نگرانی بابت روددرههای شهر تهران
نشست علمی با عنوان «حذف یا حفاظت؛ رفتار مدیریت شهر با درههای تهران» با حضور زهرا صدراعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، محمد درویش کارشناس محیطزیست و نیز سیدامیر منصوری استاد دانشگاه در محل گالری نظر پایتخت برگزار و مسائل مرتبط با این موضوع به بحث گذاشته شد.
به گزارش ایرنا، شرکتکنندگان در این نشست علمی با تشریح وضعیت کنونی روددرههای پایتخت، ضرورت نوع نگاه به روددرهها، جلوگیری از ادامه تخریب آنها و استفاده بهینه از این مکانها را مورد تأکید قرار دادند. صدراعظم نوری گفت: «درهها موهبتی الهی هستند و میخواهیم ببینیم طی سالها چه روندی طی شده که الان ما نگران این فرایند هستیم.
تفرجگاههای شهری شامل درونشهر، پیرامون شهر و بیرون از شهر هستند که پیرامون شهر شامل رودخانهها و درههاست. درهها را بهعنوان تفرجگاه پیرامون شهر میتوان درنظر گرفت که در واقع اگر به آنها خوب رسیدگی شود، میتوان بهعنوان جایی که بتواند بخشی از وقت مردم آنجا سپری شود، نگاه کرد. مردم در تهران که جمعیت ثابت 8.5میلیونی دارد و تا بیش از ١٢میلیون نیز جمعیت سیار در خود جا داده است، بهدلیل مسائل و مشکلات، امکان مسافرتهای چندروزه خارج از شهر ندارند؛ لذا مدیران شهری را باید بهسمتی هدایت کنیم که امکان استفاده از محیطهای پیرامون شهری برای شهروندان فراهم آورند.»
او ادامه داد: «به جای آنکه درهها را به نقطه ضعف تبدیل کنیم، میتوانیم پیوندی بین انسان و طبیعت بسازیم. درهها نقش مؤثری در طبیعت و برای شهر دارند چون آب شیرین را تامین میکنند، در جریان هوا و تلطیف آن مؤثر هستند و در واقع میتوانند فضاهای سبز و گردشگری ایجاد کنند.» عضو شورای شهر تأکید کرد: «زمانی که طرح جامع تهران تهیه شد، از درههای تهران بهعنوان ستون فقرات این کلانشهر یاد شد ولی در طرح تفصیلی بهعلت نوع برخورد نامناسب با این پدیده، درهها جایگاه خودشان را پیدا نکردند؛ شاید بهدلیل مطالعات یا نظرات بعضی مشاوران و سوءبرداشتها از مهندسی مشاور و سلیقههای مهندسان آنها بوده است.
درباره مقصر وضعیت کنونی نیز باید گفت که نمیتوانیم خیلی ساده برش بزنیم و بگوییم مقصر این قسمت است و در این بازه زمانی همه این اتفاقات افتاده است. به هرحال، شهر بزرگی مثل تهران را چگونه باید اداره کنند، وقتی هیچ منبع تامین درآمدی پایدار برای آنها از ردیف دولتی درنظر نمیگیرند.» منصوری نیز گفت: «درههای پایتخت در جریان روند توسعه این کلانشهر، از اجرای طرح جامع گرفته یا دیگر طرحها آنطور که باید دیده نشده و نوع نگاه مدیران در این طرحها به درهها باید تغییر کند. در افکار عمومی نوع نگاهی به دره وجود دارد که یعنی جایی تهی، خالی و خطرناک که مسیر عبور سیل است و نیز در برخی موارد، دره محلی است برای ریختن زباله؛ درواقع ما دره را به نوعی ضایعه شهری تبدیل کردهایم.»
در ادامه محمد درویش، فعال محیطزیست عنوان کرد: «ماجرای هفتدره تهران از مولفههای نابخردی مدیریت شهری در تهران به شمار میرود؛ هرچند این مشکل به تهران محدود نمیشود زیرا مثلا در ماجرای سیل آققلا و گمیشان در رودخانه گرگانرود، دوستان مصب (دهانه) رود را گم کردند زیرا دیگر مصبی نداشته است. تمامی نقاطی که آب باید به مازندران برسد، کشاورزی و خانهسازی شده و عملا رودخانهای را به رسمیت نشناختند؛ در ارومیه هم همین اتفاق افتاده است. وقتی آنجا با تراکم کمجمعیتی این خطا اتفاق میافتد، در شهری مثل تهران هم این اتفاقها افتاده است.» او ادامه داد: «در همین تهران هم «درکه» همینگونه است و (ساختمانهای) آتیساز در بستر رودخانه ساخته شده است. سال١٣٤٥ در ٨٥متری باغ گیاهشناسی به آب رسیدیم و سال١٣٨٩ متوجه شدیم که آب زیرزمین بهصورت وحشتناکی کم شده است؛ این البته هیچ ربطی به میزان بارندگی نداشت بلکه دیدیم شهرداری دارد طرحی را به نام ساماندهی رودخانه «وردآورد» اجرا میکند و کف رودخانه را سیمانی کرده، الان ما مجبور شدهایم تا ٢٠٠متر حفاری کنیم. ما از درههای تهران همان درههای بکر و بدون ساختوساز را میخواهیم.»