جنگ نمیشود
حشمتالله فلاحت پیشه/ رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی
در مسیر پر تنش تهران و واشنگتن که با روی کار آمدن دولت ترامپ فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر گذاشته و در روزهای اخیر با سرنگونی پهپاد آمریکایی وارد فصلی نو شده است، به 6دلیل جنگ نظامی رخ نخواهد داد. واقعیت این است که اگر مجموعه اتفاقاتی که تاکنون میان ایران و آمریکا روی داده، بین آمریکا و هر کشور دیگر روی میداد، فرجامی جز جنگ نداشت، اما درباره ایران این اتفاق رخ نداده و نخواهد داد، مصادیق و نشانههای مختلفی هم برای این تفاوت میتوان برشمرد.
1- جنگ با ایران مدیریت ناپذیر است و حتما آمریکا طرف پیروز آن نخواهد بود این جنگ-جنگ ایران و آمریکا - درصورت بروز محدود ناشدنی هم خواهد بود، به همین دلیل آمریکا حتی با رئیسجمهور غیرقابل پیشبینیاش مثل ترامپ میداند گام برداشتن به سمت جنگ با ایران اشتباه بزرگی خواهد بود که در تاریخ سیاست خارجی آمریکا ماندگار خواهد شد. اتفاقی که بامداد پنجشنبه گذشته افتاد، موید همین تحلیل است. هدفگیری پهپاد آمریکایی بهمعنای هدف گرفتن سیاستی بود که آمریکاییها از آن بهعنوان «مزیت مطلق» یا همان جنگ هوایی یاد میکردند، اما این سیاست با سلاح پدافندی که ایران 5سال پیش طراحی کرده بود شکست خورد.
2- من بر این باورم که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا از همان ابتدای روی کار آمدن، درقبال ایران دنباله رو سیاست آقای پمپئو بود، سیاست پمپئو تشدید «جنگ روانی» علیه ایران است نه «جنگ نظامی»! آمریکاییها همچنان در این مسیر گام برمیدارند، چون راهبردی برای جنگ نظامی علیه ایران ندارند. انعکاس دیدگاههای مقامات آمریکایی در رسانههای بینالمللی بعد از ساقط شدن پهپاد آمریکا موید این نظر است، چنانچه ساعتی پس از سرنگونی پهپاد آمریکایی، ترامپ دستور نقطه زنی علیه ایران را صادر کرد و بعد پشیمان شد، این نوع اطلاعرسانی و ورود به عرصه، ادامه سیاست تشدید جنگ روانی آمریکا علیه ایران بود.
3- رئیسجمهور آمریکا اگر تا قبل از سرنگونی پهپاد براساس دادههایی غیرواقعی جنگ با ایران را تحلیل میکرد الان یک داده واقعی به اسم سرنگونی پهپادش را دارد آن هم در فضایی که جامعه بینالملل بهشدت تحتتأثیر این خبر اثر پذیر شده است. باید تأکید کنم جو رسانهای بینالمللی که در اثر سرنگونی پهپاد آمریکایی شکل گرفته اصلا به سود آمریکا نیست، چرا که بهدنبال شکایت بیوقفه ایران از ورود پهپاد جاسوسی آمریکا به قلمروش هویداست که درروند کارشناسی، حق به ایران داده خواهد شد. بر همین اساس پیام ایران به جامعه بینالملل روشن است و آن چیزی نیست جز اینکه سیاستش در این مسیر دفاعی بوده است. این بخشی از واقعیت دفاع ایران است.
4- در مدت زمان گذشته بعد از سرنگونی پهپاد آمریکایی، اتاق جنگ آمریکا تاکنون 2 بار تشکیل جلسه داده است، کاش دولتمردان آمریکایی به جای اتاق جنگ اتاق، دیپلماسی تشکیل میدادند و آداب مذاکره را یاد میگرفتند، چرا که دیپلماسی دولت آمریکا به جد نیازمند تغییر است، از ابتدا دولت ترامپ سیاست اشتباهی در قبال ایران در پیش گرفت، ایران کشوری شبیه به عراق یا دیگر کشورهای منطقه نیست.
5- تنش ایجاد شده بین ایران و آمریکا، حتی بعد از سقوط پهپاد با درنظر گرفتن و طی چند مقدمه قابل مدیریت است چرا که آمریکاییها مرحله واکنش احساسی را پشت سرگذاشتهاند و اگر آمریکا اقدام دیگری میکرد ایران دست به اقدام متقابل گستردهتری میزد که مدیریت آن برای آمریکا مهیا نبود و از همین حالا شکست سنگینی را برای ترامپ در رقابتهای انتخاباتی به ارمغان میآورد، در مسیر مدیریت تنش بین ایران و آمریکا 2مقدمه باید انجام شود، مقدمه اول شکایت از خود آمریکا به سازمان ملل است، مقدمه دوم شکایت ایران از کشورهای میزبان آمریکا در منطقه مثل امارات، عربستان و بازیگری رژیم صهیونیستی با اتهام اقدامات خصمانه علیه ایران به سازمان ملل است.
براساس مجموعه شرایطی که ذکر شد ترامپ به این نتیجه رسیده که دامی برای او شکل گرفته است و براساس این نتیجه بود که موضع گیریهای ترامپ منطقیتر شد و حتی اعلام کرد که نباید وارد جنگ در منطقه غرب آسیا میشده است.براین اساس اگر ترامپ باید جنگ سالاری را ازدور میز خودش دور کند، از شکست و تحقیر زودهنگام دولتش فاصله گرفته است. ترامپ به سمت ترمیم دیپلماسی دولتش گام بردارد تا تنش ایجاد شده میان ایران و آمریکا مدیریت شود، آمریکاییها مدت زمانی است متوجه شدهاند دیگر با ایران نمیتوانند با هر زبانی سخن بگویند، ایران کشوری است که با اقدام متقابل به موقع و بجا عملا زمینه خصومت را از بین میان برده است،. موید این موضوع تغییر نگاه آمریکا به ایران بعد از سرنگونی پهپاد است که در ادبیات واکنشهای اولیه ترامپ هویدا شده است.