آمریکا
دنیا از آمریکا عبور می‌کند؟
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از سیاست‌های تجاری کشورهای اروپایی انتقاد کرده و از تقابل احتمالی با اتحادیه اروپا گفته است
جواد نصرتی | خبرنگار:
دونــالــد تــرامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، انگار که شعارهای همین چند روز پیش خود در داووس درباره همگرایی بیشتر با جامعه جهانی را فراموش کرده باشد، از تقابل با اروپا به‌خاطر اتخاذ سیاست‌های «خیلی ناعادلانه» تجاری علیه کشورش صحبت کرده است.
به گزارش رویترز، ترامپ در گفتوگو با شبکه انگلیسی آی‌تی‌وی، به‌شدت به اتحادیه اروپا حمله کرده و هشدار داده است رابطه تجاری دو طرف، می‌تواند تغییرات اساسی داشته باشد. ترامپ، در حالی به اتحادیه اروپا به‌خاطر سیاست‌های تجاری‌اش حمله کرده است که همین چند روز پیش در مجمع جهانی اقتصاد در دهکده داووس سوئیس، تأکید کرده بود سیاست «نخست آمریکا» که شعار اصلی در کارزار انتخاباتی و دولتش بوده است، به‌معنای «تنها آمریکا» نیست.
این موضع‌گیری‌ها در داووس امیدواری‌های اندکی را برای احیای پیمانهای تجاری‌ای که آمریکا به آنها پشت کرده ایجاد کرد اما صحبت‌های اخیر، نشان می‌دهد ترامپ، سرسختانه به بزرگ‌ترین شعاری که داده است ایمان دارد. او به آی‌تی‌وی گفته است: «من مشکلات زیادی با اتحادیه اروپا داشته‌ام و از این نظر - از نظر تجاری- این مشکلات می‌تواند به موضوعی بزرگ تبدیل شود. ما نمی‌توانیم محصولات خودمان را بفروشیم. اوضاع بسیار بسیار سخت است. اما در همین شرایط، آنها محصولاتشان را بدون مالیات یا مالیات بسیار کمی، برای ما می‌فرستند.»
او در همین صحبت‌ها البته برای بقیه دنیا هم خط و نشان کشید و از اتحادیه به‌صورت ویژه انتقاد کرد؛ «البته آنها تنها نیستند. من می‌توانم کشورها و جاهای زیادی را نام ببرم که همین کار را می‌کنند. اما اتحادیه اروپا خیلی خیلی ناعادلانه با آمریکا رفتار کرده است.»
تقابل با تمام دنیا
بعد از وضع تعرفه‌های غافلگیرکننده روی واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی که به‌ترتیب چین و کره‌جنوبی را به‌شدت عصبانی کرد، گرفتن چنین موضعی، در واقع کوبیدن میخ‌های بیشتر بر تابوت حضور آمریکا در پیمانهای تجاری بین‌المللی است. آمریکا، به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا و معمار بسیاری از پیمانهای بین‌المللی دنیا، حالا به یک شریک متزلزل برای بسیاری از پیمان‌ها تبدیل شده است. البته، هیچ‌کس در دولت ترامپ این موضوع را پنهان نمی‌کند که آمریکا می‌خواهد از این پیمان‌ها خارج شود. نه فقط در حوزه تجارت، که دولت ترامپ، به دیگر سازمان‌های بین‌المللی هم نگاهی سرشار از ظن و تردید دارد؛ دولت ترامپ تا همین حالا از توافق پاریس در زمینه محیط‌زیست و همینطور یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد) رسما خارج شده است. ترامپ، در همان زمان که انتخاب شد، به ناتو حمله کرد و هرچند بعدها تحت فشار دستیاران و سیاستمداران کارکشته آمریکایی از مواضعش درباره این سازمان همکاری نظامی عقب‌نشینی کرد اما به خوبی مشخص است که اعتقادی به حضور در این پیمان هم ندارد.
ژاپن، جایگزین آمریکا در اروپا
رویکرد ترامپ به پیمانهای تجاری، شرکای سنتی آمریکا را به‌جایی رسانده است که از این کشور عبور کنند و به نفع خودشان تصمیم بگیرند. در‌ماه جولای، ژاپن پیمان تجاری گسترده‌ای با اتحادیه اروپا بست تا بدیلی برای پیمان تجاری اقیانوس اطلس (بین اتحادیه اروپا و آمریکا) شکل بگیرد و همین 2هفته گذشته، 11کشور بدون حضور آمریکا بر سر پیمان تجاری اقیانوس آرام به توافق رسیدند؛ پیمانی که تاسیس آن پیشنهاد خود آمریکا بود اما بعد از روی کار آمدن ترامپ، از آن کنار کشید.
ناراحتی هم‌پیمانان قدیمی
فراتر از موضوع تجارت، این کناره‌گیری عجیب آمریکا از پیمانهای تجاری، شرکای بزرگ این کشور را هم نگران کرده است. به گزارش نیویورک تایمز، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان پیش از سخنرانی ترامپ در داووس، به‌صورت غیرمستقیم از سیاست‌های انزواگرایانه آمریکا انتقاد کرد و گفت: «ما فکر می‌کنیم که بسته نگه‌داشتن و ایزوله کردن خودمان، ما را به آینده خوبی نخواهد رساند.»
حتی کانادا، هم‌پیمان قدیمی و همسایه آمریکا هم درباره این رویکرد دولت ترامپ به حضور در مجامع بین‌المللی هشدار داده است.
ترامپ، با هدف رونق اقتصادی و احیای صنایع آسیب‌دیده در داخل کشورش می‌خواهد درها را به روی هم‌پیمانان تجاری خارجی ببندد اما این سیاست‌ها، در نهایت می‌تواند به ضرر اقتصاد داخلی آمریکا هم تمام شود. ویلیام رانش از مرکز تحقیقات بین‌المللی و استراتژیک درباره خطرات این رفتار ترامپ به نیویورک‌تایمز گفته است: «رئیس‌جمهور می‌تواند هر چیزی که دوست دارد بگوید، اما رفتار او باعث کم شدن نفوذ آمریکا در دنیا می‌شود.»
