روستایی بیآب و راه در چندقدمی چابهار
دهیار روستای لکی: به دلیل قرار گرفتن روستای لکی در کنار خط آهن چابهار-زاهدان، علاوه بر رفتوآمد کامیونها و تخریب جادهها، تصرفهای غیرمجاز، مشکلات روستاییان را دوچندان کرده است
روستای لکی با 150 نفر جمعیت و 32 خانوار که در 15 کیلومتری چابهار، از توابع بخش مرکزی واقع شده با آنکه به منطقه آزاد چابهار چسبیده از شاخصهای اولیه زندگی محروم است. این روستا نه آبرسانی شده و نه راه و جاده قابل استفادهای دارد.
با آنکه طی سالهای اخیر خشکسالی بلوچستان را فرا گرفته و زندگی را برای روستانشینان سختتر کرده است و خیلی از روستانشینان اطراف عطای ماندن را به لقایش بخشیدهاند و به شهر مهاجرت کردهاند، اهالی این روستا همچنان عشق به ماندن در روستای آبا و اجدادیشان دارند.
400 روستای چابهار بدون شبکه آب بهداشتی
به گزارش ایسنا، رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار میگوید: هماکنون بیش از 115 هزار نفر از مردم بیش از 400 روستای شهرستان چابهار بدون هرگونه شبکه آب بهداشتی و آشامیدنی هستند و بهصورت سقایی آبرسانی میشوند.
«معینالدین سعیدی» میافزاید: با توجه به اینکه سهمیه آبرسانی سقایی برای هر نفر فقط 15 لیتر در روز است، این سهمیه اندک کفاف زندگی روستاییان را نمیدهد؛ بنابراین در روستاهای بخش پلان و دشتیاری چابهار، عمده آب احشام، کشاورزی و بهداشتی مردم از گودالهایی تأمین میشود که خود مردم آن را احداث میکنند و در زبان محلی
به آن هوتگ میگویند. هوتگها در صورتی که پرآب باشند توانایی تأمین آب روستاهای اطراف آن برای حداقل یک سال را دارند.
سعیدی تصریح میکند: از آنجاییکه آب این هوتگها از طریق سیلابها و بارندگی تأمین میشود با کمبود بارندگی و خشکسالیهای پیدرپی، بسیاری از آنها خشک شدهاند و توانایی آبرسانی به مردم و احشام را ندارند.
سهمیه هر نفر10 لیتر آب
دهیار روستای لکی میگوید: این روستا آبرسانی سقایی میشود و ماهانه 4 سرویس آب از سوی اداره آب و فاضلاب روستایی برای آشامیدن و شستوشو به اهالی روستا اختصاص دارد.
«رشید بازدار» میافزاید: بهطور متوسط هر تانکر سرویس آب 14 هزار لیتر است و با احتساب جمعیت 150 نفری روستا، روزانه تقریباً 10 لیتر آب سهمیه هر نفر در این روستا میشود که باید برای شستوشو و آشامیدن از آن استفاده کنند.
دهیار میگوید: ما در سالهای گذشته مشکل آب کمتر داشتیم چراکه هوتگ روستا پرآب بود اما بهخاطر خشکسالیها کاملاً خشک شده است. این هوتگها در زمان بارندگی، پرآب میشوند ولی مثل گذشته نیستند.
هوتگ خشک، امید دامپروران بیکار
هوتگ یک اصطلاح محلی است و به گودالهای دستساز آب در روستاهای بدون شبکه آبرسانی بلوچستان گفته میشود که با بارندگی پرآب میشوند. عمق هوتگهای احداثشده حدود 15 متر و توانایی ذخیره بیش از 20 هزار متر مکعب آب را دارند. این هوتگها در روستای لکی بهطور کامل خشک شده است.
دهیار روستای لکی ما را به دیدن هوتگ خشکشده میبرد و میگوید: این هوتگ در سالهای نهچندان دور دامهای روستارا آب میداد. شغل بیشتر مردم روستای لکی و روستاهای اطرف بیشتر صیادی و دامپروری بوده است که با خشک شدن هوتگها و منابع آبی، کمکم این شغل کمرونق شده است.
اداره یک خانواده 4 نفره با 700 هزار تومان
بازدار ادامه میدهد: مردان روستا قبلاً منابع درآمدی خوبی از راه دامپروری و صیادی داشتند اما حالا فقط امید به صیادی و کارگری دارند. یکی از اهالی روستا میگوید: مردان روستا از شهریور تا اردیبهشت، در فصل دریاروی به دریا میروند. اگر صید خوب باشد، بهطور میانگین، ماهانه 700 هزار تا یک میلیون تومان درآمد دارند. من یک خانواده 4 نفره را با همین درآمد میچرخانم.
وی بیان میکند: البته همه روستانشینان صیاد نیستند؛ برخی هم پس از خشکسالی و سختشدن دامپروری به کارگری روی آوردند. از موقعی که هوتگ خشک شده، ما سعی کردیم منابع آبی جدیدی برای روستا پیدا کنیم چراکه نفری 10 لیتر آب اصلاً کفاف زندگی را نمیدهد.
دهیار روستا میگوید: اطراف روستا یک چاه بود. با اداره عشایری صحبت کردیم که روستاییان از آن آب برای شستوشو استفاده کنند. چاه، آب زیادی ندارد و میزان آبدهی آن خیلی کم است اما بالاخره از هیچی بهتر است.
بازدار ادامه میدهد: روستای لکی بهواسطه نزدیکی به شهر، از امکاناتی مانند برقرسانی و یک مدرسه بهرهمند شده است. هرچند مدرسه مناسبی برای تحصیل نیست اما نسبت به سایر روستاهای اطراف چابهار که همین مدرسه را هم ندارند، خوب است.
دهیار روستا میافزاید: این مدرسه تا پارسال کولر نداشت و دانشآموزان در گرمای طاقتفرسای چابهار درس میخواندند. با پیگیریهای مکرر، منطقه آزاد گوشه بالاخره یک کولر برای مدرسه تهیه کرد.
تصرفهای غیرمجاز و تخلیه پسماندها
آب و راه تنها مشکل عمده روستاییان نیست. تصرفهای غیرمجاز و تخلیه پسامد شرکتهای اطراف در اراضی اطراف روستا، امان مردم را بریده است.
دهیار روستای لکی میگوید: این روستا در کنار خط آهن چابهار-زاهدان واقع شده است. علاوه بر آن که رفتوآمد کامیونهای راهآهن و تخریب جادهها امان مردم روستا را بریده است، تصرفهای غیرمجاز زمینهای اطراف ما را به ستوه آورده است.
او ادامه میدهد: روزی نیست که شبها یک کامیون بلوک نیاورند و دور یک زمین نچینند و صبح صاحب شوند! بارها از یگان حفاظت از اراضی خواستیم ورود کند تا بالاخره همین چند روز پیش درخواست ما را اجابت کردند و گفته به محض دیدن تصرف به ما گزارش دهید.
این دهیار میگوید: خیلی از شرکتهایی نظیر پتروشیمی و نیروگاههای چابهار، پسماندهای خود را در این روستا که نزدیک شهر است تخلیه میکنند. همین جوری زندگی بدون داشتن آب و راه برای روستانشینان سخت شده است؛ راهآهن و شرکتها بهجای آنکه برای ما فایده داشته باشند نمک بر زخم ما میپاشند.
ماندن در روستای پدری و ابا و اجادی و رها نکردن آن با وجود همه این مشکلات، فصل مشترک حرفهای مردم روستاست. آنها میگویند هرچند به شهر نزدیک هستند و امکان مهاجرت به شهر را خیلی زودتر از اینها داشتند اما تعلق خاطر به زادگاهشان مانع رها کردن روستا شده است.