تدابیر گره‌گشا برای ترافیک البرز

استان البرز به وسعت 5800 کیلومتر و حدود 3 میلیون نفر جمعیت یکی از پرترافیک‌ترین مناطق کشور به شمار می‌رود که با وجود مشکلات مالی در این سال‌ها دولت برای گشودن گره‌های ترافیکی این استان کمر همت بسته است. به گزارش ایرنا، این استان در مسیر ۱۴ استان کشور قرار دارد و پیک ترافیک مسیرهای مواصلاتی، البرز را در شمار پرتردد‌ترین استان‌های کشور قرار داده است که بر اساس آمار ثبت‌شده توسط ۴۴ دستگاه شمارشگر هوشمند، سال ۹۷ در تمام محورهای مواصلاتی این استان ۵۸۴ میلیون و ۸۱۴ هزارو ۴۱۷ تردد به ثبت رسید.

متوسط تردد ساعتی وسایل نقلیه طی این مدت در استان البرز 1517 مورد و در کشور ۳۶۵ مورد ثبت شده که نشان‌دهنده تردد چهاربرابری خودرو‌ها در محورهای مواصلاتی البرز نسبت به دیگر محورهای کشور است.
بر این اساس می‌توان گفت که البرز شاهراهی است که در ایام تعطیلات نوروزی و فصول گردشگری سال بیشتر مواقع تردد در راه‌های ارتباطی آن نفسگیر می‌شود.

با این حال اگرچه بخش بیشتری از ترددهای گردشگری در نوروز انجام می‌شود اما ترافیک بین ۲ کلان‌شهر تهران و کرج در طول سال تمامی ندارد و سفرهای تفریحی مزید بر علت می‌شود.


راه‌های پر تردد البرز

بررسی سفرهای نوروزی هر سال نشان می‌دهد که به طور متوسط حدود ۲۵ تا ۳۵ میلیون تردد خودرویی در جاده‌های البرز صورت می‌گیرد که اگر فرض کنیم به طور متوسط هر خودرو ۲ سرنشین داشته باشد، یعنی حدود ۵۰ میلیون نفر در ایام نوروز از راه‌های البرز تردد کرده که این تعداد بیش از ۶۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد.

با این اوصاف البرز، استانی است که بیش از دیگر مناطق کشور در مسیر گردشگری قرار دارد و طبق آمار ۱۸ درصد ترافیک ایران را به خود اختصاص داده، لیکن به تناسب این وضعیت نیازهای ارتباطی آن تامین نشده است. سرریز شدن جمعیت تهران به همسایه غربی خود سبب شد تا کرج ۵۰ هزار نفری دهه ۴۰ به کلان‌شهر یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفری تبدیل شود.

وجود 1450 کیلومتر آزادراه، بزرگراه، راه اصلی و راه فرعی که نیم درصد راه‌های کشور را تشکیل می‌دهد اگر چه در یک استان کم‌وسعت مانند البرز ممکن است مناسب به نظر برسد، اما موقعیت جغرافیایی و ترددهای فراوان، گاهی این ضرورت را به وجود می‌آورد که بخش زیادی از وسعت 5800 کیلومتر مربعی البرز باید به جاده اختصاص یابد.

مشکلات فراوان ترافیکی در استان البرز بارها سبب شده تا مسئولان کشوری و استانی برای چاره‌جویی در این زمینه نشست‌های استانی و کشوری برگزار کنند.
اکنون برای گشایش گره ترافیکی استان البرز چندین پروژه بزرگ راه‌سازی از جمله آزادراه تهران – شمال، آزادراه آبیک – چرمشهر، بزرگراه شهید همت و بزرگراه شمالی و جنوبی کرج در دست اقدام است که بخشی از آنها در حال تکمیل است.


آزادراه آبیک - چرمشهر

آزادراه آبیک - چرمشهر یکی از پروژه‌های در دست اقدام است که ۱۵۸ کیلومتر مسافت دارد که شهر آبیک در استان قزوین را به چرمشهر در شرق استان تهران متصل می‌کند. این آزادراه در مسیر خود به آزادراه‌های کرج - قزوین، تهران - ساوه، تهران - قم و قم - گرمسار متصل می‌شود. ساخت این آزادراه در یکم تیرماه سال 94 با مشارکت ۳۰ درصدی دولت و ۷۰ درصدی بخش خصوصی آغاز شده و از استان‌های قزوین، البرز، مرکزی و تهران عبور می‌کند.

هزینه ساخت این پروژه ۲۴ هزار میلیارد ریال پیش‌بینی شده و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) در این پروژه ضمن سرمایه‌گذاری ۷۰ درصدی، طراحی، ساخت و بهره‌برداری از پروژه را بر عهده دارد. به گفته «عزیزاله شهبازی» استاندار البرز، آزادراه آبیک - چرمشهر در 4 قطعه در دست ساخت قرار گرفته که در مجموع ۴۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. وی بیان کرد: در حوزه جغرافیایی استان البرز ۹۰‌درصد ساخت این پروژه به اتمام رسیده است.



۲ بزرگراه شمالی و جنوبی

همچنین ۲ بزرگراه شمالی و جنوبی در امتداد بزرگراه شهید همت از دیگر پروژه‌هایی است که برای گشایش گره ترافیکی در استان البرز در دست ساخت قرار گرفته است. احداث بزرگراه شمالی به طول حدود ۱۹ کیلومتر حدود 3 سال پیش آغاز شد و اکنون نیز حدود۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. بزرگراه جنوبی کرج از دیگر پروژه‌هایی است که با مشارکت اداره کل راه و شهرسازی البرز و شهرداری کرج قرار است مراحل اجرایی آن انجام شود.

بزرگراه شهید همت که حدود ۶ سال است در 5‌کیلومتری شرق کرج ناتمام مانده یکی از علل افزایش ترافیک در ورودی شرقی این کلان‌شهر شناخته شده و صبحگاهان و عصرها ترافیک چند کیلومتری در این محدوده به وجود می‌آید.
این بزرگراه که به جاده کرج - چالوس و بزرگراه شمالی کرج متصل می‌شود، در این ماه‌ها با اهتمام ویژه دولت مراحل تکمیلی خود را می‌گذراند و قرار است تا تیر ماه امسال تمام قطعات آن زیر بار ترافیک برود.


آزادراه تهران - شمال

آزادراه تهران - شمال به طول ۱۲۱ کیلومتر دارای ۱۸۰ رشته تونل در مجموع به طول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر است و بلندترین آنها تونل‌های بلند تالون و البرز به ترتیب به طول تقریبی 4900 متر و 6400 متر (در هر باند) است.
تعداد پل‌های بزرگ (در باند رفت و برگشت) در مجموع ۹۵ دستگاه پل و طول کل آن حدود ۱۳ کیلومتر است.

این آزادراه در 4 قطعه در دست ساخت است که قطعه یک آن از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید همت شروع می‌شود و با عبور از مناطق کن، سولقان، امامزاده عقیل، تونل تالون و دره لانیز به سه‌راهی شهرستانک می‌رسد. قطعه نخست این آزادراه ۳۲ کیلومتر بوده و تکمیل آن در اولویت است که با احداث آن مسیر کنونی تهران- چالوس حدود ۶۰ کیلومتر کوتاه می‌شود.
قطعه دوم آزادراه تهران - شمال به طول ۲۲ کیلومتر حدفاصل دو آب شهرستانک - پل زنگوله دارای ۴۵ تونل به طول ۳۳ کیلومتر و ۹۰۰ متر است و برای آماده‌سازی این قطعه باید ۲۸ پل بزرگ در این مسیر ساخته شود و طول پل‌های این قطعه ۲ کیلومتر و ۹۰۰ متر خواهد بود.

قطعه سوم آزادراه تهران - شمال حد فاصل پل زنگوله – سه‌راهی دشت نظیر، به طول تقریبی ۴۷ کیلومتر است. این مسیر دارای ۲ خط رفت و 2 خط برگشت بوده و دارای ۹۲ تونل رفت و برگشت به طول ۳۳ کیلومتر و ۵۰۰ متر و ۳۸ پل است.
قطعه چهارم این آزادراه حدفاصل سه‌راهی دشت نظیر - چالوس به طول حدود ۲۰ کیلومتر است که به صورت ۲ خط رفت و ۲ خط برگشت بوده و در قسمت‌های بلند آن یک خط کندرو نیز وجود دارد که تابستان ۹۴ زیر بار ترافیک رفته است.
احداث این آزادراه نقش بسزایی در کاهش بار ترافیکی استان البرز دارد و موجب می‌شود تا بخش عمده ترافیک شمال از این مسیر انجام شود.

وزیر راه وشهرسازی اواخر سال گذشته در بازدید از این آزادراه گفت: امیدواریم عملیات اجرایی اتمام قطعه یک آزادراه تهران- شمال بدون وقفه ادامه پیدا کند تا ما شاهد تردد در این قطعه تا تابستان سال ۹۸ باشیم.
«محمد اسلامی» با اشاره به پیشرفت ۲۶ درصدی پروژه قطعه ۲ آزادراه تهران- شمال نیز اظهار داشت: پیش‌بینی می‌شود هزینه تکمیل مناطق ۲ و 3 این آزادراه حدود ۱۰۰ هزار میلیارد ریال باشد و دولت و بنیاد مستضعفان با سهم ۵۰ درصدی هر کدام به دنبال تامین منابع مورد نیاز برای تکمیل آزادراه تهران- شمال در این مناطق هستند.

وی با بیان این‌که همکاری دولت و بنیاد مستضعفان در اتمام عملیات منطقه یک بسیار موثر بوده است گفت: پیشرفت فیزیکی قطعه یک آزادراه تهران- شمال به ۹۴ درصد رسیده و ساخت این آزادراه از مفاخر مهندسی کشور است.
وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: ساخت قطعه ۲ و 3 آزادراه تهران- شمال، 4 یا 5 سال طول خواهد کشید و در صورتی که بتوانیم منابع مالی مورد نیاز را تامین کنیم تکمیل این قطعات نیز به‌سرعت ادامه خواهد داشت.

اسلامی افزود: طول قطعه یک آزادراه تهران- شمال ۳۲ کیلومتر است، اما ۶۰ کیلومتر مسیر تهران تا شهرستانک نسبت به جاده قدیمی چالوس کوتاه می‌شود و مسیر دوساعته به ۲۰ دقیقه کاهش پیدا می‌کند و این مسیر در مصرف سوخت و وقت مردم بسیار صرفه خواهد داشت.


اختصاص اعتبار

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار البرز نیز با اشاره به این‌که در سال جاری ۲۰۰ میلیارد ریال برای تعریض آزادراه‌های استان اختصاص یافته است، گفت: این اعتبار از محل اعتبارات ملی تامین شده است.
«علی درویش‌پور» بیان کرد: تعریض خط شمالی آزادراه کرج - قزوین در محدوده پل شهید سلطانی به طول 5/4 کیلومتر با پیشرفت فیزیکی ۴۵ درصد در دست اقدام است، ضمن آن‌که ۲ کیلومتر از محدوده شهر گرمدره در آزادراه تهران - کرج، تعریض شده و زیر بار ترافیک رفته است. این مسئول گفت: ادامه بزرگراه شهید همت به جاده کرج - چالوس نیز تا پایان تیرماه یا مردادماه امسال به بهره‌برداری می‌رسد.

معاون استاندار البرز بیان کرد: تسریع در عملیات ساخت آزادراه چرمشهر- آبیک و بهره‌برداری از محور هشتگرد- طالقان از برنامه‌های محوری راهداری و راه‌سازی استان البرز است.


روان‌سازی ترافیک

مدیرکل راه و شهرسازی استان البرز گفت: برای روان‌سازی ترافیک در استان توسعه خطوط ریلی و راه‌های ارتباطی مهم‌ترین و اثرگذارترین حرکت به شمار می‌رود.
«تقی رضایی» اظهار کرد: با توجه به تراکم مراکز جمعیتی حومه‌ای پایتخت در استان البرز و سهم بالای ترددهای روزانه آن، به منظور افزایش استفاده از ظرفیت‌های حمل‌و‌نقل ریل‌محور انتظار می‌رود در بخش ریلی و زیربنایی حمایت‌های لازم از استان صورت گیرد.

وی ادامه داد: براین اساس افزایش تعداد خطوط ریلی در بخش مترو و راه‌آهن با اولویت محدوده حومه‌ای دارای مشکلات ترافیکی از قبیل آزادراه تهران - کرج تا محدوده پل کردان، استفاده از ریل باس با قابلیت تردد قطارهای با سرعت بالا با اولویت محدوده حومه‌ای از قبیل آزادراه تهران - کرج تا محدوده پل کردان، استفاده از سیستم بی‌آرتی در مسیر تهران - کرج در محدوده حومه‌ای تا پل حصارک کرج و اتصال خط ۵ مترو اکسپرس تهران به مراکز تجاری پایتخت ضروری است.

رضایی گفت: تعبیه ایستگاه‌های مناسب برای استفاده از قطارهای با تعداد واگن‌های بیشتر، افزایش تعداد قطار و واگن و کاهش سرفاصله قطارها، افزایش سرعت متوسط سیر قطارها، استفاده از قطارهای با گنجایش بیشتر و مصرف انرژی کمتر از دیگر نکاتی است که به کاهش ترافیک البرز کمک می‌کند.

مدیرکل راه وشهرسازی البرز اظهار کرد: استان البرز با داشتن 1450 کیلومتر انواع راه‌ها در حدود نیم درصد طول راه‌های کشور را دارد، در حالی که بار ترافیکی و ارتباطی بیش از ۱۴ استان را به پایتخت که بالغ بر ۱۸ درصد ترافیک کل کشور می‌شود بر دوش می‌کشد.

رضایی یادآور شد: اکنون طرح‌های متعددی برای روان‌سازی ترافیک در استان البرز اجرایی شده که ساخت آزادراه تهران - شمال، توسعه بزرگراه شهید همت، احداث آزادراه آبیک - چرمشهر و تکمیل جاده هشتگرد - طالقان از جمله این طرح‌هاست. وی گفت: اداره کل راه وشهرسازی استان با تمام توان و ظرفیت موجود به صورت شبانه‌روزی برای به سرانجام رساندن این طرح‌های بزرگ تلاش می‌کند.


تحول در محورهای مواصلاتی

مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان البرز اعلام کرد: در ماه‌های آینده شاهد تحول اساسی در محورهای مواصلاتی استان خواهیم بود و این مژده را به مردم می‌دهیم که روان‌سازی ترافیک در آزادراه تهران – کرج به عنوان گام نخست عینیت پیدا می‌کند.
«مهرداد جهانی» گفت: با توجه به حجم بالای تردد در آزادراه تهران- کرج - قزوین که حدود چهار برابر میانگین تردد کشوری است، پروژه‌هایی برای رفع این مشکل پیش‌بینی شد که یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین آنها تعریض محدوده گرمدره در خط جنوبی آزادراه تهران - کرج بود.

جهانی در بخشی دیگر از سخنانش با اشاره به طرح‌های در دست اقدام برای روان‌سازی ترافیک و رفع گلوگاه‌های ترافیکی آزادراه تهران - کرج - قزوین گفت: تعریض خط شمالی آزادراه در محدوده گرمدره، ساخت زیرگذر غیرهمسطح در محدوده پل فردیس و تعریض آزادراه از پل فردیس تا مهرویلای کرج از جمله پروژه‌های در دست اقدام است که به محض تامین اعتبار و رفع معارض به‌سرعت انجام خواهد شد.