زنگ خطر حکیم برای دولت عراق
افزایش نارضایتیها از عملکرد دولت عادل عبدالمهدی، احزاب حامی این دولت را نسبت به بازگشت اعتراضات خیابانی نگران کرده است
خبری بد برای دولت عراق؛ در تصمیمی که بهنظر میرسد زمینهساز اقدامات مشابهی شود، جریان حکمت به ریاست عمار حکیم رسما پیوستن خود به اپوزیسیون و مخالفان پارلمانی دولت کنونی عراق را اعلام کرد؛ امری که بدون شک فشارها علیه نخستوزیر این کشور، عادل عبدالمهدی را تشدید خواهد کرد، آن هم در شرایطی که با گذشت 8ماه از آغاز بهکار دولتش همچنان در تعیین وزرای کشور، دفاع، دادگستری و آموزش و پرورش ناموفق بوده است. از سوی دیگر وضعیت خدمات عمومی دولت عراق (بهویژه در حوزههای انرژی، آب و بهداشت) نیز طی این مدت برخلاف پیشبینیهای اولیه بسیار نامطلوب بوده، امری که میتواند منجر به آغاز دور جدید اعتراضات خیابانی در این کشور شود.
سخنگوی جریان حکمت دقایقی بعد از نشست شبانه دفتر سیاسی این جریان که بیش از 2ساعت ادامه داشت گفت: پس از بررسی وضعیت عمومی کشور در ابعاد سیاسی، خدمات دولتی و همچنین دیدگاههای مردمی سرانجام تصمیمی استثنایی برای ورود جریان حکمت به مجموعه مخالفان دولت (معارضه) در پارلمان اتخاذ شد.
احتمال جدایی سایر ائتلافها از دولت
روزنامه العربی الجدید به نقل از منابعی در داخل عراق مینویسد: ورود جریان حکمت به مجموعه مخالفان آخرین اقدام از این دست نخواهد بود و پیشبینی میشود طی هفتههای آینده، ائتلاف نصر به ریاست حیدر العبادی، ائتلاف الوطنیه به ریاست ایاد علاوی و همچنین ائتلاف سائرون به ریاست مقتدی صدر نیز به مخالفان بپیوندند. این منبع تأکید کرده ائتلافهای سهگانه بهدنبال خروج از قایق عبدالمهدی پیش از غرق شدن کامل آن هستند چرا که وضعیت اجتماعی این کشور در نتیجه ناتوانی دولت به مرز انفجار رسیده است.
حسین فدعم، نماینده وابسته به جریان حکمت در پارلمان عراق در مصاحبه با شبکه الجزیره با اشاره به تصمیم این جریان برای ورود به مجموعه مخالفان گفت: بدنه دولت اسیر درگیریهای حزبی است و بهترین دلیل برای این مدعا، عدمتعیین وزرای کشور و دفاع با گذشت 8ماه از آغاز بهکار دولت است. ما نمیخواهیم هزینه اشتباهات این دولت را متحمل شویم. وی همچنین تأکید کرد: منتظر پیوستن سایر احزاب و ائتلافهای خیرخواه عراقی به مجموعه مخالفان هستیم چرا که اکثر جریانات سیاسی از عملکرد و عدمپاسخگویی دولت ناراضی هستند.
دکتر لقاء مکی، استاد علوم سیاسی دانشگاه بغداد در مقالهای در پایگاه اینترنتی شبکه الجزیره با اشاره به این تحولات نوشت: وضعیت سیاسی عراق دچار بیثباتی شده و تنشهای حزبی که انتظار میرفت با تشکیل دولت پایان مییابد هماکنون به بالاترین حد خود رسیده است. جریان حکمت افزایش چشمگیر احتمال شکست دولت عبدالمهدی را درک کرده و بر این مبنا از وی فاصله گرفته است.
پیش از این برخی نمایندگان ائتلافهای نصر و سائرون نیز نسبت به پیوستن احزابشان به مجموعه مخالفان دولت در پارلمان عراق اظهارنظر کرده بودند، اگرچه تاکنون موضعی رسمی در این زمینه از سوی نصر و سائرون اعلام نشده است.
ورود حشد شعبی و مرجعیت نجف به دایره مخالفان
دولت جدید عراق بعد از ماهها کشاکش سیاسی میان احزاب و ائتلافهای سیاسی-دینی سرانجام در تاریخ 2آبان سال گذشته با توافق همه گروهها بر سر نخستوزیری عادل عبدالمهدی تشکیل شد. اما طی ماههای اخیر تنش میان احزاب شیعه بر سر وزارت کشور و احزاب سنی بر سر وزارت دفاع تا حد زیادی عملکرد عمومی دولت را تحتتأثیر قرار داده و مانع از تحقق وعدههای نخستوزیر شدهاست. با این حال عادل عبدالمهدی تأکید کرده هیچ وزیری در دولت او تحت امر حزبش نخواهد بود و اجازه نمیدهد دولت جدید عراق به دولت صفکشیهای حزبی همچون سالهای گذشته تبدیل شود. وی در آخرین سخنرانی خود بدون اشاره به هیچ گروه یا ائتلاف خاصی، رویاروییهای حزبی را مانعی بر سر راه خدمات عمومی دولت معرفی کرده است.
تمام اینها در حالی است که دامنه انتقادات علیه دولت به دایره حامیان آن محدود نمانده و نیروهای رقیب دولت و حتی مرجعیت نجف نیز علنا علیه عملکرد عادل عبدالمهدی موضعگیری کردهاند؛ امری که نشان از جدیت تهدیدهای پیش روی دولت طی ماههای آینده دارد. در این زمینه، فالح الفیاض، رئیس سازمان حشد شعبی و گزینه مورد نظر ائتلاف سازندگی برای وزارت کشور در اظهارنظری بیسابقه با اشاره بهاحتمال برکناری دولت گفت: ما این دولت را ساختهایم و در نهایت قادر به برکناری آن هستیم.
از سوی دیگر، آیتالله سیستانی، مرجعیت شیعیان نجف نیز در هفته گذشته برای نخستین بار در پیامی که در نمازجمعه قرائت شد به تندی از عملکرد دولت انتقاد کرده و گفت: دولت از فرصت ماههای گذشته برای مقابله با فساد گسترده در بدنه اداری عراق استفاده نکرده است.
با توجه به آمادگی سایر ائتلافها برای خروج از دایره حامیان عادل عبدالمهدی، بهنظر میرسد نخستوزیر عراق، تابستان داغی را در پیش رو دارد؛ تابستانی که ممکن است شاهد آخرین روزهای دولت تازه تاسیس عراق باشد.