گزارش
پنجاهمین سالگرد تاسیس سازمان نوسازی شهر تهران با حضور معاون رئیس‌جمهور، وزیر راه و شهرسازی و مدیران شهری برگزار شد
اقدامات تشویقی برای سرمایه‌گذاران بافت‌های فرسوده
شهردار تهران بر ضرورت استفاده از تجربه‌های گذشته برای ترسیم مسیر روشن در آینده تاکید کرد
مجید جباری/ خبر‌نگار
بسته‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاری در بافت‌فرسوده در راه است؛ بیش از آنچه پیش از این بوده است. این خبری بود که از مراسم پنجاهمین سالگرد تاسیس سازمان نوسازی شهر تهران برمی‌آمد؛ مراسمی که با حضور پیروز حناچی، شهردار تهران، محمد‌نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور، محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، محسن هاشمی رئیس و جمعی از اعضای شورای شهر تهران در باغ موزه دفاع مقدس برگزار شد.
در آیین پنجاهمین سالگرد تاسیس سازمان نوسازی شهر تهران، مدیران ارشد شهری از ضرورت اجرای بافت فرسوده سخن گفتند. شناسایی ۲۷۰۰محله در کشور با اولویت سطح یک نوسازی بافت‌های فرسوده، تاکید بر درس گرفتن از تجربه‌های گذشته برای ترسیم آینده در اجرای طرح‌ها، توجه به منافع ذی‌نفعان و شهروندان در پروژه‌ها، اجرای طرح فضای فوقانی راه‌آهن تهران - تبریز و اقدامات تشویقی برای سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه بافت‌های فرسوده از دیگر محورهای مهمی بود که مدیران و مسئولان ارشد شهری و کشوری در این آیین بر آن تاکید کردند.شهردار تهران در این مراسم گفت: زمانی که شهرداری معاونت عمرانی نداشت، اقدامات عمرانی توسط سازمان نوسازی اجرا می‌شد. همان زمان بود که پروژه نواب به‌عنوان یکی از عظیم‌ترین پروژه‌های این‌چنینی اجرا شد.
تا پیش از پروژه نواب، اتصال اتوبان شهید چمران به شبکه‌های جنوب شهر مشکل بود. حالا که تجربه این پروژه را در کشور داریم، اگر بخواهیم به آن نمره بدهیم، از نظر حمل‌ونقل قابل‌قبول است، اما به جهت شاخصه‌های دیگر همچون خدمات شهری یا اجتماعی، نمی‌توان درباره این پروژه با قطعیت نظر داد. پیروز حناچی در ادامه با بیان خاطره‌ای اضافه کرد: اواخر دهه٧٠ وزیرمسکن تونس به تهران آمده بود. ما در شرکت اکباتان نقشه یک‌دوهزارم منطقه نواب را به دیوار آویخته بودیم؛ وزیر مسکن این کشور مدت طولانی به این نقشه خیره شد و سپس گفت که می‌خواهم از این پروژه دیدن کنم؛ ساعت ٩شب بود؛ به موقعیت اجرای پروژه رفتیم؛ دیدم که با تعجب به اطراف نگاه می‌کند؛ دلیلش را که جویا شدم، گفت که امکان ندارد قانون در کشور ما اجازه دهد این پروژه اجرا شود مگر آنکه ساکنان چنین منطقه‌ای نخستین ذی‌نفعان آن باشند؛ بنابراین امروز سازمان نوسازی می‌داند که بدون توجه به منافع ذی‌نفعان، هیچ پروژه‌ای به درستی پیش نمی‌رود.او با بیان اینکه میانگین استقرار خانواده‌ها در نواب ٣ تا ۵ سال است، ادامه داد: طبق مطالعات سازمان نوسازی، حتی یکی از خانواده‌های قدیمی ساکن نواب نیز در پروژه جدید زندگی نمی‌کند. به همین دلیل خروجی چنین پروژه‌ای افزایش کیفیت زندگی شهری نیست. درست است که دیگر در شهر مداخلات به این شکل نداریم، اما به هر حال باید در موضوع نوسازی بافت فرسوده از پروژه نواب درس بگیریم. ضمن اینکه سازمان نوسازی می‌داند که بدون توجه به منافع ذی‌نفعان، هیچ پروژه‌ای به درستی پیش نمی‌رود.
درس گرفتن از تجربه‌های گذشته
شهردار تهران در بخش دیگری از صحبت‌هایش بر ضرورت درس گرفتن از حوادث و رویدادهایی همچون سیل و زلزله گفت: تجربه‌های زیادی را در کشور پشت‌سر گذاشته‌ایم و همواره تلاش شده از این تجربه‌ها درس بگیریم. خوشبختانه دولت بعد از حادثه پلاسکو گزارشی ملی تهیه کرده که بر بسیاری مسائل تاثیرگذار بود. براین اساس بود که دریافتیم بسیاری از ساختمان‌هایمان آسیب‌پذیر هستند. خوشبختانه در مورد سیل نیز، دولت همین روش را در پیش گرفته است. هر چند این سیل خسارات فراوانی برجا گذاشت اما بدیهی است که باید از آن درس بگیریم. همینطور در زلزله بم؛ این تجربه تکان‌دهنده بود و این سؤال پیش آمد که اگر همین اتفاق در هر شهر دیگری بیفتد، تبعات آن نیز مشابه خواهد بود یا خیر. بر این اساس در سازمان نوسازی حرکتی تحت‌تأثیر زلزله بم آغاز شد.شهردار پایتخت همچنین به زلزله‌ای در کوبه ژاپن در سال1995 اشاره کرد و گفت: در کوبه ژاپن نیز سال١٩٩۵ زلزله‌ای به‌شدت 7.3 ریشتر رخ داد که حدود ٢٠ثانیه طول کشید، و یکی از شدیدترین زلزله‌های گزارش‌شده بود؛ در این زلزله 6هزار و 433نفر کشته و ۴٣هزار نفر هم زخمی شدند که ١٠درصد تلفات آن ناشی از آتش‌سوزی بعد از زلزله بودند؛ 2شاهراه اصلی و بخش عظیمی‌از شبکه‌های زیرزمینی از بین رفت؛ پل‌های بزرگی در شهر واژگون شدند. ژاپنی‌ها از وقوع این زلزله تجربیات زیادی کسب و بعدها در تهران نیز این تجربه را توسط شرکت جایکا تعقیب کردند. سناریوهای متعددی برای حادثه در تهران تدوین شد؛ تصورات اولیه این بود که گسل شمالی تهران انرژی بیشتری آزاد می‌کند، اما مطالعات بعدی نشان داد که گسل ری به‌دلیل آسیب‌پذیری بافت و فرسودگی ساختمان‌ها و عدم‌آمادگی در مورد زیرساخت‌ها و نبود آموزش، تخریب بیشتری خواهد داشت. حناچی عنوان کرد: تجربیات گذشته می‌تواند مسیر روشنی را برای آینده ترسیم کند. از این‌رو تلاش بر این است که در سازمان نوسازی با توجه به تجربیات گذشته، الگوهایی بسازیم که کمترین خطا و بیشترین بهره‌وری را داشته باشند.
تشویق سازندگان در بافت‌های فرسوده
شهردار تهران همچنین در حاشیه این مراسم باتشریح مسابقه بین‌المللی که در مناطق ١٧ و ١٨ برگزار شد، از ادامه اقدامات تشویقی برای فعالان حوزه بافت‌های فرسوده خبر داد. به گفته حناچی، تابه‌حال با کمک وزارت راه و شهرسازی حدود ۴٠درصد از اقدامات درراستای ساماندهی آنچه بافت فرسوده شناخته می‌شود، انجام شده است. امتیازاتی که برای فعالان این حوزه درنظر گرفته شده، تأثیرگذاری زیادی داشته است؛ به تشویق سازندگان حرفه‌ای و معمولی در بافت‌های فرسوده ادامه می‌دهیم.
بازآفرینی تهران نیازمند مدیریت منسجم است
کاوه حاج علی اکبری، رئیس سازمان نوسازی شهر تهران هم در این آیین گفت: امروز مشکلات شهری سخت‌افزاری نیست، بلکه نوسازی بافت‌های فرسوده و بازآفرینی کلانشهر تهران نیازمند مدیریت منسجم است. او گفت: در دهه40 چندپارگی، به‌عنوان مهم‌ترین موضوع نوسازی شهر تهران شناخته شد. از این‌رو در سال۱۳۴۶ و همزمان با تصویب قانون نوسازی شهری و تأسیس سازمان نوسازی در سال۴۷، محله عودلاجان به‌عنوان نخستین نقطه بازآفرینی و بازسازی شهر تهران هدفگذاری شد. پس از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی فعالیت‌های سازمان متوقف اما در دهه70 اقدامات توسعه‌ای پایتخت از سرگرفته شد. از دهه90 به بعد ستاد بازآفرینی کلانشهر تهران تشکیل شد و اقدامات اساسی درباره توسعه نوسازی مسکن و بافت‌های فرسوده شهر تهران صورت گرفت. اکنون در آستانه دهه ششم عمر سازمان نوسازی، به‌دنبال ارتقای فعالیت‌ها، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی‌های مهم برای نوسازی بافت‌های فرسوده تهران و بازآفرینی مناطق هستیم.
تقدیر معاون رئیس‌جمهور از برنامه‌های شهرداری تهران
در ادامه این جلسه محمد نهاوندیان در سخنانی از محله‌محور بودن برنامه‌های شهرداری قدردانی کرد و گفت: یکی از نکات طرح بازآفرینی شهری که مورد تاکید ریاست محترم جمهوری هم بود و از سال قبل آغاز شد رکن محله‌محور بودن و رسیدگی به بافت‌های فرسوده در این حرکت بود. دولت در مصوبه خود، زمین‌های دولتی را با اولویت در اختیار این طرح قرار داده و منابعی هم برای یارانه تسهیلات بانکی در مرحله ساخت برای توسعه‌گران تخصیص داده است.
وی افزود: در اینجا می‌خواهم مطالبه گذشته را مورد تاکید قرار دهم که ما در آن طرح، توقع‌مان از شهر تهران پیشگامی بوده و هست و امیدواریم همین نقاطی که بررسی شده با سرعت بیشتری پیش برود.به گزارش همشهری، قدردانی از 15مدیرعامل سازمان نوسازی شهرداری از ابتدا تا‌کنون، رونمایی از سامانه پیشخوان محله‌ای شهر تهران، رونمایی از سری اول کتاب‌های محلات شهر تهران از دیگر برنامه‌هایی بود که در این آیین بزرگداشت برگزار شد. ضمن اینکه در پایان این مراسم، برگزیدگان مسابقه بازآفرینی فضای فوقانی راه‌آهن
تهران - تبریز از سوی هیأت داوران اعلام شد.
مکث
شناسایی ۲۷۰۰ محله در کشور برای نوسازی بافت‌های فرسوده
وزیر راه، مسکن و شهرسازی در مراسم گرامیداشت پنجاهمین سال تأسیس سازمان نوسازی شهر تهران بر نوسازی بافت‌های فرسوده براساس ضوابط تاکید کرد و گفت: ۲۷۰۰محله در کشور با اولویت سطح یک برای نوسازی بافت‌های فرسوده شناسایی شده است. محمد اسلامی‌به پروژه بازآفرینی فضای شهری طبقه فوقانی راه‌آهن تهران - تبریز اشاره کرد و ادامه داد: این یکی از پروژه‌های حیات بخشی به شهر تهران است و به‌صورت مسابقه‌ای میان تعدادی از گروه‌های مهندسی برگزار شد و ما توانستیم بهترین تیم را برای اجرای این طرح انتخاب کنیم. این شیوه برگزاری مسابقه عادلانه‌ترین و خردمندانه‌ترین راه است. همه باید در جهت بازآفرینی شهری با تاکید بر محله محوری تلاش کنیم. نوسازی شهرها با مشارکت مردم و براساس ضوابط مصوب باید انجام شود. ساختمان‌های سست و ناپایدار و نزدیک روی گسل‌ها درصورت بروز بحران، خسارات جانی و مالی زیادی دارند و ضرورت دارد برنامه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده را شتاب دهیم. باید اولویت ایمن‌سازی اماکن را مد نظر قرار دهیم و خیلی خوب است که شورای شهر تهران از ظرفیت این نهاد در پیشبرد این هدف استفاده می‌کند.
مکث
راه برای راه‌آهن را تسهیل کنید
رئیس شورای شهر تهران در آیین گرامیداشت پنجاهمین سال تاسیس سازمان نوسازی شهر تهران از وزیر راه و شهرسازی درخواست کرد راه را برای اجرای سریع‌تر پروژه نیلوفری که باعث تسهیل تردد اهالی حومه غربی تهران می‌شود هموار کند.
محسن هاشمی در این مراسم گفت: در این دوران طی 50سال سازمان مداوم فعال نبوده و در سال‌هایی رکود کامل بر سازمان حاکم بوده است. بنابراین آنچه امروز داریم حاصل تلاش 50ساله نیست. در صحبت‌های مدیران در کلیپ پخش شده نشان داده شد کارهایی انجام می‌دادند که جزو ماموریت‌هایشان نبوده و این ماموریت‌ها هم در اولویت کارشان قرار می‌گرفت. امیدوارم برای جبران عقب‌افتادگی‌ها و کارهای اصلی سازمان فعالیت‌ها را سرعت بدهیم. او بیان کرد: آنچه باید در این سازمان انجام شود استفاده از ماده 5، 8 و 9 است که به خوبی از آنها استفاده نمی‌شود و سرمایه‌گذاران از مشوق‌های موضوع این مواد به سختی استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران از ورود به پروژه‌های بزرگ هراس دارند؛ چون حمایت‌های لازم ماده9 از آنها انجام نمی‌شود. در مورد پروژه راه‌آهن نکته دیگری هم وجود دارد. من به دلایل آن کاری ندارم که در زمان احمدی‌نژاد اجبار کردند خطوط آهن به زیر زمین برود و 50هکتار زمین آزاد شد. در همان زمان احداث 4خط ریل در این پروژه دیده شده بود که 2 خط آن به توسعه خط 3 مترو اختصاص می‌یافت تا خط3 به شهر قدس (قلعه حسن‌خان) هم برسد؛ اما این 2خط در تمام این سال‌ها بلااستفاده مانده و با چند ترن‌ست می‌توان خدمات زیادی به مردم داد. از وزیر محترم راه می‌خواهم که با مسئول راه‌آهن صحبت کنند که اجازه دهند این کار اتفاق بیفتد و یک سرویس رفت و برگشت به اهالی حومه غربی تهران داده شود. درنظر داشته باشید که اگر مردم بفهمند که ما 300میلیارد تومان هزینه می‌کنیم و ریل می‌گذاریم و از آن استفاده نمی‌کنیم تا از ترافیک خلاص شوند چه حالی می‌شوند.
