سلمان زند/ روزنامه نگار
در مناطق زلزلهزده کرمانشاه، مشکل فراوان است. برف و باران این روزها و سرمای این شبها غیر از سختی زندگی زلزلهزدگان، دشواریهای پر تعداد دیگری را هم بر آفتاب افکنده که مهمترین آن اشتباه مسئولان در مدیریت مشکلات مناطق زلزلهزده است. مشکل مدیریت و اجرا که روزهای اول پررنگتر بود، کمتر شده، اما پس از 80 روز همچنان برجاست. ضعف مدیریت بهویژه در توزیع کانکس موجب شده است همچنان مردم منطقه در رنج و سختی به سر برند و ناراضی باشند.
طرح اولیه این بود که اگر کسی کانکس خواست، به او بدهند و اگر نخواست بتواند پول آن را بگیرد. اگر هم خیریهای به برخی کانکس داد، حساب آنها جداست و میتوانند باز هم پول را از دولت بگیرند. ظاهر طرح خوب بود. مردم قدرت انتخاب داشتند و به هر حال زلزلهزدگان میتوانستند با این انتخاب چند ماه را تحمل کنند، پول بگیرند و به زخمی بزنند. هوای زمستان این سالها هم همواره گرم بود و چون سرپل ذهاب منطقهای گرمسیری است، میشد امیدوار بود زمستان سختی پیش رو نباشد.
ناگهان اما، بارش آغاز شد و همه چیز به هم ریخت. برف و باران منطقه را فرا گرفت و شبهای سرد نوزادان، سالمندان و ضعیفان بیخانمان را بیمار کرد. مسئولان هم برای چنین رویکرد محتملی، چاره نیندیشیده بودند و باز غافلگیر شدند. تغییر آب و هوا، اشتباه در نحوه توزیع کانکسها را نمایانتر کرد. برخی از مردم هنوز نه کانکس گرفتهاند، نه پول. برخی هم پول آن را گرفتهاند. استاندار گفت؛ برخی پول کانکس را گرفتهاند، اما در چادر عکس منتشر میکنند و میگویند کانکس ندارند. با این حال، «هوشنگ بازوند» حساب این گروه را از مردم نجیب و صبور منطقه جدا کرد.
مشکل اما، همین جاست. این تصمیم که از ابتدا انتقادهایی به آن وارد میشد، اشتباه است. وضع به این گونه است که برخی اکنون هم از خیریهها کانکس گرفتهاند، هم در عوض کانکس، از دولت مبلغی دریافت کردهاند، اما برخی خانوادهها که خانمی باردار، نوزاد زن یا مرد کهنسال دارند و دستشان به جایی نمیرسد، هنوز در چادر به سر میبرند. شاید بهتر بود وقتی خانوادههای مستاجر برای دریافت کانکس با مشکل روبهرو شدند و نتوانستند به طور مستقل و بدون واسطه صاحبخانه، کانکس بگیرند، نحوه اجرای طرح تغییر میکرد. بهتر بود از همان ابتدا به همه خانوادهها کانکس داده میشد و پس از آن که واحدشان بازسازی شد، آن را پس میگرفتند.
مدیران بحران اگر از ابتدا به همه کانکس میدادند و بعد پس میگرفتند، به یقین هم انتقادها کمتر بود، هم انباری پر از کانکس برای حوادث احتمالی آینده داشتند و هم مردم این همه رنج نمیبردند. حالا هم کسی را متهم نکنید. لطفا به همه کانکس بدهید. حتی اگر برخی محق نباشند. باور کنید این بهتر است تا آن که برخی مردم بیخانمان شده رنج مضاعف ببرند.