فشار قیمتگذاری، خودروسازان را زیانده کرد
تازهترین گزارش رسمی شرکتهای خودروسازی به بورس تهران نشان میدهد سونامی نرخ ارز، افزایش قیمت مواد و قطعات در کنار اصرار دولت بر قیمتگذاری به پیشفروش با قیمت قطعی، خودروسازان داخلی را برای نخستینبار در 5سال گذشته وارد فاز زیان کرده است.
بهگزارش همشهری، ایرانخودرو بهعنوان نخستین خودروساز بزرگ فعال در بورس آمار عملکرد سال گذشته خود را در آستانه برگزاری مجمع عمومی صاحبان سهام، منتشر کرد.
این آمار نشان میدهد شرکت ایرانخودرو برای نخستینبار در 5سال گذشته، در سال مالی97، زیان شناسایی کرده است. هنوز گزارش عملکرد تلفیقی گروه ایرانخودرو منتشر نشده و اطلاعات در دسترس فقط به عملکرد شرکت مادر مربوط است.
ایرانخودرو دستکم 80شرکت زیرمجموعه خود دارد که طبق ضوابط بورس باید آمار عملکرد آنها نیز در ترازنامه تلفیقی گروه ایرانخودرو نمایش داده شود.
پایان 5سال مقاومت
بررسی عملکرد شرکت ایرانخودرو (بهجز زیرمجموعهها) نشان میدهد این شرکت در طول سالهای مالی ۹۳ تا ۹۶ هیچگاه زیانی در تراز مالی خود شناسایی نکرده و حتی در این دوره، شرکت مادر همواره در ترازنامهاش سود قبل از کسر مالیات ثبت کرده بود. طبق آمارهای رسمی خود شرکت مادر، از سال ۹۳ تا ۹۶ سود عملیاتی داشته، با این شرایط سیاستگذاریهای خودرو در سال۹۷ موجب شده بار دیگر تراز مالی بزرگترین خودروساز ایران، منفی شود و این شرکت برای نخستینبار در 5سال گذشته، زیان عملیاتی شناسایی کند.
طبق آمارهای رسمی، ایرانخودرو در سال۹۲ معادل ۳۳۹میلیارد تومان زیان را درحسابهایش به ثبت رساند، اما در روندی معکوس و رو به بهبود در طول سالهای ۹۳ تا ۹۶ با وجود تورم بالا و افزایش هزینهها توانسته بود از طریق مدیریت هزینهها، سود شناسایی کند. ایرانخودرو در این دوره ۳هزار میلیارد تومان از هزینههایش را کاهش داده بود.
دستهبندی هزینهها
بررسی قیمت تمامشده تولید و هزینههای ایرانخودرو نشان میدهد این هزینهها را میتوان در 3دسته از محصولات ایرانخودرو تقسیمبندی کرد؛ دسته اول به پرتقاضاترین محصولات شرکت ایرانخودرو، یعنی سمند و گروه پژوه مربوط است.
با توجه به نرخ تورم بخش صنعت، قیمت مواداولیه و قطعات این دسته تا 170درصد افزایش یافته اما قیمت فروش این محصولات با توجه به الزامات شورای رقابت فقط 7.8درصد افزایش یافته که این موضوع به زیان ایرانخودرو تمامشده است.
دسته دوم محصولات دانگفنگ است که قیمت تمامشده تولید آن تا 196درصد افزایش یافته، اما قیمت فروش این نوع خودرو، متناسب با این مقدار رشد هزینه، افزایش پیدا نکرده است. دسته سوم از محصولات، مانند هایما و سوزوکی، شامل محصولاتی است که به روش سیکیدی تولید میشود. قیمت تمامشده تولید این محصولات تا 230درصد افزایش یافته اما به دستور وزیر صنعت قیمت فروش این محصولات فقط 9درصد رشد کرده است.
هرچند هنوز سایر خودروسازان بزرگ اطلاعات مالی خود را شفاف نکردهاند، اما انتظار میرود با توجه به شرایط محیطی حاکم بر صنعت خودرو، اوضاع آنها نیز به همین منوال باشد.
تحلیل دلایل زیان صنعت خودرو
احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان در اینباره میگوید: سال گذشته وزارت صنعت تکلیف کرد خودروسازان تولیدات خود را تا پایان دیماه با همان قیمتهای قبل به مشتریان بفروشند؛ موضوعی که زیان زیادی به اندازه ۱۰هزار میلیارد تومان به هر یک از این دو خودروساز وارد کرد. او افزود: برای مثال، سازمان حمایت قیمت تمامشده پراید را ۳۹میلیون تومان اعلام کرده بود، اما با دستور وزارت صنعت ۲۲میلیون تومان به فروش رفت و زیان ۱۷میلیون تومانی در هر خودروی پراید به سایپا وارد کرد، این مسئله در نهایت سبب شد تا خودروسازان نتوانند طلب قطعهسازان را پرداخت کنند.نعمتبخش تأکید کرد: دولت نباید با اتخاذ تصمیماتی مثل فروش خودرو به مشتریان با قیمتهای قبلی، زمینه زیان خودروسازان بهعنوان شرکتهای سهامی عام را فراهم کند، زیرا مردم نیز در این شرکتها سهم دارند و متضرر میشوند. نعمتبخش با بیان اینکه امروز خودروسازان ۲۰هزار میلیارد تومان به قطعهسازان بدهکارند، گفت: براساس قانون پنجم توسعه اگر دولت قیمت کالایی را از قیمت واقعی آن کمتر تکلیف کند، موظف به پرداخت کمک زیان به کارخانه تولیدکننده است. بر این اساس مقرر شد ۱۵هزار میلیارد تومان تسهیلات ریالی و ۸۴۴میلیون یورو تسهیلات ارزی بهخودروسازان داده شود که تاکنون فقط 4هزار میلیارد تومان بخش ریالی آن در اسفندماه گذشته محقق شده است.