گشت و گذار در لرستان زیبا

شهرستان دورود، یکی از زیباترین شهرستان‌های ایران است که به دلیل طبیعت دیدنی و سرسبز دارای شهرت زیادی در میان علاقه‌مندان به گردشگری طبیعی در جای‌جای دنیاست. بیشتر شهر دورود در منطقه‌ای دشت مانند واقع‌شده و بخش کوچکی از آن بر کوهپایه قرار دارد. 

دورود در محل تلاقی دو رودخانه «تیره» و «ماربره» شکل گرفته است. وجود رشته‌کوه عظیم اشترانکوه در این شهرستان با لقب «آلپ ایران»، وجود دریاچه پرطراوت گهر به‌عنوان یکی از زیباترین دریاچه‌های کوهستانی در ایران و جهان، وجود آبشارهای متعدد، واقع‌شدن پریزکوه دورود که از زیبایی خاصی برخوردار است، وجود تالاب فصلی و زیبای «قارون»، وجود دره زیبا و شگفت‌انگیز «نی‌گاه» و همچنین وجود دشت‌های لاله واژگون دورود تنها بخشی از زیبایی‌های پایتخت طبیعت ایران است.

منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه یکی از مناطق منحصربه‌فرد و پرجاذبه طبیعی غرب کشور است که به لحاظ برخورداری از شرایط زیست‌محیطی و ویژگی‌های زمین‌شناسی زیستگاه مناسب و مستعدی برای رشد و تکثیر وحوش به‌خصوص پستانداران محسوب می‌شود.


آلپ ایران را بیشتر بشناسیم

اشترانکوه رشته‌کوهی به طول تقریبی ۵۰ کیلومتر است که در جهت شمال غربی-جنوب شرقی امتداد دارد. این رشته‌کوه به دلیل واقع‌شدن در قلب سلسله جبال زاگرس دارای قلل سرد مرتفع بالای 3500 متر از سطح دریا و همچنین دره‌های نسبتاً گرم است.  یخچال‌های طبیعی و دائمی این رشته‌کوه که یکی از زیباترین کوه‌های کشور به شمار می‌رود در تمام سال از برف و یخ پوشیده است. 

اشترانکوه در جنوب شهر دورود و ازنا قرار دارد و به «آلپ ایران» نیز معروف است؛ البته این نام تنها به خاطر بلند بودن به آن تعلق نگرفته است بلکه به دلیل شیب تند کوه‌هایش و دره‌های جوان و «وی»شکل و یخچال‌های طبیعی است. ارتفاع بلندترین قله آن سن‌بران ۴۱۵۰ است. یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های این منطقه حفاظت‌شده وجود زیباترین دریاچه آب شیرین ایران است که سالانه گردشگرانی زیادی را میزبانی می‌کند که البته ظرفیت‌های موجود در منطقه پذیرای این حجم گردشگر نیست.


دریاچه گهر؛ نگین اشترانکوه

دریاچه گهر که به «نگین اشترانکوه» معروف است یکی از زیباترین دریاچه‌های طبیعی ایران به شمار می‌رود و با ارتفاع ۲۳۶۰ متر از سطح دریا در میان منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه واقع ‌شده است. این دریاچه در منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه و بین بخش زز و ماهروی الیگودرز و بخش مرکزی دورود قرار دارد.

دریاچه گهر به سبب نداشتن راه ماشین‌رو تا حد زیادی از خرابی و آلودگی به دست انسان دور مانده‌ است. دسترسی به این دریاچه از طریق شهرهای دورود و الیگودرز امکان‌پذیر است ولی آسان‌ترین راه برای دسترسی به این دریاچه از مسیر شهرستان دورود است. 

کوهنوردانی که به قله‌های اشترانکوه صعود می‌کنند، معمولاً برای رسیدن به گهر از مسیر روستای طیان و بی‌دستانه حرکت می‌کنند. برای رفتن از مسیر طیان می‌توان از راه‌آهن تهران- خرمشهر استفاده کرد و در ایستگاه دربند بعد از ایستگاه ازنا از قطار پیاده شد. از شهر دورود تا چشمه‌خیه (کله محمود) حدود ۱۷ کیلومتر جاده آسفالت است و از چشمه‌خیه تا دریاچه گهر حدوداً ۱۴ کیلومتر مسافت مال‌رو است و کسانی که مایل باشند می‌توانند با چهارپاهایی مثل قاطر و الاغ که توسط افراد بومی برای حمل بار و یا سواری کرایه می‌دهند، به دریاچه بروند.

پوشش گیاهی دریاچه گهر شامل درختان بلوط، بید، بادام، پسته وحشی، گلابی وحشی، چنار، نارون، بلوط مازو، گردو، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار کهور، و موی وحشی است. همچنین گل‌های لاله واژگون، شقایق، زنبق، لاله وحشی، تاج خروس و اختر در منطقه موجود هستند. حیات وحش دریاچه گهر زیستگاه مناسبی برای آبزیان و دیگر حیوانات وحشی است.


طبیعت‌گردی در دره «نی‌گاه»

در امتداد دریاچه گهر، رودخانه‌ای به نام سفیدآب جریان دارد که پس از طی چند کیلومتر وارد یک دره نیمه‌صخره‌ای با عرض تقربی ۵۰۰ متر می‌شود. این تنگه باریک که رود سفیدآب در قعر آن جاری است دارای دیواره‌های صخره‌ای بلندی است که فقط پیاده می‌توان در آن راه پیمود. 

در امتداد رودخانه انواع درختان میوه‌ خودرو روئیده‌اند. این دره صخره‌ای به دره «نی‌گاه» معروف است و همراه با منطقه عمومی اشترانکوه و دریاچه گهر از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست، منطقه حفاظت‌شده حیات‌وحش اعلام‌ شده است. دره نی‌گاه کوچک مجموعه‌ای از دیواره‌های عظیم و ناشناخته و زیبا است. 

کوه پریز هم در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی دورود قرار دارد. جنوب پریز به دره معروف نی‌گاه متصل است. کوه پریز با ارتفاع ۳۰۶۰ متر یکی از زیباترین کوه‌های ایران به شمار می‌رود. منطقه زیبای عمارت و چشمه وقت ساعت که از نوادر زیبایی‌های طبیعت است نیز در جنوب این کوه قرار دارد. چشمه وقت ساعت در غاری قرار دارد که در زمان‌های مشخصی آب چشمه قطع و وصل می‌شود.


سرمای تونل برفی در روزهای گرم

تونل برفی از دیگر جاذبه‌های طبیعی لرستان در شهرستان ازناست. این تونل برفی به‌صورت طبیعی در برف و یخ‌های دامنه زیبا و سر به فلک کشیده اشترانکوه در منطقه کمندان شهرستان ازنا به وجود آمده است که طول این تونل بالغ ‌بر ۸۰۰ متر و ارتفاع آن از کف تونل تا سقف، بین 5/2 تا ۳ متر است. سرمای این تونل رؤیایی به‌حدی است که از آن می‌توان تنها در بهار و تابستان دیدن کرد.


سفری رؤیایی از مسیر ریلی گردشگری

«احمد مرادپور» معاون عمرانی استانداری لرستان با اشاره به جاذبه‌های طبیعی شهرستان دورود و همچنین راه‌اندازی قطار گردشگری در این منطقه، اظهار کرد: قطار گردشگری از ایستگاه‌های «قارون» و «چم‌چید» تردد می‌کند.

وی با اشاره به این‌که آنچه به بی‌نظیر بودن جاذبه‌های تفریحی و توریستی این مسیر ریلی کمک کرده عبور رودخانه سزار در امتداد ریل و ابنیه‌فنی است، گفت: نکته قابل توجهی که در این مسیر رعایت شده توجه و احترام به حفظ طبیعت در جریان عملیات ساخت ابنیه بوده که حداقل خسارت را به طبیعت زده است.

معاون عمرانی استانداری لرستان با اشاره به ظرفیت توریستی راه‌آهن لرستان، عنوان کرد: تصویر ترانشه‌هایی که در مسیر قرار دارند و چشمه‌های فراوان و زلال که در امتداد مسیر ریل جاری هستند، جزو کم‌نظیر‌ترین منابع آبی منطقه به شمار می‌روند.

مرادپور، جاذبه‌های توریستی منطقه را منحصربه‌فرد توصیف کرد و افزود: کوه‌های سر به فلک کشیده مسیر به واسطه تنوع آب و هوای مفرح در وضعیتی قرار دارند که در زمانی واحد در این فصل از سال، یک سمت از آنها دارای جلوه‌ای بهاری و سمت دیگر پوشیده از برف است. هوای روح افزا و آسمان نیلگون با مردم مهربانی که در حاشیه راه‌آهن زندگی می‌کنند شرایطی استثنایی برای سرمایه‌گذاری و شکوفایی ظرفیت‌های فراوان منطقه و رونق اشتغال و اقتصاد فراهم ساخته است.

«امین قاسمی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لرستان نیز در سخنانی با اشاره به جاذبه‌های طبیعی شهرستان دورود، از جمله دریاچه گهر، از اختصاص ۱۵ میلیارد ریال برای احداث زیرساخت‌های گردشگری دریاچه گهر دورود خبر داد.


بازدید از دریاچه گهر تا پایان شهریور

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اظهار کرد: ارزیابی اولیه کارشناسان گردشگری استان برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در این منطقه صورت گرفته است. 

«مهدی بهاروند» با اشاره به این‌که گردشگران تا پایان شهریورماه می‌توانند از دریاچه زیبای گهر دورود بازدید کنند، افزود: تلاش خواهیم کرد تا قبل از آغاز فصل گردشگری این دریاچه، عملیات ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تسهیل حضور گردشگران آغاز شود. 

وی همچنین از واگذاری بخش خدمات‌رسانی به گردشگران در دریاچه گهر شامل پارکینگ، سفره‌خانه، کمپ اقامتی، جمع‌آوری زباله و خدمات باربری به بخش خصوصی خبر داد و افزود: این اقدامات نیز تا قبل از حضور گردشگران انجام خواهد. این مسئول با اشاره به بازدید حدود ۵ هزار نفر از دریاچه گهر در ۱۵ خردادماه سال جاری عنوان کرد: پیش‌بینی می‌شود تا پایان شهریورماه امسال ۳۰ هزار نفر از این دریاچه بازدید کنند.