مسکن طارم؛ 29 سال پس از زلزله

زلزله 4/7 ریشتری طارم با بیش از ۱۵۰۰ کشته و 3 هزار زخمی با گذشت ۲۹ سال هنوز برای بازماندگان آن یادآور تلخ‌ترین لحظه‌ها و خاطرات زندگی‌شان است. به گزارش ایرنا، ۳۱ خرداد سال ۶۹ یادآور خاطرات تلخ زلزله مرگبار رودبار و طارم است که طی آن تعداد زیادی از هموطنانمان به خواب ابدی فرورفتند و عده‌ای نیز داغدار عزیزانشان شدند. 

این زلزله چند دقیقه بیشتر طول نکشید، اما زخم‌های عمیق باقیمانده از این حادثه غم‌انگیز پس از گذشت سالیان طولانی همچنان بر روح و روان مردم این مناطق و ایران حک شده است. از صبح فردای آن روز تا همین امروز که ۲۹ سال از آن حادثه تلخ می‌گذرد، گرد غم بر چهره مردمان شهرستان طارم مانده است و هر سال در این ایام دوباره همان شب تلخ و روزهای غمبار بعد از آن در ذهن بازماندگان یادآوری می‌شود. 


غم بازماندگان

وقتی با بازماندگان زلزله طارم صحبت می‌کنیم هنوز می‌توانیم غم بزرگ آن حادثه و از دست دادن عزیزانشان را حس کنیم. بغض‌های مانده در گلو و اشک‌های نشسته در چشم‌ها همه و همه نشان‌دهنده این است که خاطره تلخ این زلزله برای بازماندگان این حادثه تمامی ندارد. 

هر سال در این ایام به بهانه سالگرد زلزله طارم، اهالی دیار زیتون در آرامگاه‌های محل خود جمع می‌شوند و به سوگ خاطرات تلخ آن روزها می‌نشینند و با خرما و حلوا خیراتی نصیب روح عزیزان از دست رفته می‌کنند. 


خانه‌های غیرایمن

رئیس اداره بنیاد مسکن شهرستان طارم با گرامیداشت یاد و خاطره درگذشتگان زلزله دلخراش سال ۶۹ شهرستان طارم گفت: مقاوم‌سازی و ایمن‌سازی واحدهای مسکونی به‌ویژه در روستاها موجب مصونیت و امنیت روستاییان در برابر زلزله و سایر بلایای طبیعی خواهد بود.

رضا شمس رعایت نکردن استانداردها را در ساخت‌وساز روستاها علت اصلی خسارات بالا در هنگام وقوع زلزله برشمرد و بیان کرد: روستاییان با مواد و مصالح اولیه مسکن که بیشتر از منابع محلی تأمین می‌شود، خانه‌های خود را می‌سازند و در نهایت همین خانه‌های غیرایمن در هنگام بروز حوادث طبیعی بلای جان مردم روستا می‌شود.

وی ادامه داد: در این باره توجه جدی به کیفیت و کمیت مسکن روستایی از برنامه‌های اصلی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران است، چراکه مسکن مناسب و استاندارد از شاخص‌های توسعه روستایی به شمار می‌رود. 


 ارائه تسهیلات

رئیس اداره بنیاد مسکن شهرستان طارم ارائه اعتبارات و تسهیلات ساخت مسکن روستایی را یکی از کارهای اساسی دولت در چند سال اخیر در مورد مقاوم‌سازی مسکن‌های روستایی عنوان کرد و افزود: طرح جامع بهسازی مسکن روستایی یکی از برنامه‌های مهم بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است که به عنوان طرح ویژه مسکن روستایی با مقاوم‌سازی ۲ میلیون واحد مسکونی روستایی در کشور آغاز شده است.

هدف این طرح تبدیل ساختمان‌های بی‌دوام به ساختمان‌های بادوام و ساخت ۲ میلیون واحد مسکونی استاندارد طبق اصول استاندارد سازه‌هاست. شمس از ادامه تأمین اعتبار برای مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی روستایی در طارم خبر داد و گفت: بعد از وقوع زلزله رودبار، منجیل و طارم بیشتر واحدهای مسکونی روستایی شهرستان طارم کیفیت مناسب نداشت و به همین دلیل دولت طی دهه اخیر برای طرح بهسازی و مقاوم‌سازی مسکن روستایی اعتبارات قابل توجهی در اختیار روستاییان قرار داد تا با بهبود وضعیت مسکن روستانشینان، افزایش کیفیت زندگی در نواحی روستایی محقق شود. 

وی تصریح کرد: در این زمینه تا پایان اردیبهشت سال ۹۸ از مجموع ۱۰ هزار و ۳۰۶ واحد مسکونی روستایی شهرستان طارم 4۹۸۲ واحد مسکونی و از مجموع 2۹۳۶ واحد مسکونی شهری 1۴۹۱ واحد مسکونی با رعایت اصول فنی و مقررات ملی ساختمان، با استفاده از تسهیلات کم‌بهره طرح ویژه مقاوم‌سازی، بهسازی و مقاوم‌سازی شده‌اند. 

شمس توضیح داد: از محل اعتبارات سال ۹۷ نیز ۴۳۸ فقره وام ویژه مقاوم‌سازی به شهرستان طارم اختصاص پیدا کرد. از این میزان ۳۷۷ نفر از متقاضیان با توجه به همکاری مناسب بانک‌های عامل در شهرستان این تسهیلات را دریافت کرده‌اند. 


 جلوگیری از ساخت‌وسازهای غیرمجاز

رئیس اداره بنیاد مسکن شهرستان طارم در پایان از روند رو به رشد مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی در طارم ابراز خرسندی کرد و گفت: با توجه به تجربه تلخ و ناگوار زلزله سال ۹۶ و سایر زلزله‌های رخ‌داده در چند سال اخیر در کشور، این اداره در نظر دارد با جلوگیری از ساخت‌وسازهای غیرمجاز و غیرمقاوم در کنار همکاری بخشداران و دهیاران و همچنین پیگیری و جذب ۴۰۰ فقره وام کم‌بهره در هر سال به‌منظور مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی در شهرستان طارم گام مؤثری بردارد. 

شهرستان طارم با ۴۷ هزار نفر جمعیت (حدود ۵ درصد جمعیت و ۱۰ درصد مساحت استان زنجان) در ۹۰ کیلومتری شمال شرقی زنجان واقع شده و با استان‌های قزوین، اردبیل و گیلان همسایه است. 


گره خوردن خاطره فوتبال با زلزله

آخر خرداد سال 69 مردم در بیشتر نقاط ایران منتظر برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال بودند. جام جهانی سال ۱۹۹۰ اولین باری بود که مسابقات به طور مستقیم از تلویزیون پخش می‌شد. فوتبالی‌های ایران تماشاگران پر و پا قرص یکی از جذاب‌ترین دوره‌های جام جهانی بودند که در ایتالیا برگزار می‌شد. در همان مرحله مقدماتی و در اواسط بازی برزیل و اسکاتلند بود که ناگهان زمین لرزید و دل میلیون‌ها ایرانی را لرزاند. 

به دلیل نبود زیرساخت‌های توسعه در طارم آن زمان تعداد اندکی از مردم این دیار امکان دیدن برنامه‌های تلویزیونی را داشتند و شاید اگر طارم در آن زمان شبکه توزیع برق داشت و مردم پای تلویزیون بودند، تعداد کشته‌شدگان زلزله بسیار اندک می‌شد. 

در آن ساعت زلزله‌ای به بزرگی 4/7 ریشتر شهرهای رودبار و منجیل را در استان گیلان و طارم را در استان زنجان لرزاند. زلزله‌ای که شدت آن به حدی بود که در بخش‌هایی از استان‌های آذربایجان شرقی، تهران، مرکزی، مازندران، سمنان، همدان و کردستان نیز احساس شد. 

براساس برآورد کارشناسان این زلزله ۲۰۰ میلیارد دلار خسارت به همراه داشت و بر اثر آن ۱۰۰ خانه خشتی و گلی با خاک یکسان شد یا خسارت عمده دید. متأسفانه در این حادثه ۴۰ هزار نفر کشته، ۶۰ هزار نفر زخمی و ۵۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند. 

به گفته کارشناسان، این زلزله جزو ۱۰ زلزله مرگبار جهان در ۱۰۰ سال گذشته بوده است. زلزله‌ای که علاوه بر رودبار، منجیل، لوشان و طارم در شهرهای دیگر استان گیلان اعم از رشت، آستانه اشرفیه، لاهیجان و صومعه‌سرا بیشترین خسارت را به بار آورد.