و بالا رفتن اجارهبهای ملک تعطیل شد که خبری ناخوشایند برای اهالی و اصحاب فرهنگ و کتاب بود.
خرید کتاب توسط مردم اولویت ندارد
یکی از ویزیتورها و فروشنده یک شرکت پخش کتاب در کرمان گفت: وضعیت فروش کتاب بسیار شرایط بدی را سپری میکند، طوری که سال گذشته روزانه حداقل ۵۰ جلد کتاب توسط مردم عادی خریداری میشد، اما از ابتدای امسال به سختی ۱۰ جلد فروش داریم.
«حدیث دهقان» افزود: فروش کتابهای گرانقیمت تقریباً متوقف شده است و مخاطبان به سمت انتخاب و خرید کتابهای ارزانقیمت رفتهاند و میتوان گفت خرید کتاب دیگر اولویت مردم نیست.
وی با اشاره به گرانی کاغذ و افزایش هزینهها برای ناشران گفت: در مراجعه به کتابفروشیها سفارشها بسیار پایین است و با هر افزایش قیمت، عنوانهای بیشتری از سبد سفارش حذف میشوند.
دهقان گفت: حتی تخفیفهای اعمالشده هم با افزایش قیمت بیاثر شدهاند و جامعه توان یا تمایل پرداخت مبالغ بالا برای خرید کتاب را ندارد و بسیاری از همکاران ما شغل خود را عوض کردهاند.
وی گفت: در این وضعیت کتابهای درسی و دانشگاهی به فروش میروند که اخیراً به علت بالا رفتن قیمت این قشر نیز ترجیح میدهند از کتابهای دستدوم استفاده کنند.
زنجیره تولید و نشر کتاب در حال نابودی است
مدیرعامل نشر خدمات فرهنگی کرمان گفت: دلیل اصلی گرانی کتاب افزایش شدید ارز و به تبع آن کاغذ است. سایر خدمات نیز مانند چاپ، مقوا، لیتوگرافی و صحافی نیز افزایش قیمت دارند که بهای نهایی یک کتاب را بالا بردهاند.
«محمدمهدی سعیدی» افزود: به علت مشکلات اقتصادی، خانوادهها خرید کتاب و محصولات فرهنگی از سبد هزینه خود حذف کردهاند که در درازمدت آثار مخربی بر کل جامعه خواهد داشت.
وی گفت: در حال حاضر برخی عنوانهای حتی پرفروش کتاب نیز به دلیل کمبود و گرانی کاغذ چاپ نمیشوند و به لحاظ فروش عنوان کتاب حدود ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته کاهش دارد و میزان فروش ریالی هم بهرغم افزایش قیمت پشت جلد ۲۰ درصد افت کرده است.
مدیر کتابفروشی فرهنگ کرمان با بیان اینکه عمده فروش کتاب در حوزه عمومی است، گفت: کتابهای کمکدرسی و دانشگاهی نیز به دلیل گرانی کاهش فروش داشته و بازار خرید کتابهای دستدوم رونق پیدا کرده است.
وی گفت: افزایش قیمت کتاب بر تمامی اقشار جامعه تأثیر منفی داشته است، به طوری که حتی مشتریان و افرادی که به صورت منظم از ما خرید میکردند تمایلی برای خرید کتاب ندارند و یک یا دو عنوان برای خرید انتخاب میکنند.
این ناشر کرمانی افزود: فعالیت ناشران نیز با افت محسوسی نسبت به سال گذشته فعالیت خود را ادامه میدهند و عناوین کتابهای چاپشده انگشتشمار شده است.
وی با اشاره به کمکهای دولت در توزیع کاغذ دولتی افزود: کاغذ به صورت محدود بین تعدادی از ناشران کرمانی توزیع شده است که به هیچوجه کفاف نمیدهد و جوابگو نیست.
سعیدی تاکید کرد: زنجیره تولید کتاب در حال نابودی است. اگر حمایتهای لازم از آن انجام نشود، کتابفروشیها و چاپخانههای زیادی در استان به زودی تعطیل خواهند شد.
وی با اشاره به سرقت فرهنگی کتاب از راههای مختلف گفت: در شرایط سخت فعلی کتابها به صورت مجازی، زیرزمینی و غیرمجاز به فروش میروند که این هم ضربهای دیگر بر صنعت چاپ و نشر است.
کتابفروشیها برای افزایش فروش راهکارهای خلاقانه ارائه دهند
مدیر کتابفروشی طاقچه کرمان گفت: فروش کتابهای ما نسبت به مدت مشابه سال قبل به یکسوم رسیده و این در حالی است که قیمت کتاب تا ۳۰۰ درصد رشد داشته است.
«شهرزاد یوسفی» افزود: با توجه به افزایش قیمتها، برای کتابفروشیها جایگزین کردن کتاب سخت شده و هر روز هزینههای جانبی نیز بالاتر میرود و این صنف باید با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم کنند.
وی تاکید کرد: حذف کتاب از سبد خرید جامعه علاوه بر آثار سوء فرهنگی در درازمدت، بر معیشت و اقتصاد عده زیادی از افرادی که در این حوزه فعالیت دارند تأثیرات بسیار مخربی دارد و در صورت ادامه این وضع بیکاری گستردهای را در میان این قشر زحمتکش شاهد خواهیم بود.
مدیر کتابفروشی طاقچه گفت: برخی ناشران با اینکه از کاغذ دولتی برای چاپ کتاب استفاده میکنند، کتابهای چاپشده را گران میفروشند و باید نظارت لازم انجام شود.
وی با بیان اینکه نهادی به نام انجمن صنفی کتابفروشان در کشور نداریم، گفت: در حال حاضر ناشران کتابهای درسی و کمکدرسی سیاستهای کتاب را مشخص میکنند و سایر ناشران در این بخش دخالتی ندارند.
تسهیلات دولتی
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان با اشاره به برخی مشکلات اقتصادی گفت: همه به مسائلی نظیر گرانی و افزایش قیمت کاغذ و تأثیر منفی آن بر حوزه چاپ و نشر واقف هستیم که اهالی فرهنگ با آن مواجه شدهاند.
«محمدرضا علیزاده» افزود: دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای به حداقل رساندن مشکلات ناشران اقدام به تأمین کاغذ کرده و به همین منظور سامانهای راهاندازی شده تا بخشی از کاغذ مورد نیاز از این طریق توزیع شود. وی گفت: تسهیلات ویژه و ارزانقیمت نیز به کتابفروشیها اختصاص داده شده و تعدادی از کتابفروشان کرمان نیز از این تسهیلات استفاده کردهاند. همچنین فرصت مناسبی برای سایر فعالان برای دریافت وام وجود دارد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمان گفت: طرحهایی مانند عیدانه و تابستانی کتاب، پرداخت یارانه در قالب بن خرید و امکان خرید از کتابفروشیهای شهر از جمله برنامههای حمایتی حوزه کتاب برای کتابفروشیها محسوب میشود. وی تاکید کرد: برای چاپخانهها و سایر مراکز خدماتی و فنی در صورت فعالیت فرهنگی، تسهیلات لازم ارائه میشود تا هزینههای تمامشده کتاب کاهش پیدا کند.
علیزاده با اشاره به تعطیلی کتابفروشی شهر فرهنگ کرمان افزود: این کتابفروشی از بهروزترین و فعالترین اماکن فرهنگی شهر محسوب میشد که به دلایلی همچون موفق نشدن در دریافت تسهیلات و مشکلات اقتصادی در روزهای اخیر تعطیل شد که این امر باعث تأسف اصحاب فرهنگ کرمان شده است.
وی ادامه داد: طی نشستی که با شهرداری و اتاق بازرگانی کرمان داشتیم تصمیم گرفتیم در پرداخت تسهیلات و حمایت از اختصاص مکان جدید به این کتابفروشی مساعدتهای لازم انجام شود. وی گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هرگونه چاپ و نشر غیرمجاز کتاب برخورد جدی میکند تا به چرخه نشر آسیب وارد نشود.