ماجرای انفجار فجیره
فجیرهکجاست و چرا دیروز در صدر اخبار قرار گرفت؟
برخی، سکوت این روزهای خلیجفارس را همچون آرامش قبل از طوفان میدانند؛ منطقهای که در انتظار یک جرقه برای در گرفتن آتشی بزرگ است؛ این جرقه روز گذشته زده شد؛ اگرچه عمر آن خیلی کوتاه بود و راهی به آتش نیافت. صبح روز یکشنبه، شبکه لبنانی المیادین در خبری فوری از وقوع چندین انفجار در بندر الفجیره امارات خبر داد. به ادعای این شبکه، انفجارها از ساعت 4تا 7صبح به وقوع پیوسته و در نتیجه آن، 7 تا 10نفتکش مستقر در بندر آسیب جدی دیدهاند. المیادین همچنین گزارش داد در پی انفجارها، جنگندههای آمریکایی و فرانسوی بر فراز فجیره به پرواز درآمدهاند. اگرچه این خبر تکاندهنده برای دقایقی، بخش قابل توجهی از شبکههای اجتماعی عربی و فارسیزبان را درگیر خود کرد، اما خیلی زود و پیش از آنکه واکنشهایی را بهدنبال داشته باشد تکذیب شد!
دفتر رسانهای امارت فجیره با انتشار بیانیهای اعلام کرد: اخباری که از صبح امروز در برخی رسانهها مبنی بر وقوع انفجار در بندر فجیره منتشر شده فاقد صحت بوده و فعالیت بندر به شکل عادی در جریان است. به این ترتیب عمر خبری که تنها در شبکه المیادین منتشر شده بود خیلی زود به پایان رسید. اما واقعیت ماجرا چه بود؟ آیا ممکن است تکذیبیه دفتر رسانهای امارت فجیره دروغ بوده باشد یا این المیادین است که خبری جعلی را منتشر کرده است؟ مهمتر از همه اینها اینکه موقعیت بندر الفجیره در امارات چیست و چه اهمیتی دارد؟
یک حادثه مشابه
در 4مردادماه سال قبل منابع رسانهای نزدیک به جنبش انصارالله برای نخستین بار از حمله به فرودگاه ابوظبی خبر دادند. جزئیات خبر به این ترتیب بود: یک فروند پهپاد «صماد 3»، فرودگاه ابوظبی را مورد حمله موشکی قرار داده است. اگرچه رسانههای رسمی امارات تا بیش از یکساعت به این خبر هیچ واکنشی نشان ندادند، اما انتشار شایعه تعطیلی فرودگاه بر حساسیتهای مرتبط با این خبر افزود. سرانجام روابط عمومی فرودگاه ابوظبی در بیانیهای اعلام کرد: بهعلت وقوع یک حادثه در محیط فرودگاه، روند پروازها برای دقایقی محدود و با اخلال مواجه شده است. اگرچه حادثه مدنظر روابط عمومی فرودگاه امارات، واژگونی یکی از خودروهای ترابری بود!
اگرچه این حمله از سوی رسانههای امارات رسما تکذیب شد اما وجود برخی نشانهها، ازجمله تعطیلی تقریبا یکساعته فرودگاه باعث شد افکار عمومی همراهی چندانی با روایت رسمی دولت امارات نداشته و مسئله حمله را جدی بگیرد. بر این اساس، روز گذشته برخی از تحلیلگران نزدیک به جنبش انصارالله، تکذیب انفجارهای فجیره از سوی دولت امارات را رفتاری مشابه پرونده فرودگاه ابوظبی دانسته و بر صحت خبر المیادین تأکید کردند. شبکه العربیه عربستان اما در پاسخ به این تفسیر نوشت: چگونه ممکن است خبر چندین انفجار و آتشسوزی چند نفتکش هیچ منبع دیگری غیر از شبکه المیادین نداشته باشد؟
شاهراه امارات به اقیانوس هند
بندر فجیره که چند سالی است زیرنظر ابرشرکت بنادر دوبی اداره میشود از جایگاه ویژهای نهتنها در داخل امارات بلکه در سطح جهانی برخوردار است؛ برای مثال هماکنون بندر فجیره دومین بندر جهان در زمینه سوخترسانی به کشتیها به شمار میرود و براساس پیشبینی دولت امارات تا سال 2020رتبه نخستین بندر در این حوزه را بهخود اختصاص خواهد داد. اما علت اصلی اهمیت این بندر و سرمایهگذاری گسترده رهبران امارات در آن بیش از هر چیز به موقعیت جغرافیایی آن بازمیگردد. فجیره تنها بندر بزرگ امارات در ساحل شرقی این کشور است که برای دسترسی به آن، نیازی به عبور از تنگه هرمز نیست. بر این اساس، ستون اصلی هرگونه طرحی که بهدنبال دور زدن تنگه هرمز برای صادرات نفت به جهان باشد بندر فجیره خواهد بود. اگرچه این طرح طی سالهای قبل بارها از سوی مسئولین امارات، عربستان، بحرین و حتی گاهی کویت مورد بررسی قرار گرفته اما تاکنون اقدام اساسی برای اجرای آن صورت نگرفته است. عبدالخالق عبدالله، مشاور سابق ولیعهد ابوظبی عدماجرای این طرح را به فشارهای منطقهای ایران مرتبط میداند. به گفته خبرگزاری رسمی دولت امارات، بندر فجیره سالانه از بیش از 5500کشتی میزبانی میکند، این در حالی است که تعداد قابل توجهی از کشتیهای بینالمللی نیز برای استفاده از خدمات لجستیک این بندر برای مدت زمانهای کوتاه در آن اقامت دارند. با توجه به این اطلاعات میتوان حدس زد هرگونه حادثه نظامی حتی در نزدیکی این بندر تا چه اندازه مهم بوده و چه پیامهایی را به همراه دارد؟