طرح‌های اشتغال فراگیر برای 150 هزار بیکار

سید مرتضی احمدپور|  تبریز – خبرنگار:


با وجود این‌که آذربایجان شرقی از نظر آمار اشتغال از میانگین کشوری وضعیت بهتری دارد اما وجود فرهنگ کار و کوشش در این خطه کمترین میزان بیکاری را هم نمی‌تابد. اما در سال‌های اخیر بی‌میلی به کار یا تمایل داشتن به شغل‌های کم‌دردسر و بدون آموزش‌های لازم و حتی اشتغال‌ کاذب در خانواده‌های استان بنا بر آمار ارائه شده از سوی مسئولان افزایش یافته است. مساله‌ای که اهمیت کار و کوشش و احیای روش‌های قدیمی اشتغال مانند استاد شاگری و لزوم مهارت‌آموزی را یادآور می شود و البته برخی افراد فعال و جویای کار هم در قوانین دست و پاگیر بلاتکلیف مانده‌اند. تبریز یکی از بیشترین تعداد صنوف یدی را دارد. 

تنها در بازار قدیمی تبریز بیش از 40 حرفه و صنف در یک مکان گرد هم جمع شده بودند و از سده‌های اخیر تا همین چند سال پیش شغل‌های ماندگار این بازار تاریخی تنها با آموزش سینه به سینه و روش استاد و شاگردی از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شد. اما در سال‌های اخیر برخی قوانین از جمله بیمه اجباری هم این روش را با اما و اگر مواجه کرده است. «میراحد حسینی» مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با همشهری درباره وضعیت اشتغال‌زایی و جمعیت شاغل و بیکار استان صحبت کرده است که در ادامه می‌خوانید. 


برنامه‌ریزی برای 150 هزار نفر بیکار 

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی با اشاره به وضعیت اشتغال در استان اظهار می‌کند: نگاهی به آمار جمعیت فعال در استان نشان می‌دهد که تغییرات چندان جالبی در نحوه اداره اقتصادی خانواده‌ها پیش نیامده است. 
«میراحد حسینی» ادامه می‌دهد: آمار خانواده‌های تک‌نان‌آور در استان چندان جالب نیست چراکه از جمعیت 4 میلیونی استان تنها حدود یک میلیون و 350 هزار نفر مشمول شرایط کار کردن هستند. از این تعداد هم یک میلیون و 200 هزار نفر دارای شغل بوده و 150 هزار نفر بقیه یا دارای اشتغال موقت و کاذب و یا به صورت ارادی و در حالی که توانایی کار کردن دارند، بیکاری را انتخاب کرده‌اند.

وی بیان می‌کند: اتفاق دیگری که در حوزه اشتغال در استان رخ داده، افزایش وزنه اشتغال‌زایی بخش خصوصی در برابر بخش‌های عمومی و دولتی است، به نحوی که 800 هزار نفر از جمعیت شاغل استان در بخش‌های خصوصی مشغول به کار بوده و 400 هزار نفر بقیه در دستگاه‌های دولتی و عمومی شاغل هستند. این موضوع نشان از ضرورت توجه جمعیت جویای کار به توانمندی‌های بخش خصوصی 
دارد.

حسینی درباره این‌که از 150 هزار نفر جمعیت فعال ولی فاقد شغل استان چه تعداد جویای کار واقعی هستند و برای آنان چه برنامه‌‌ریزی‌ای شده است، عنوان می‌کند: 120 هزار نفر از جمعیت جویای کار جدی و دائمی هستند و برای اشتغال‌زایی آنان طرح‌های فراگیر اشتغال روستایی و فراگیر، توسعه کارآفرینی، ایجاد کانون‌های کارآفرینی‌، ایجاد مراکز مشاوره و احیای روش استاد شاگردی در نظر گرفته شده است.


عملکرد موفق در اشتغال‌زایی روستایی 

حسینی با بیان این‌که نگاه جمعیت جوان جویای کار به مقوله اشتغال باید تفاوت کند، می‌گوید: مدرک تحصیلی در برخی مواقع به جای ایجاد اشتغال به مانعی مبدل شده و افراد دارای مدرک تحصیلی خاص تنها به دنبال شغلی مرتبط با تحصیلات و به اصطلاح رتبه اجتماعی خود هستند، در حالی که تلاش می‌کنیم با توسعه مهارت‌آموزی در میان جوانان تحصیلکرده‌، آنان را در عین باسواد بودن با یک مهارت نیز آشنا کنیم تا زمینه کار آنان فراهم شود. 

وی به اعتبار 873 میلیارد تومانی طرح اشتغال فراگیر و اعتبار 400 میلیارد تومانی طرح اشتغال روستایی اشاره می‌کند و می‌افزاید: حدود یک سوم اعتبار اشتغال فراگیر در استان جذب شده، ولی این وضعیت در اشتغال روستایی بهتر است. طی ماه‌های اخیر در جذب اشتغال روستایی موفق‌تر عمل کرده‌ایم. 400 میلیارد از اعتبار مصوب در استان جذب شده است که این امر نشان می‌دهد باید برای مهارت‌آموزی در میان جوانان شهری بیشتر سرمایه‌گذاری شود.

این مسئول مجموع اشتغال‌زایی در 2 طرح فراگیر و روستایی را 9 هزار شغل اعلام می‌کند و می‌گوید: 5 هزار نفر در شهرها و 4 هزار نفر در روستاها با این حمایت‌ها صاحب شغل شده‌اند که اگر طرح‌های ارائه شده از سوی جوانان شهری بهتر و بیشتر بود این میزان اشتغال افزایش چشمگیرتری داشت. مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی با اشاره به اهمیت مشاوره در کنار مهارت‌آموزی‌، تاکید می‌کند: کانون‌های مشاوره کارآفرینی در استان فعال شده و 18 مرکز مشاوره در استان در کنار 57 کاریابی حرفه‌ای فعال هستند. این مراکز توانسته‌اند در مدت یک سال برای 8 هزار نفر در بخش‌های خصوصی مختلف ایجاد شغل کنند.


حمایت‌های بیمه‌ای از اشتغال‌زایی 

مدیر‌کل سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی با بیان این‌که 53 درصد جمعیت استان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند، اظهار می‌کند: در استان 680 هزار نفر بیمه‌شده اصلی هستند که با بیمه‌شدگان تبعی حدود 2 میلیون نفر را شامل می‌شود. از این تعداد 380 هزار نفر بیمه شده اجباری هستند و 300 هزار نفر هم تحت پوشش بیمه‌های حمایتی قرار دارند. 
«جعفر سمساری» با تاکید بر حمایت از کار و تولید در استان می‌گوید: فلسفه وجودی تامین اجتماعی حمایت از فعالان کار بوده و بر این اساس است که افراد شاغل پس از بازنشستگی یا از کارافتادگی یا فوت بیمه شده اصلی رها نمی‌شوند. وی تاکید می‌کند: تنها در استان 177 هزار نفر مستمری‌بگیر تامین اجتماعی وجود دارد که افق روشن و امیدوارکننده‌ای برای جمعیت فعال است.

سمساری در پاسخ به انتقاد برخی صاحبان حرف از بیمه اجباری شاگردان مغازه‌های مختلف و در نتیجه نابودی تدریجی شیوه استاد شاگردی و حرف آموزی عنوان می‌کند: اگر استاد و شاگردی برای حرفه‌آموزی توافق کرده و این توافق را به اطلاع تامین اجتماعی برسانند، نیازی به بیمه اجباری و پرداخت حق بیمه از سوی کارفرما نبوده و تامین اجتماعی برای تشویق و گسترش این شیوه درست مهارت‌آموزی تا مدت یک سال بیمه اجتماعی شاگردان مغازه را متقبل می‌شود.
این مسئول بیان می‌کند: طرح کارورزی و مهارت‌آموزی در صنایع هم با حمایت 6 ماه بیمه اجتماعی رایگان در استان اجرایی می‌شود و دانش‌آموختگانی که در صنایع مهارت‌آموزی می‌کنند 6 ماه از حقوقشان را از دولت دریافت خواهند کرد.