روزهای طوفانی خلیج‌فارس

«جنگ» کلیدواژه تحلیل‌ها و گزارش‌ها درباره حوادث روز پنجشنبه در منطقه بود.
برخی آن را گزینه‌ای ناممکن به شمار آورده و از صحنه‌سازی‌ بزرگ برای آغاز مذاکرات جدید سخن می‌گویند؛ در مقابل اما برخی دیگر تأکید دارند منطقه عملا مدتی است که وارد جنگ شده و از تبعات آن برای بازیگران خاورمیانه می‌گویند. در این میان همگی بر یک واقعیت اجماع دارند؛ نبود شفافیت در اطلاعات مرتبط با حوادث خلیج‌فارس؛ شفافیتی که می‌تواند نقطه پایانی بر تمام اختلاف‌نظرها و تفسیرهای متفاوت از این حوادث باشد.
به این ترتیب یک روز طوفانی دیگر برای خلیج‌فارس گذشت؛ آن هم در هفته‌ها و ماه‌هایی که بحران بر سرتاسر منطقه خاورمیانه سایه انداخته است. زمانی که همه نگاه‌ها متوجه سفر سیاسی نخست‌وزیر ژاپن به تهران بود، اخبار 2 حادثه امنیتی در خلیج‌فارس و دریای عمان بار دیگر خبر اول تمام رسانه‌های جهان و منطقه را به‌خود اختصاص داد؛ حمله نیروهای ناشناس به 2 نفتکش در دریای عمان و از سرگیری حملات انصارالله به فرودگاه ابها در مرزهای جنوبی عربستان سعودی. رسانه‌ها و مقامات آمریکا (از جمله مایک پمپئو) به صراحت از نقش ایران در حادثه نفتکش‌ها سخن می‌گویند و سعودی‌ها هم ایران را عامل اصلی حمله به فرودگاه‌های خود معرفی می‌کنند. با این حال هیچ خبری از اجماع جهانی بر سر نظرات دولت آمریکا و عربستان نیست، تا جایی که حتی جلسه روز گذشته شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی حوادث خلیج فارس و دریای عمان بدون نتیجه خاتمه یافت. در این میان، تفسیر حوادث روز پنجشنبه از دیدگاه تحلیلگران و روزنامه‌نگاران عرب‌زبان می‌تواند در مشاهده زوایای پنهان حوادث این روزهای خلیج‌فارس مفید باشد.




یاسر ابوهلاله
مدیر سابق شبکه الجزیره

تحولات محدود به جنگ نفتکش‌ها نمی‌ماند و منطقه عملا وارد جنگ شده است. عواقب تشدید بحران نظامی در خاورمیانه سرتاسر منطقه، از خلیج‌فارس گرفته تا لبنان، عراق، سوریه، افغانستان و... را به آتش خواهد کشید. در این میان ولیعهد سعودی تنها کسی است که تبعات واقعی بحران نظامی در خلیج‌فارس را درک نکرده است.




عبدالله
استاد علوم سیاسی دانشگاه امارات

نخست‌وزیر ژاپن، ایران را با 2کشتی آسیب‌دیده ترک کرد، گویی 2 سیلی محکم خورده باشد! این نتیجه اشتباه وی در سفر به ایران است.




ابراهیم عرب
خبرنگار لبنانی شبکه الجزیره

به خوبی بهانه‌های جنگ‌های افغانستان و عراق و مداخله نظامی در سوریه را به یاد دارم؛ بهانه‌هایی واهی که بی‌اساس بودن تمامی آنها با گذر زمان اثبات شد. امروز همان روند در رابطه با ایران تکرار می‌شود. به‌دنبال بهانه‌ای هستند که قدرت بسیج کردن جامعه جهانی علیه این کشور را داشته باشد.




عبدالله الشایجی
استاد علوم سیاسی دانشگاه کویت

همانطور که پیش‌بینی می‌شد قیمت نفت برنت بعد از  حادثه دریای عمان 4درصد افزایش یافت. ایجاد خطر در آبراه‌های بین‌المللی دیگر تنها کشورهای صادرکننده نفت را تهدید نمی‌کند بلکه تمام اقتصاد جهانی را هدف قرار داده است. با این حال همچنان واکنش‌های جهانی به این تهدید بسیار ضعیف است.




محمود رفعت
نویسنده و حقوقدان مصری
حادثه دریای عمان و واکنش عجیب آمریکا نشان داد تهران و واشنگتن به قواعد بازی دست یافته‌اند؛ به این ترتیب که زمین بازی سرزمین‌های عربی است و ثروت (و شاید حتی خون) شهروندان عرب هم سوخت بازی. پمپئو هرگز توهمات سعودی‌ها و امارات برای حمله به ایران را عملی نخواهد کرد.




عبدالرحمن راشد
مدیر مؤسسه رسانه‌‎ای العربیه

ایران بعد از حادثه نفتکش‌ها در دریای عمان، کشورهای منطقه را به مذاکره دعوت کرده است. شاه‌بیت ماجرا دقیقا همین است؛ مذاکره!




عبدالله النفیسی
متفکر اسلام‌گرای کویتی

به باور من جنگ به نفع ایران است، چرا که صف‌کشی‌های منطقه‌ای در نتیجه مقابله نظامی این کشور با اسرائیل به کلی در جهت منافع تهران تغییر خواهد کرد. بر این اساس محتمل‌ترین گزینه، ادامه شرایط فعلی (فشار اقتصادی با تحریم) بدون ورود به رویارویی نظامی با ایران است.




عبدالباری عطوان
سردبیر روزنامه رأی‌الیوم


اگر جنگ در خاورمیانه آغاز نشده، پس حمله به 6نفتکش غول‌پیکر در کمتر از یک‌ماه در خلیج عمان را با چه عنوان باید تفسیر کرد؟ رسیدن موشک‌ها و پهپادهای انصارالله به عمق خاک سعودی و حوادث خلیج عمان نشان‌دهنده انقلابی بزرگ در توازن قوا در خاورمیانه است.




حمد بن جاسم
وزیر خارجه سابق قطر

حادثه نفتکش‌ها در دریای عمان بار دیگر ثابت کرد تا چه اندازه به بازخوانی مواضع و سیاست‌های خود در فضایی آرام و عمیق نیازمندیم. بدون شک هیچ‌کس در داخل منظومه شورای همکاری خلیج‌فارس خواهان به آتش کشیدن منطقه نیست.





وجد وقفی
مدیر دفتر شبکه الجزیره در واشنگتن
جالب است! حادثه حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان تنها به فاصله 24ساعت بعد از انتقاد نمایندگان کنگره از ترامپ برای اعلام وضعیت اضطراری رخ داده است. دولت ترامپ از ظرفیت‌های قانونی وضعیت اضطراری، برای فروش سلاح به عربستان و امارات استفاده می‌کند.