بی‌اثری نمایش ترامپ بر بورس

محاسبات سطحی می‌گوید تحریم‌های جدید ترامپ علیه ایران بر 30درصد از بورس اثر منفی می‌گذارد اما تحلیل‌گران تأکید می‌کنند تحریم فولاد، مس، آلومینیوم و سنگ‌آهن چیز جدیدی نیست و اثر آن قبلا در بورس نمایان شده؛ بنابراین فرمان جدید ترامپ صرفا یک نمایش است.
به گزارش همشهری، به‌دنبال اعلام مهلت 60روزه ایران به طرف‌های برجام در مورد عمل به تعهداتشان در برابر این معاهده بین‌المللی، رئیس‌جمهوری آمریکا دست به اقدام متقابل زد و با صدور یک فرمان اجرایی صنایع فولاد، مس، آلومینیوم و سنگ‌آهن ایران را تحریم کرد.
یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد شرکت‌های حاضر در این گروه با ارزشی معادل 230هزار میلیارد تومان دست‌کم 30درصد از ارزش کل بازار سهام و جمعا 10درصد از ارزش کل صادرات غیرنفتی ایران را در اختیار دارند. اکنون پرسش این است که آیا این شرکت‌ها از تحریم‌های جدید اثر منفی می‌پذیرند و آیا این تحریم‌ها به افت ارزش سهام این شرکت‌ها در بورس منجر خواهد شد؟
وضع تحریم جدید علیه صنایع غیرنفتی ایران موضوع جدیدی نیست و قبلا هم تحریم‌ها شامل این صنایع شده است؛ بنابر این به زعم تحلیل‌گران، تحریم‌ها قبلا اثرشان را بر شرکت‌های حاضر در بخش معادن و فلزات گذاشته و دیگر اثر خاصی در این حوزه ندارند.
برآوردها و مستندات موجود نشان می‌دهد عمده شرکت‌های خارجی بزرگ ارائه‌کننده خدمات به حوزه معدن و صنایع معدنی ایران ۱۲‌ماه قبل و همزمان با دور اول تحریم‌ها، از ایران خارج شدند.
همچنین سیستم بانکی بین‌المللی از زمان خروج برجام از آمریکا عملا از ارائه سرویس به بخش‌های مختلف اقتصادی شامل صنایع آهن و فولاد و آلومینیم و مس خودداری کرده و این تحریم، عملا پیش خور شده است. در عین حال چشم‌انداز ۶‌ماه آینده نمایانگر آن است که صادرات آلومینیم و سرب ایران به‌دلیل محدودیت تولید و تقاضای بالای داخل کشور، محدود شده و بعضا مجوز صادرات برای آن صادر نمی‌شود. از سوی دیگر برخلاف نفت که مشتریان آن محدود به دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ است، مشتریان فولاد و مس بعضا تجار و شرکت‌های بازرگانی با مقیاس متوسط و کوچک هستند و تعداد آن بسیار بالاست؛ به‌طوری که زنجیره تجارت خارجی این حوزه ۲۵۰۰کارت بازرگانی و شرکت تجاری را شامل می‌شود.
در همین رابطه بهزاد صمدی تحلیل‌گر بازار سرمایه گفت: این تحریم در دور اول تحریم‌ها در سال ۲۰۱۸ نیز اعمال شده بود.به‌نظر تحریم‌های جدید بازی روانی آمریکاست و موضوع جدیدی نیست.
سینا سلیمانی دیگر تحلیل‌گر بازار سرمایه هم با بیان اینکه رئیس‌جمهور آمریکا یاد گرفته چگونه بازار را ملتهب کند به‌طوری که هر بار یک موضوع تکراری را اعلام می‌کند، توضیح داد: در دور قبلی تحریم‌ها، فهرست بلند‌بالایی از اشخاص حقیقی و حقوقی تحریم شدند که فولاد مبارکه و خیلی از شرکت‌های دیگر مثل زیر‌مجموعه‌های مهر اقتصاد جزو تحریم‌ها بودند؛ بنابر این اعلام تحریم‌های جدید یک موضوع تکراری است. او با بیان اینکه بحث اعمال تحریم‌های جدید یک نمایش برای ایجاد التهاب داخلی و فشار حداکثری است گفت: دلیل کاهش 10‌تا‌15درصدی صادرات شرکت‌های تولید‌کننده فولاد و بقیه صنایع در گذشته همین تحریم‌ها بود بنا بر این اگر صد‌ها بار دیگر این تحریم‌ها به‌صورت جداگانه اعمال شود تفاوت چندانی نخواهد داشت و موضوع مهم افت فروش و موانع بازگشت ارز حاصل از صادرات بود که همگی آنها در دور نخست تحریم اتفاق افتاد و اثر خود را گذاشت.

موضوع تکراری
تحلیل‌گر حوزه معدن و صنایع معدنی درباره اثرات تحریم‌های جدید بر صنایع معدنی وفلزی ایران گفت:تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه بخش فلزات ایران تکراری بوده و موضوع جدیدی نیست.
کیوان جعفری‌طهرانی، کارشناس ارشد بین‌المللی صنعت فولاد و سنگ‌آهن هم گفت: اخیرا اتفاق جدیدی در تنش آمریکا و چین به‌وجود آمده و آمریکا برخلاف توافق اولیه و جلسات قبلی قصد دارد دوباره روی واردات برخی از کالاهای چینی عوارض وضع کند. او افزود: این موضوع باعث می‌شود که چین در رابطه با خرید نفت از ایران کشور مبدأرا اعلام نکند. 
همچنین به خرید مواد معدنی از ایران همچون سنگ‌آهن و سنگ مس ادامه خواهد داد؛ لذا خطر جدی در زمینه تحریم‌های اعلام شده از سوی آمریکا برای بخش فلزات ایران وجود نخواهد داشت. جعفری طهرانی وضع صادرات فولاد را هم به موضع‌گیری کشورهایی که بازارهای هدف صادرات فولاد ایران هستند، وابسته دانست و گفت: مالزی از این سیاست‌ها تبعیت نخواهد کرد اما باید منتظر واکنش تایلند، تایوان و بقیه کشورهای این منطقه که بازار هدف محصول فولاد ایران هستند، بود. او افزود: به اعتقاد من تحریم اخیر آمریکا بیشتر به‌صورت یک تهدید است و اجرایی شدن آن زمان می‌برد و البته بسیار سخت قابل اجرا است؛ چراکه لزوما همه کشورهای هدف صادرات فلزات ایران حافظان منافع آمریکا نیستند.
او تأکید کرد:شرکت‌های فولادی و تجار به‌دنبال بازارهای جدید هستند و در این زمینه موفق هم خواهند بود؛ بنابراین تحریم‌های جدید را جدی نخواهیم گرفت.

قبلا هم تحریم بودیم
محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران هم درباره اثرات تحریم جدید آمریکا علیه ایران گفت: تحریم معادن و صنایع معدنی مسئله جدیدی نیست که بخواهد براین بخش اثر منفی بگذارد؛ چراکه به‌دلیل محدودیت در مبادلات مالی، جابه‌جایی پول و همچنین هزینه حمل‌ونقل و کشتیرانی، عملا بخش عمده‌ای از معادن در تحریم قرار داشت. او افزود: بخش معدن ایران پیش از این هم 70درصد تحریم بود، زیرا مبادلات مالی و جابه‌جایی پول عملا غیرممکن و همچنین هزینه حمل‌ونقل و کشتیرانی بسیار بالا بود.او توضیح داد: پیش‌تر نه فقط بخش معدن که سایر بخش‌ها برای بازگشت پول با مشکل مواجه بودند که هزینه تمام‌شده بخش بازرگانی را بالا می‌برد. بهرامن با بیان اینکه بخش معادن ایران مشتری خاص خودش را دارد، ادامه داد: ماده معدنی مس ایران بسیار پر ارزش است که اروپا یکی از مشتریان عمده آن به‌حساب می‌رود. بعضی مواد مثل سنگ‌آهن هم در بازارهای خاصی مثل چین مورد استفاده است. او درباره هزینه‌های احتمالی تحریم‌های جدید گفت: ممکن است هزینه بازاریابی ایران کمی بالا برود و برای مصرف‌کنندگان شرایط سخت‌تری ایجاد کند، ولی اینکه بگوییم هزینه تولید ما بیشتر می‌شود قطعا چنین اتفاقی نخواهد افتاد.