
دستاندازهای واگذاری سهام دولتی خودروسازان
اصلاح ساختارهای مالکیتی، مدیریتی و سهامداری، جایگزین واگذاری سهام دولتی خودروسازان میشود؟

علی ابراهیمی/ روزنامهنگار
با وجود ابلاغ مصوبه اخیر دولت برای واگذاری باقیمانده سهام دولتی خودروسازان، برخی دستگاههای اجرایی اصلاح ساختارهای مالکیتی، مدیریتی و سهامداری ایرانخودرو و سایپا را در دستور کار قرار دادهاند.
به گزارش همشهری، باقیماندن 14درصد سهام ایرانخودرو و 17درصد سهام سایپا در دست سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و مقاومت دستگاههای دولتی برای واگذاری این سهام بهرغم تکالیف قانونی قبلی ادامه دارد. این در حالی است که برخی کارشناسان با درنظرگرفتن شیوه رایج معاملات ضربدری و تودرتوی چندسال گذشته، خرید سهام شرکتهای کوچک زیرمجموعه توسط این دو خودروساز بزرگ کشور، افزایش سهام واقعی دولت در این شرکتها به بیش از 30درصد و قرار گرفتن فرمان هدایت خودروسازان در اختیار مدیران سیاسی دولتی را منشأ بسیاری از مشکلات ساختاری کنونی صنعت خودرو میدانند. این شرایط موجب شد تا بهرغم مقاومتهای قبلی برای واگذاری باقیمانده سهام دولت در برخی شرکتها، اردیبهشتماه جاری کمیسیون اقتصادی دولت مصوبهای را به وزیر امور اقتصادی و دارایی ابلاغ کند که براساس آن باید سهام حداقلی دولت در تمامی شرکتها ازجمله ایرانخودرو، سایپا، پرسپولیس، استقلال و... تا پایان امسال به بخش خصوصی واقعی واگذار شود.
واگذاری سهام خودروسازان بهزودی
یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه با تصویب نهایی واگذاری حدود ۱۴درصد سهام دولت در ایرانخودرو و حدود ۱۷درصد سهام دولت در سایپا در هیأت وزیران، این اتفاق بهزودی عملیاتی میشود، گفت: با اجرای این طرح دولت از شمول سهامداران 2خودروساز خارج شده و صنعت خودروسازی کشور در آستانه تحولی بزرگ قرار میگیرد. سعید باستانی افزود: براساس تصمیمات اخیر دولت 3وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت، ورزش و جوانان و جهادکشاورزی اقدام به فروش سهام خود در ۸ شرکت ازجمله ایرانخودرو و سایپا، باشگاههای ورزشی پرسپولیس و استقلال و... خواهند کرد. او در پیشنهادی از هیأت وزیران خواست تا برای موفقیت در انجام این تصمیم، شرکتهای مذکور بدون درنظر گرفتن فروشرفتن یا فروشنرفتن سایر شرکتهای مندرج در فهرست، واگذار شود تا تجربه تلخ مشروطشدن فروش یک شرکت به فروش شرکت یا باشگاه ورزشی دیگر مجددا تکرار نشود.
واگذاری سهام، املاک و مستغلات
با وجود تأکید کمیسیون اقتصادی دولت برای واگذاری باقیمانده سهام دولت در شرکتها، مدیران خودروسازی از واگذاری سهام شرکتهای زیرمجموعه خود خبر میدهند؛ بهنحوی که دیروز ایرانخودرو از واگذاری سهام شرکتهای زیانده و کمبازده زیرمجموعه خود از سال92 تا پایان سال97 به ارزش 10هزار و 942میلیارد ریال خبر داد و اعلام کرد: واگذاری سهام سایر شرکتهای زیانده و کمبازده، طبق دستور وزیر صنعت در سالجاری نیز ادامه خواهد داشت. براساس این اطلاعیه، طی مدت مذکور این شرکت همچنین توانسته بیش از 7هزار میلیارد ریال املاک مازاد و مستغلات را به فروش رسانده و در مجموع از محل فروش سهام و املاک و مستغلات 17هزار میلیارد ریال سرمایه در گردش جذب کند. اکنون نیز فروش بخشی از داراییهای مازاد شامل سهام شرکتهای زیرمجموعه و املاک و مستغلات قابل واگذاری را در دستور کار دارد.
جایگزینی اصلاح ساختارها با واگذاری سهام
مصوبه اخیر دولت برای واگذاری باقیمانده سهام دولت در برخی شرکتها در حالی ابلاغشده که دستاندرکاران بخش صنعت اقبال چندانی به واگذاری این سهام نداشته و بر اصلاح ساختارهای 2خودروساز بزرگ کشور به جای واگذاری سهام برای تداوم نقش حاکمیتی دولت در اینگونه شرکتها تأکید میکنند. یک مقام مسئول در وزارت صنعت با بیان اینکه در مورد این مصوبه حرف داریم، به همشهری گفت: وزارت صنعت اصلاح ساختار سهامداری شرکتها را در دستور کار دارد و یکی از موضوعات برنامه 10گانهای که سال گذشته برای رشد تیراژ تولید خودرو ارائه کرده است، همین اصلاح ساختارهای سهامداری، مدیریتی و مالکیتی این شرکتهاست. در این زمینه وزارت صنعت برنامه داشته و در حال اجرای آن است. به گفته او، اصلاح معاملات تودرتو و تعیین تکلیف سهامهای تودلی خریداریشده در شرکتهای خودروسازی از برنامههایی است که وزارت صنعت در حال اجرای آن است و بهطور کلی اصلاح این فرایندها ازجمله محورهای برنامههای 10گانه ارائهشده توسط این وزارتخانه به دولت است.
یک مقام مسئول وزارت صنعت در گفتوگو با همشهری: نسبت به واگذاری سهام حداقلی دولت در خودروسازان حرف داریم، اصلاح ساختارهای خودروسازان بهعنوان یکی از محورهای برنامه 10گانه ارائهشده سال گذشته وزارت صنعت، کلید خورده است