مستأجران در حاشیه

رشد قیمت مسکن و سطح تورم از یک‌سو و کمبود واحد مسکونی اجاره‌ای متناسب با تمکن دهک‌های متوسط و پایین زاهدان از سوی دیگر باعث شده قیمت مسکن اجاره‌ای در این شهر روند صعودی به خود بگیرد. 

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، شاید یکی از پرحاشیه‌ترین بازارها در این روزها، بازار مسکن باشد. قصه پرماجرایی که با قیمت‌های نجومی و سر به فلک کشیده فضا را برای قشر متوسط و ضعیف جامعه هر روز تنگ‌تر از قبل می‌کند. 
این بازار هیچ‌گاه وضعیت عادی نداشته و این روز‌ها با بالا رفتن قیمت قیمت اجاره مسکن به شدت سیر صعودی پیدا کرده و برای اجاره‌نشین‌ها مشکل‌ساز شده است. 

هزینه سنگین مسکن باعث شده این روز‌ها کمتر کسی به فکر خرید خانه باشد؛ زیرا با وجود درآمد کم و قیمت‌های بالا دیگر مردم توان خرید مسکن را ندارند. 

این هزینه تأثیر زیادی بر زندگی خانواده‌های مستأجر دارد؛ زیرا مجبورند سهم بیشتری از درآمد خود را برای اجاره‌بها اختصاص دهند که همین امر باعث شده بسیاری از مستأجران امید صاحبخانه شدن را از دست بدهند. 
افزایش قیمت مسکن یکی از مهم‌ترین علت‌های افزایش تعداد شهروندان زیر خط فقر در کلانشهر‌هاست که در این مورد طبقات ضعیف‌تر بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند و درصد بیشتری به زیر خط فقر کشیده می‌شوند. 
در پی افزایش اجاره‌بها مستأجران به خانه‌‌به‌دوشانی تبدیل شده‌اند که هر سال با اتمام قرارداد و افزایش اجاره چاره‌ای جز کوچ کردن به خانه‌های کوچک‌تر و حاشیه‌ای ندارند. 

برای کسانی که توان خرید منزل شخصی را ندارند اجاره‌نشینی به یک کابوس تبدیل شده و هرچه به ماه‌های پایان قرارداد نزدیک‌تر می‌شوند این کابوس وحشتناک‌تر نیز می‌شود. 
تسهیلات خرید مسکن هم دیگر کارساز نیست، زیرا بانک‌ها با سود‌های بالا و وثیقه‌های سنگین این وام‌ها را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند که بازپرداخت آن‌ها با افزایش هزینه‌های زندگی بسیار مشکل شده است. 

گرانی مسکن و هزینه سنگین زندگی در استانی مانند سیستان و بلوچستان که جزو استان‌های محروم به شمار می‌رود، مردم را دچار مشکلات فراوانی کرده به گونه‌ای که برای پرداخت اجاره مسکن، خانواده‌ها باید از بسیاری خواسته‌های خود و فرزندانشان بگذرند تا بتوانند در آخر ماه اجاره‌بها را پرداخت کنند. 

به دلیل بالا بودن اجاره مسکن در زاهدان حاشیه‌نشینی در این شهر روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود که قطعاً این امر خطرها و آسیب‌های اجتماعی زیادی را نیز در پی خواهد داشت. 


درد دل اجاره‌نشین‌ها از وضعیت آشفته مسکن 

یکی از اجاره‌نشین‌های زاهدانی گفت: ۲۵ سال است مستأجرم و با وجود 4 فرزند هنوز نتوانسته‌ام اقدامی برای خرید خانه انجام دهم. 

وی که خود را «محمود مقیمی» معرفی کرد، افزود: با دنیایی مشکل و قرض توانستم خانه‌ای با ۷۰ میلیون تومان پول پیش و اجاره ماهانه یک میلیون تومان تهیه کنم که با این وضعیت گرانی و تورم کم‌کم به فکر چادر زدن افتاده‌ام. 
وی افزود: برای دریافت تسهیلات جدید مسکن نیز یک بار مراجعه کردم که با وجود سود بالا و وثیقه‌های سنگین قید خرید خانه را زدم. 

مستأجر دیگری که خود را «حمید ریگی» معرفی کرد، گفت: سال ۸۵ ازدواج کردم و از همان ابتدا اجاره‌نشین بودم و در حال حاضر با وجود 3 فرزند و قیمت‌های بالای مسکن با مشکلات زیادی رو‌به‌رو شده‌ام. 
وی افزود: بعد از چندین ماه گشتن به دنبال خانه به زور توانستم منزلی با اجاره ماهانه یک و نیم میلیون تومان پیدا کنم که با توجه به هزینه‌های بالای زندگی فشار زیادی را به خانواده‌ام تحمیل کرده است. 

مستأجر دیگری گفت: 4 سال است اجاره‌نشینم و بعد از مدت زیادی جست‌وجو خانه‌ای با مبلغ ماهانه ۸۰۰ هزار تومان اجاره کردم که آن هم بعد از اتمام یک ساله قرارداد صاحبخانه به یک باره مبلغ اجاره را به یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش داد و وقتی مخالفت کردم به راحتی گفت اگر این شرایط را دوست ندارید خانه را تخلیه کنید. 

 «سمیه موسوی» افزود: هیچ نظارتی بر بازار مسکن وجود ندارد در حالی که لازم است این بازار نیز مانند سایر بازار‌ها تحت کنترل قرار گیرد تا سوداگری در آن به حداقل برسد. 


افزایش اجاره از سال پیش تاکنون 

یکی از بنگاه‌داران زاهدانی که از این وضعیت آشفته بازار مسکن گلایه‌مند بود، گفت: اجاره مسکن از پارسال تاکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد رشد کرده است. 
 «مهدی خواجه» افزود: این روز‌ها نظارت خاصی بر این بازار صورت نمی‌گیرد و مالکان خود اجاره‌های نجومی و غیرقانونی را تعیین می‌کنند. 

وی افزود: بهای اجاره خانه با توجه به شرایط کنونی و رکود بازار افزایش یافته و این در حالی است که تمایل صاحبخانه‌ها به دریافت رهن کامل به شدت کاهش یافته است و دلیل دریافت ودیعه‌ای که به عنوان پول پیش دریافت می‌شود را عدم اعتماد به مستأجر یا نیاز مالی عنوان می‌کنند.

 این مدیر معاملات ملکی ادامه داد: این مبالغ بالا در حالی اعمال می‌شود که قیمت اجاره و فروش مسکن نسبت به متراژ خانه و امکانات بسیار بیشتر است. 
خواجه در خصوص اقدامات دولت در زمینه بازار مسکن نیز گفت: تسهیلاتی که دولت برای رونق بازار مسکن پرداخت می‌کند تأثیر زیادی برای خروج این بازار از رکود نداشته است. 


افزایش ۵۰ تا 100درصدی قیمت مسکن 

رئیس اتحادیه املاک زاهدان گفت: با توجه به این‌که تورم در کشور هر سال رو به افزایش است، اجاره‌بها نیز یکی از مواردی است که با افزایش سالانه مواجه می‌شود. 
 «محمدرضا رخشانی» افزود: قیمت مسکن در مناطق مختلف زاهدان بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد داشته است که اجاره‌بها نیز به همان نسبت افزایش بیشتری در مقایسه با سال‌های قبل پیدا کرده و یکی از دلایل این امر میزان عرضه و تقاضاست. 

وی ادامه داد: تقاضا برای اجاره مسکن در ماه‌های شهریور و مهر بسیار بیشتر از ماه‌های دیگر سال است و همین امر باعث می‌شود در مدت کوتاهی بیشترین افزایش قیمت را داشته باشیم. 
رخشانی با اشاره به افزایش قیمت ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی مصالح ساختمانی گفت: زمانی که تورم بالا می‌رود ساخت و ساز‌ها کاهش می‌یابد و یکی از دلایل افزایش اجاره نیز همین موضوع است، زیرا با کاهش ساخت‌و‌ساز قیمت ساختمان افزایش می‌یابد. 

رئیس اتحادیه املاک زاهدان یکی از مواردی را که نقش بسزایی در کاهش اجاره‌بها داشته مسکن مهر و تعاونی‌های دولتی عنوان کرد و گفت: وقتی دولت عرضه را زیاد کند قیمت کاهش می‌یابد و طرح مهر یکی از بهترین طرح‌ها جهت افزایش عرضه مسکن بود، اما این طرح به دلیل ساخت‌و‌ساز غیرتخصصی و نداشتن زیربنا مشکلات بسیار زیادی برای دولت و مردم به وجود آورد که تا سال‌های آینده نیز دامن‌گیر مردم خواهد بود. 
وی با بیان این‌که در زاهدان تعداد خانه‌ها به نسبت جمعیت زیاد است، افزود: طرح مهر جواب‌گوی مردم این شهر بود، اما ۵۰ درصد آن توسط کسانی خریده شده که در این شهر ساکن نیستند و فقط به دلیل سفر‌های کوتاه‌مدت این خانه‌ها را خریده‌اند.


خانه‌های خالی 

رئیس اتحادیه املاک زاهدان با بیان این‌که ۳۰ تا ۴۰ درصد منازل زاهدان اضافه و خالی از سکنه است، افزود: با توجه به تورم اجاره مسکن، تاکنون اکثر افرادی که در مناطق بالای شهر سکونت داشتند به مناطق درجه ۲ و کسانی که در مناطق درجه ۲ ساکن بودند به مناطق حاشیه شهر مهاجرت کردند و بعضی از خانواده‌ها نیز به دلیل نبود خانه‌ای مناسب برای اجاره به صورت مشترک زندگی می‌کنند. 

«محمدرضا رخشانی» افزود: مسکن با توجه به ارزش افزوده‌ای که دارد تنها وسیله‌ای است که می‌توان بدون هیچ دغدغه‌ای در آن سرمایه‌گذاری کرد و امنیت داشت. به همین دلیل اکثر افرادی که در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند نیازمند نیستند بلکه افرادی هستند که می‌خواهند ارزش افزوده ملک داشته باشند. در همین زمینه ممکن است فردی در 5 شهر 5 خانه خالی داشته باشد فقط به این دلیل که ممکن است ۱۰ روز برای تفریح به آن‌جا برود. این در حالی است که ممکن است یک زوج جوان به دلیل نداشتن خانه‌ای مناسب به حاشیه شهر یا روستا‌ها عزیمت کنند. 

رئیس اتحادیه املاک زاهدان با بیان این‌که بالا رفتن قیمت مسکن هیچ‌گونه ارتباطی به بنگاه‌های املاک ندارد، اظهار کرد: اگر دولت طرحی را برای تعدیل و تصویب اجاره ارائه دهد و کل نیاز مردم را بر اساس تحقیقات و بررسی‌ها بسنجد و بعد زیربنا و بستر را برای ساخت مسکن فراهم کند، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.