بازگشت ضدانقلابهای عربی
رسانههای عربی ورود ارتش سودان به معادلات خیابانی این کشور را نشانهای از تکرار حوادث مصر به شمار میآورند
«ضدانقلاب کار خودش را کرد»؛ این عبارتی است که طی روزهای گذشته بهطور گسترده در شبکههای اجتماعی سودانی و عربی به چشم میخورد. شورایعالی نظامی که اداره امور کشور را بهطور موقت بعد از سقوط دولت بشیر بر عهده داشت حاضر به تسلیم قدرت به نیروهای مدنی هوادار انقلاب نشده و زمینه را برای درگیریهای خیابانی گسترده مهیا کرد. جالب آنکه این درگیریها، به فاصله کوتاهی بعد از سفر سران شورای نظامی به مصر، عربستان و امارات رخ داد؛ امری که نگرانیها درباره تکرار سناریوی کودتای مصر در سودان را افزایش داده است.
حجم درگیریهای روزهای چهارشنبه و پنجشنبه میان انقلابیون و ارتش سودان به اندازهای بود که بسیاری از بازیگران منطقهای و بینالمللی، از سازمان ملل و اتحادیه اروپا گرفته تا سازمان عفو بینالملل و حتی کشورهایی نظیر اتیوپی تلاش کردهاند با ورود به تحولات داخلی سودان مانع از ادامه روند خشونت شوند. با این حال مخالفان شورای نظامی در سودان میگویند: این شورا با تکیه به حمایت قدرتمند خارجی در حال اجرای طرحی از پیش تعیین شده است و بر این اساس، فرصت موفقیت برای میانجیگریهای بینالمللی را بسیار ناچیز میدانند. عباس مدنی، از سران جنبش آزادی و تغییر در سخنرانی که در جمع حامیان انقلاب داشت گفت: شورای نظامی از سوی عربستان، امارات، مصر و روسیه حمایت میشود و برای هرگونه جنایتی علیه مردم سودان کاملا آمادگی دارد. از سوی دیگر، روزنامه العربی الجدید که از حامیان انقلاب به شمار میرود در گزارش خود با اشاره به عملکرد ارتش نوشت: شورای نظامی بهدنبال ورود خشونت به سیر تحولات سودان بعد از انقلاب است، اطلاعات خبرنگاران نشان میدهد نیروهای وابسته به این شورا در حال توزیع سلاح سبک در برخی مناطق خارطوم هستند؛ امری که مشروعیت لازم برای ورود گستردهتر ارتش به معادلات داخلی سودان را در اختیار شورای نظامی این کشور قرار خواهد داد.
در مقابل، جنبش آزادی و تغییر و سایر گروههای صنفی و سیاسی سودان طی روزهای گذشته با صدور بیانیههای متعدد از مردم این کشور خواستهاند از ورود به موج خشونت خودداری کرده و بر ماهیت مسالمتآمیز اعتراضات خود پایدار بمانند؛ درخواستی که مشخص نیست در سایه افزایش نقش ارتش تا چه اندازه عملی خواهد بود.
اگرچه واکنش بخش عمده جامعه جهانی به اعمال خشونت ارتش سودان علیه شهروندان این کشور تاکنون به بیانیههای سیاسی محدود شده، اما اتحادیه آفریقا روز جمعه در نشست عمومی خود که در آدیس آبابا برگزار شد، عضویت سودان را تا اطلاع ثانوی تعلیق کرد. در بیانیه این اتحادیه آمده است: گلوله پاسخ مردمی نیست که برای تحقق مطالبات بر حق خود، بهصورت مسالمتآمیز به خیابانها آمدهاند. اگرچه رسانههای نزدیک به شورای نظامی، این اقدام اتحادیه آفریقا را نشانهای از نفوذ قطر بر این سازمان ارزیابی کردهاند. طی هفتههای گذشته و همزمان با تقویت روابط شورای نظامی با کشورهایی نظیر عربستان، امارات و مصر، موقعیت قطر در این کشور تضعیف شده است، تا جایی که دفتر شبکه الجزیره در خارطوم به حکم شورای نظامی تعطیل شد و وزیر خارجه سودان هم درخواست همتای قطری خود برای ملاقات را رد کرد.
نقش عربستان در کشتار انقلابیون سودان
پایگاه اینترنتی میدلایستآی فردای حمله نیروهای وابسته به شورای نظامی به تحصن انقلابیون در پایتخت سودان در گزارشی مدعی شد، این حمله با چراغ سبز عربستان سعودی صورت گرفته است. براساس این گزارش، عربستان سعودی و امارات با حمایت از نیروهای شبهنظامی در لیبی و سودان بهدنبال مقابله با نفوذ قطر و ترکیه در این کشورها هستند. این ادعا با توجه به جدول زمانی سفر سران شورای نظامی به کشورهای منطقه و آغاز حملات علیه انقلابیون، بلافاصله بعد از آن همخوانی دارد. براساس اطلاعات منتشر شده در برخی رسانههای عربی، حملات ارتش علیه متحصنین در هفته گذشته بیش از 100کشته به همراه داشته است. با این حال ارتش سودان با ممانعت از پوشش خبری آزادانه تحولات این کشور، مانع از انتشار اطلاعات صحیح میشود. این در حالی است که روسیه و چین در آخرین نشست شورای امنیت برای بررسی تحولات سودان، مانع از صدور بیانیه در محکومیت اقدامات ارتش این کشور علیه انقلابیون شدهاند.